Сабақ№21. Қазақстан Республикасы мен Чех Республикасы арасындағы қарым-қатынастары

Қ азақ стан Республикасы мен Чех Республикасы арасындағ ы дипломатиялық қ атынастар 1993 жылдың 1 қ аң тарында орнады.
1994 жылдың 29 желтоқ санында Қ азақ станда Чех Республикасының Елшілігі жұ мысын бастады. 1997 жылдың 15 сә уірінде Прагада Қ Р Дипломатиялық миссиясы ашылып, 2004 жылы ол Елшілік мә ртебесін алды.
Қ азақ стан мен Чехия арасындағ ы қ арым-қ атынас қ алыпты дамуда. Екі жақ жү йелі саяси диалог жү ргізуде. 1996 жылдың қ азан айында Чех Республикасына ресми сапармен Қ Р Премьер-министрі келсе, жауап ретінде 1999 жылдың сә уір айында Қ азақ стан Республикасына чех Премьер-министрі М.Земанның ресми іссапары болып ө тті. 2004 жылдың ақ пан айында Қ азақ стан Парламенті Сенатының тө рағ асы О.Ә бдікә рімовтың Чехияғ а ресми сапары ұ йымдастырылды, ал сол жылдың қ ыркү йегінде Чех Республикасы Президенті В.Клаустың Қ азақ станғ а алғ ашқ ы ресми сапары тарихқ а енді.
2009 жылдың ақ пан айында Чех Республикасының Премьер-министрі М.Тополанектің Еуроодақ тө рағ асы ретінде Астанағ а жаң а ресми сапары чех тарабының Қ азақ станмен ынтымақ тастық ты қ алыпты дамытуғ а қ ызығ ушылығ ын дә лелдеді. Қ Р Сыртқ ы істер министрінің 2009 жылдың сә уірінде Чехияғ а іс-сапары екі жақ ты қ атынастардың дамуына жаң а серпін берді.
Екі ел арасында сауда-экономикалық байланыстар да дамуда. 2008 жылы екі жақ ты сауда айналымы 742, 3 млн. долларды қ ұ рап, ө ткен жылғ ымен салыстырғ анда 121 пайызғ а ө сті. Алайда ә лемдік қ аржы дағ дарысы салдарынан 2009 жылдың алғ ашқ ы жартысында сауда айналымы тек 180, 6 млн. долларды қ ұ рады (ө ткен жылғ ы кө рсеткішпен салыстырғ анда 53% азайғ ан). 2009 жылы қ ыркү йек айында Прагада болып ө ткен экономикалық, ө неркә сіптік жә не ғ ылыми-техникалық ынтымақ тастық жө ніндегі Ү кіметаралық комиссияның Ш отырысы мен оның аясында ө ткен бизнес-форум экономикалық қ атынастарды нығ айта тү сті.
Аймақ аралық қ атынастар да жалғ асын табуда. Батыс-Қ азақ стан облысының жә не Чехияның Моравослезия аймағ ының орталық тары-Орал мен Острава қ алалары туыстас болып жарияланды. Екі жақ арасында сутдент алмастырылуда. Чехияда 800 қ азақ стандық студент бар. Туристік қ атынастар да дамуда, 2008 жылы Чехияда 10 мың ғ а жуық қ азақ стандық студент болып қ айтты. Қ азақ стандық тараптың екі айлық екі реттік визаларды рә сімдеуді жең ілдетуі жә не Қ ырғ ыз Республикасының визасымен Қ азақ стан Республикасының екі шекаралас облыстарына (Алматы жә не Жамбыл).ө ту мү мкіндігі Қ азақ станғ а баратын чех туристерінің санын кө бейтті.
Екі елдің кө кейтесті халық аралық мә селелерді, ә сіресе қ ауіпсіздік мә селесінде кө зқ арастарының жақ ындығ ы олардың Біріккен Ұ лттар Ұ йымы, Еуропадағ ы қ ауіпсіздік жә не ынтымақ тастық ұ йымы жә не басқ а да халық аралық ұ йымдар аясында ісбірлігін нығ айтуғ а жә не НАТО «Бейбітшілік ү шін ә ріптестік» пен Солтү стік атлантикалық ә ріптестік кең есі бағ дарламалары бойынша ынтымақ тастығ ын кү шейтуге септігін тигізуде.