БИРЕМНӘР. 1.Приведите примеры (слова) соответствующие нижеприведенным шаблонам, где С – гласный звук (сузык аваз)

1. Приведите примеры (слова) соответствующие нижеприведенным шаблонам, где С – гласный звук (сузык аваз), Т – согласный звук (тартык аваз):

Пример: СТ – ТСТ - ач-кыч

СТ – ТСТ ТСТ СТ – ТС

ТСТ – ТС ТСТ – ТСТ ТСТ – ТС – ТСТ

2. Обозначьте ударения слов:

Бала, яшел, яшелчә, эшлә мик, савыт-саба, килмә сен, алмагыз, килмисең мени, балалар, кү рдең ме, ямь-яшел, яшелчә че, экономика, синең чә, тукталыш саен, законнарны, кап-кара, синең ө чен, акциялә рнең биш проценты, иң чибә р, бизнес, эшлә гә нче, указ, конституция, урам аша.

3. Прочитайте и переведите диалог.

а) – Исә нмесез, Гө лназ Радиковна!

- Исә нмесез.

- Борчыганым ө чен, зинһ ар, гафу итегез! Мин Артур белә н сө йлә шергә телә гә н идем.

- Бик кызганыч, Артур ө йдә юк. Бер-ике сә гатьтә н кайтыр. Нә рсә ә йтергә?

- Миң а шалтырата алмас микә н?

- Ярый, ә йтермен.

- Авыр булмаса, минем ө й телефонының номерын язып алыгызчы.

- Хә зер. Бер генә минут, калә м алам. Ә йтегез.

- 267-36-25. Рә хмә т сезгә. Сау булыгыз.

- Хуш.

б) – Маша, минем белә н азык-тө лек кибетенә барып килә алмыйсың мы?

- Яхшы. Минем ике сә гать вакытым бар. Мин синең белә н барам. Син нә рсә лә р алырга телисең?

- Миң а сө т, каймак, кефир, катык, сыер ите, тавык, казылык алырга кирә к. Яшелчә лә р һ ә м җ илә к-җ имеш бү легенә дә кереп чыгарбыз, ипи һ ә м чә йгә берә р тә мле ә йбер алырга кирә к.

- Бик кү п икә н, мин сиң а булышырмын.

- Ярдә мең ө чен зур рә хмә т.

4. Составьте диалоги по следующим ситуациям:

а) Вы пришли в гости к своему другу. Он знакомит вас со своими родственниками. Его родители интересуются вашей семьей. Уходя, поблагодарите за угощение. Попрощайтесь;

б) Вы пришли в деканат узнать расписание на семестр;

в) Вы опоздали на занятие, извинитесь за опоздание;

г) Вам звонит мама и просит вас по пути зайти в продовольственный магазин и купить молока, хлеба, сливочного и растительного масла;

д) В магазине вам нужно купить килограмм огурцов и помидоров, зеленого лука. Сделав покупку, поблагодарите продавца. Попрощайтесь.

5. Расскажите о посещении продовольственного магазина.

Сү злекчә

ак май – сливочное масло

алмагыз - не берите

алырга кирә к – нужно купить

бала - ребенок

бик кызганыч – очень жаль

борчырга – беспокоить

вакыт – время

дуң гыз ите – свинина

иң чибә р - самый красивый

казылык – колбаса

каймак – сметана

калә м - карандаш

кап-кара - черный (превосходная

степень)

килмисең мени - ты разве не

придешь

килмә сен - пусть не приходит

(повелительное наклонение)

кишер – морковь

кыяр - огурец

кү рдең ме - ты видел

савыт-саба - посуда

синең чә - по-твоему

синең ө чен - для тебя

суган - лук

сыер ите - говядина

сө т – молоко

тавык – курица

тукталыш саен - на каждой

остановке

урам аша - через улицу

эшлә гә нче - до того как сделать

эшлә мик - не будем делать

(желательное наклонение)

ямь-яшел - зеленый (превосходная

степень)

яшел - зеленый

яшелчә - овощ

яшелчә че - овощевод

ү семлек мае – растительное масло

җ илә к-җ имеш - фрукты

ТЕМА 3