Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Жағдайлық есептер
|
|
Есеп.
Қ алада автокө ліктің басымдылығ ы, ө ндіріс орындарының маң ында ағ аштардың жойылуы байқ алып отыр. Таң ғ ы сағ аттарда (жазда) желсіздік, тұ ман, жерү стілік инверсиялар байқ алуда. Қ ала тұ рғ ындарында тыныс алу мү шелері ауруының кө беюі, қ ан-тамыр жә не жү йке-жү йе аурулары, созылмалы ауруларының қ озуы (бронхиттер, бронхиалды астма, бү йрект.б.) байқ алып отыр. Тұ рғ ындар ө неркә сіптер мен автокө ліктерден шығ атын шуғ а шағ ымдануда.
| № | Бақ ылау нысандары | Адамның аймақ та болу ұ зақ тығ ы | Атмосфера ластануының сандық кө рсеткіші (Р) | Ингаляциялық жү ктеме (S) S = «Р» * t | ||
| Сағ атпен | Тә улік бойында | ШРЕК сандық кө рсеткіш- інің жоғ арылауы | Тә улігінде | % | ||
| Ө ндірістік аймақ | 0, 33 | |||||
| Тұ рғ ын ү йлер аймағ ы | 0, 5 | |||||
| Автокө лік салоны | 1, 5 | 0, 063 | ||||
| Рекреациялық аймақ (таза ауада жү руі) | 2, 5 | 0, 104 |
Сұ рақ тар:
1. Қ ала қ оршағ ан ортасының негізгі антропогенді ластауыш кө здері?
2. Қ ала атмосферасының негізгі химиялық ластаушылары?
3. Қ ала атмосферасының негізгі физикалық ластаушылары?
4. Қ ала атмосферасының ластануына қ андай ауыр металдар негізгі ү лес қ осады?
5. Қ ала қ оршағ ан ортасының ластануының экологиялық салдары, ә сер ету факторлары?
6. Қ андай факторлар тұ рғ ындар денсаулығ ына зиянды ә сер етеді, инголяциялық жү ктеменің салыстырмалы салмағ ы (болғ ан орнынан бастап)?
7. Қ ала қ оршағ ан ортасының сапасын жақ сарту бойынша қ андай алдын алу шаралары қ ажет?
Есеп.
Ірі қ ала жағ дайларында атмосфераның химиялық заттармен ластануы бойынша сандық кө рсеткіші берілген (Рс.к.): ЖЭС шығ арындылары аймағ ында, тү сті металлургия жә не автокө ліктерден ә ртү рлі қ ашық тық та. Атмосфераның негізгі ластаушылары Рb, Cd, Zn, Cu, Ni, кө міртек тотығ ы, кү кірттің екі тотығ ы, азоттың екі тотығ ы, кү кіртті қ ышқ ыл. Қ ала таулар арасындағ ы шұ ң қ ырда орналасқ ан.
Қ алада автокө ліктің басымдылығ ы, ө ндіріс орындарының маң ында ағ аштардың жойылуы байқ алып отыр. Таң ғ ы сағ аттарда (жазда) желсіздік, тұ ман, жерү стілік инверсиялар байқ алуда. Қ ала тұ рғ ындарында тыныс алу мү шелері ауруының кө беюі, қ ан-тамыр жә не жү йке-жү йе аурулары, созылмалы ауруларының қ озуы (бронхиттер, бронхиалды астма, бү йрек т.б.) байқ алып отыр. Тұ рғ ындар ө неркә сіптер мен автокө ліктерден шығ атын шуғ а шағ ымдануда.
| № | Бақ ылау нысандары | Адамның аймақ та болу ұ зақ тығ ы | Атмосфера ластануының сандық кө рсеткіші (Р) | Ингаляциялық жү ктеме (S) S = «Р» * t | ||
| Сағ атпен | Тә улік бойында | ШРЕК сандық кө рсеткішінің жоғ арылауы | Тә улігінде | % | ||
| Ө ндірістік аймақ | 0, 33 | |||||
| Тұ рғ ын ү йлер аймағ ы | 0, 5 | |||||
| Автокө лік салоны | 1, 5 | 0, 063 | ||||
| Рекреациялық аймақ (таза ауада жү руі) | 2, 5 | 0, 104 |
Сұ рақ тар:
1. Қ ала қ оршағ ан ортасының негізгі антропогенді ластаушы кө здері?
