Сабақ №28. Қазақстанның Франциямен қарым – қатынасы

Қ азақ стан мен Франция арасындағ ы тауар айналымы 2008 жылы 6, 201 миллиард дол­лар­ды қ ұ рады. Ал Қ азақ стан Фран­цияғ а негізінен мұ най, металдар жә не металл қ ұ рылғ ыларын, химия ө німдерін, ауылшаруашылық ө нім­дерін экспортқ а шығ арып келеді. Қ азақ ­стан болса, Франциядан электр жә не элек­трондық бұ йым­дар жә не оның жаб­дық тарын, медициналық дә рі-дә рмек, авто­­кө лік, тамақ ө німдерін жә не қ ұ ры­лыс материалдарын алады. Осы тұ ста айта ке­тейік, Франция эли­талық тауарлар ретінде шарап, тең із ө німдері шикізаттарын, киім-кешектер, тағ ы басқ а тұ рмысқ а қ а­жетті бұ йымдарды жеткізеді.Екі елдің бірін-бірі инвестиция­лау кө рсеткіші де жыл ө ткен сайын жақ сарып келеді. Франция Эконо­мика министрлі­гі­нің деректері бойынша, Франция Қ азақ ­стан Республикасының экономи­касына жалпы кө лемі 2, 005 миллиард еуро кө ле­мінде қ аржы салды. Ал Қ азақ ­станның Фран­ция экономикасына бағ ыттағ ан ин­вестициясы 10 мил­лион еуроны қ ұ райды. Оның 4 мил­лион еуросы 2008 жылы са­лын­­ғ ан. Қ азіргі кезде Қ азақ станда Фран­цияның бірқ атар компания­лары табысты жұ мыс істеуде. Ә сі­ре­се, екі ел арасындағ ы ынтымақ ­тастық отын-энергетика сала­сын­да жақ сы жолғ а қ ойылғ ан. Мысалы, қ азіргі кезде 40-тан астам фран­циялық компания Қ азақ станның мұ най-газ, тау-кен ө ндірісі, энер­гетика, кө лік жә не қ ыз­мет кө рсету салаларында жұ мыс жасауда. Осы жылдың 1 қ аң тарындағ ы жағ дай бой­ынша Қ азақ станда француз капиталының қ атысуымен 25 кә сіпорын ойдағ ыдай қ ыз­мет ат­қ аруда. Бұ л кә сіпорындар негізінен сауда, кө лік-логистикалық қ ызмет­термен айналысып жү р.Қ азіргі кезде екі мемлекет арасында коптеген жұ мыстар атқ арылуда. Жан-жақ ты мемлекетаралық қ аты­настарында алдағ ы уақ ытта қ аржы-банк ынтымақ ­тастығ ынан кө п ү міт кү туге болады. Бұ ғ ан қ азіргі кезде Қ азақ станда “Сө сьетэ Жанэгэл”, “Натексис Банк Популг”, “БНП Пә ғ иба” жә не “Кә лион” банктері­нің жұ мыс істеуі нақ ты дә лел болады. Мемлекет басшыларының кез­десуі мен жү ргізген келіссө з­дерінде нақ тыланғ анын­дай, екі мемлекеттің экономикалық байла­ныстарын дамытуда Ү кіметаралық экономикалық ынтымақ тастық жө ніндегі комиссияның жұ мысын оң бағ алауғ а болады. Жалпы, 1992 жылдан бері жұ мыс істеп келе жатқ ан аталғ ан комиссия осы аралық та сегіз отырыс ө ткізген. Оларда Қ азақ стан мен Франция қ арым-қ атынастарын дамытуғ а қ атысты кө птеген мә селелер талқ ыланып жү р.Қ азақ стан мен Франция арасындағ ы мә дени-гуманитарлық қ атынастар да соң ғ ы жылдары ойдағ ыдай дамып келеді. 1993 жылы екі елдің арасында осы салада­ғ ы байланыстарын жандандыруғ а бағ ыт­талғ ан ү кіметаралық келісім жасалғ ан. Осы қ атынастар бү гінде екі ел халқ ының мә дениет пен ө нер салаларындағ ы бай­ланыстың негізі болып отыр. Содан бергі уақ ытта Алматыда “Альянс Фғ аң сез” мә дени білім агенттігінің ө кілдігі ашылды. Бұ л агенттіктің 139 елде филиалдары жұ ­мыс істейді. Олар негізінен Франция ү кі­метінің франкофония жә не мә дени-гу­манитарлық кө мек кө рсетіп, қ олдауда.Қ азақ стан мен Франция арасында білім беру жө ніндегі қ атынастар да ойдағ ыдай дамып келеді. Қ азақ стан Президенті Нұ рсұ лтан Назарбаев баспасө з мә слихатында атап ө ткеніндей, “Бола­шақ ” бағ дарламасы бойынша Қ азақ стан­ның кө птеген жастары Францияның беделді жоғ ары оқ у орындарында білім алып, қ азіргі кезде ел экономикасының дамуына ү лес қ осып жатыр.