Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Кеңес Одағының тұтас металогенді аймағы болып табылады”.
1939жылы қ алаларда тұ рғ ан қ азақ тар саны – 375 мың адам. Индустрияландыру жылдарында Қ азақ станда негізінен қ арқ ынды жү ргізілген – шикізат кө здері. Индустрияландыруды жү зеге асыруда қ олданғ ан ә діс - ә міршіл-ә кімшіл жү йеде басқ ару. Тү рксіб темір жолында жұ мысшыдан, “Қ азақ кө лікқ ұ рылыс” тресінің басшысына дейін кө терілген – Қ азыбеков. Қ атардағ ы жұ мысшыдан, Тү рксіб темір жолының бастығ ына дейін кө терілген – Омаров. Тү рксіб темір жолы тү йісті – Айнабұ лақ та(1931). “Аса ірі бай шаруаларды тә ркілеу туралы” декрет – 1928 жылы. Колхоз қ ұ рылысының негізгі формасы – ауыл шаруашылығ ы артелі. МТС-тер қ ұ рылды – 1929ж. 150 шақ ырым жерден жинап ә келіп қ ала ү лгісіндегі поселка жасағ ан аудан – Шу. 1933 жылы наурызда Сталинге ашық хат жазғ ан – Рысқ ұ лов. Бесеудің хаты жазылды – Голощекинге. 1931-1933ж. аштық тан қ ырылғ ан адам саны - 2, 1 млн.(40 пайыз). Қ азақ тан басқ а халық тың шығ ыны – 0, 4млн. Бандит-басмашылардың кө терілісі деп бағ аланғ ан кө теріліс – Батпақ қ ара. Кө терілісшілер басып алғ ан аудан орталығ ы – Созақ. Иран, Ауғ аныстанғ а кө шіп кеткендер – Маң ғ ыстау мен Ойылдан. Ұ жымдастыру алдындағ ы мал саны – 40, 5млн. 1933 жылы қ алғ аны – 4, 5млн. 1931-1933ж. Шұ бартау ауданында барлық малдың етке ө ткізілгені – 80 пайыз. 1928 жылы Қ азақ стан шаруашылығ ының 2 пайызы ұ жымдастырылса, 1931 жылы ұ жымдастырылды – 65 пайызы. Ұ жымдастыру барысында компартия Қ азақ станның ауыл шаруашылығ ы туралы қ аулы қ абылдады – 1932 жылы. 1938 жылы Қ иыр Шығ ыстан кө шіріліп ә келінген – корейлер(100 мың нан астам) Алматы, Қ ызылорда, 57 ұ жымшар қ ұ рылды. Ұ жымдастыру жылдарындағ ы толқ улар мен кө терілістер саны – 372. Қ арақ ұ м кө терілісін, Орынбордан келіп басқ ан – 8 дивизия. Торғ айлық асыра сілтеушілер “Асыра сілтеу болмасын, аша тұ яқ қ алмасын” деп млн-ғ а жуық малдан қ алғ аны – 98мың. Ұ жымдастыру жылдарында тыс жерге кө шіп кеткен адамдар саны – 1 млн-нан аса. Ауыл шаруашылығ ын ұ жымдастыру бағ ыты жарияланды – 1927 жылы. XVсъезде. Орталық комитет Қ азАКСР-де ұ жымдастыруды негізінен аяқ тауды белгіледі – 1932 жылдың кө ктемінде. Лаң кестік жаппай сипат алды – 1937-1938 жылдары. 1931 жылы Қ арағ анды облысы, Осакаров ауданында пайда болғ ан обсервациялар саны – 25 қ оныс. 101 мың қ азақ тар ГУЛАГ азабынан ө тіп, оның атылғ андары – 27 мың нан астам. 1930 жылы атылғ ан жазушы – Ж.Аймауытов. Қ азақ стан “Қ ызыл астанасы” салушылардың сатқ ындығ ы деп айыпталғ андар – Будасси, Голдгор, Тынышпаев. Тіл білімінің негізін салушы айыпталғ ан – Байтұ рсынов. КСРО конституциясы қ абылданды – 1936 жылы. Қ азКСР конституциясы қ абылданды – 1937 жылы. 1938 жылы маусымда Қ азақ КСР Жоғ ары кең есіне сайланғ ан – 300 депутат. 