2. Қ ала атмосферасының негізгі химиялық ластаушылары?
3. Қ ала атмосферасының негізгі физикалық ластаушылары?
4. Қ ала атмосферасының ластануына қ андай ауыр металдар негізгі ү лес қ осады?
5. Қ ала қ оршағ ан ортасының ластануының экологиялық салдары, ә сер ету факторлары?
6. Қ андай факторлар тұ рғ ындар денсаулығ ына зиянды ә сер етеді, ингаляциялық жү ктеменің салыстырмалы салмағ ы (болғ ан орнынан бастап)?
7. Қ ала қ оршағ ан ортасының сапасын жақ сарту бойынша қ андай алдын алу шаралары қ ажет?
Есеп.
Ірі қ ала жағ дайларында атмосфераның негізгі ластау кө здері: ЖЭС, тү сті металлургия, автокө лік. Қ ала таулар арасындағ ы шұ ң қ ырда орналасқ ан, нашар желдетіледі. Атмосфераның негізгі ластаушылары Рb, Cd, Zn, Cu, Ni, кө мiртектiң тотық тары, кү кiрттiң екi тотығ ы, азотты екi тотық, кү кiрттi қ ышқ ыл. Жел тұ рғ ын ү йлер аймағ ына бағ ытталағ ан.
Қ алада автокө ліктің басымдылығ ы, ө ндіріс орындарының маң ында ағ аштардың жойылуы байқ алып отыр. Таң ғ ы сағ аттарда (жазда) желсіздік, тұ ман, жерү стілік инверсиялар байқ алуда. Қ ала тұ рғ ындарында тыныс алу мү шелері ауруының кө беюі, қ ан-тамыр жә не жү йке-жү йе аурулары, созылмалы ауруларының қ озуы (бронхиттер, бронхиалды астма, бү йрек т.б.) байқ алып отыр. Тұ рғ ындар ө неркә сіптер мен автокө ліктерден шығ атын шуғ а шағ ымдануда.
| № | Бақ ылау нысандары | Атмосферада Рbнақ ты концентрациясы (мг/м3) | Адамның тыныс алуындағ ы ауа кө лемі (м3/сут) | Ө кпемен Рbжұ туы (%) | Нақ ты ингаляция-лық жү ктеме Рb (мг/сут) | Адам ағ засына бір тә улікте тү су мү мкіндігі ( мг/тә ул. 0, 007 мг/кг дене салмағ ына) |
| Ө ндірістік аумақ қ а | 0, 03 | 0, 43 | ||||
| Тұ рғ ын аумақ | 0, 003 | 0, 43 | ||||
| Автокө лік салоны | 0, 0004 | 0, 43 | ||||
| Рекреациялық аумақ тар (таза ауада болу | 0, 0001 | 0, 43 |
Сұ рақ тар:
1. Қ ала қ оршағ ан ортасының негізгі антропогенді ластауыш кө здері?
2. Қ ала атмосферасының негізгі химиялық ластаушылары?
3. Қ ала атмосферасының негізгі физикалық ластаушылары?
4. Қ ала атмосферасының ластануына қ андай ауыр металдар негізгі ү лес қ осады?
5. Қ ала қ оршағ ан ортасының ластануының экологиялық салдары, ә сер ету факторлары?
6. Қ андай факторлар тұ рғ ындар денсаулығ ына зиянды ә сер етеді, ингаляциялық жү ктеменің салыстырмалы салмағ ы (болғ ан орнынан бастап)?
7. Қ ала қ оршағ ан ортасының сапасын жақ сарту бойынша қ андай алдын алу шаралары қ ажет?