300 депутаттың қ азағ ы – 152. 1937 жылы желтоқ санда КСРО Жоғ ары кең есіне рес-дан сайланғ ан – 44 депутат. Жазалаудың қ ұ рбаны болғ ан, қ азақ тың тарихи білімінің негізін салушы – Асфендияров. АЛЖИР-де ә йелі мен қ ызы азап шеккен мемлекет қ айраткері – Т. Рысқ ұ лов. Сауатсыздық ты жою қ оғ амы ұ йымдастырылды – 1924 жылы. Рес-ның ХКК-і “Қ азАКСР-де бірың ғ ай ең бек мектептерінің жарғ ысын” қ абылдады – 1926 жылы. 1931 жылы 15-50 жасқ а дейінгілерге енгізілген – жалпығ а бірдей міндетті оқ у. Қ азақ станда тұ ң ғ ыш жоғ ары оқ у орны ашылды – 1928 жылы Абай атындағ ы. Киров атындағ ы Қ азақ стан мемлекеттік университеті ашылды – 1934 жылы. 1930 жылдары ө зге рес-дың оқ у орындарында оқ ығ ан қ азақ стандық жастар – 20 мың дай. Отан соғ ысы қ арсаң ында Қ азақ стандағ ы жоғ ары оқ у орындар саны – 20. КСРО ғ ылым академиясының Қ азақ стандағ ы базасы қ ұ рылды – 1932 жылы. Тараз қ аласы орнында қ азба жұ мысын жү ргізген – Массон. Қ ызылордада ұ лттық қ азақ театры ашылды – 1926 жылы қ аң тарда, режиссер – Шанин(“Ең лік - Кебек”). Театрғ а қ азақ академиялық драма театры атағ ы берілді – 1937 жылы. Алматыда ұ йғ ыр музыкалық -драма театры ашылды – 1933 жылы. Қ азақ мемлекеттік музыка театры ашылды – 1934 жылы. Қ ұ рманғ азы атындағ ы Қ азақ мемлекеттік оркестірін қ ұ рғ ан – А.Жұ банов(1934 жылы). Жамбыл атындағ ы Қ азақ мемлекеттік филормониясы ашылды – 1936 жылы. Қ азақ кино ө нері бастау алғ ан жылдар – 1930 жылдар. Бірінші дыбысты фильм “Амангелді” тү сірілді – 1938 жылы. “Қ азақ халқ ының 1000 ә ні” жә не “Қ азақ халқ ының 500 ә ні мен кү йі” жинақ тарын жариялағ ан – Затаевич. Затаевичке Қ азақ станның халық ә ртісі атағ ы берілді – 1932 жылы. 1936 жылы КСРО халық ә ртісі атағ ын алғ ан – Байсеиітова. Талантты суретші - Ә. Қ астеев. 1930 жылдары орнағ ан жү йе – социалистік. 1940 жылдары Қ азақ кә сіпшілер – 1 млн-дан астам ең бекшілерді біріктірді. Қ. Сә тпаевқ а Жезқ азғ ан мыс кен орындарына сің ірген ең бегі ү шін мемлекеттік сыйлық берілді – 1942 жылы. Отан соғ ысы басталды – 1941 жылы. Ж.Жабаев “Ленинградтық ө ренім” ө лең ін жазды – 1941 жылы. Германияның қ ауырт соғ ыс жоспары аталды – Барбаросса. Мә скеу тү бінде генерал-майор Панфилов қ олбасшылық еткен дивизия – 316-шы атқ ыштар дивизиясы. “Ресей кең -байтақ, бірақ шегінерге жер жоқ ” – Клочков. Мә скеу ү шін шайқ аста 316-шы атқ ыштар дивизиясы марапатталды – Қ ызыл ту орденімен. Бородино селосында ерекше ерлік кө рсеткен – Тоқ таров. М. Ғ абдуллин, Т.Тоқ таров Кең ес Одағ ының батыры атағ ын алды – Мә скеу ү шін шайқ аста. Б. Момышұ лы – батальон. Ленинград ү шін шайқ аста жаудың қ орғ аныс ұ ясының аузын кеудесімен жауып, қ аза тапқ ан –
|