Йымдастырушылық құрылымдарды жобалау

Ө зін ұ йымдастыру жә не оның кө рсеткіштері. Ұ йымның ұ йымдастырушы қ ұ рылымына мынадай факторлар ә сер етеді:

- онымен жасалатын жұ мыс кө лемі,

- қ ызметтің эртү рлілігі,

- ө ндірістік технологиялар жә не ақ паратты қ арастырудың жаң а мү мкіндіктері,

- оның кұ қ ық тық негізі,

- ө зіндік нысаны,

- бө лімшелерінің географиялық орналасуы.

Туристік ұ йымның міндеттерін орындаушылар. Егер бұ л ү рдіс адамдардың жеке қ асиеттерімен жү зеге асырылатын болса, қ ызметшілердің білім дә режесі, қ ажеттіліктің қ ұ рылымы жә не орны ұ йымды қ ұ рушылардың алғ ышарты болып табылады. Егер бұ л сипаттамалар барлық саланың ұ йымдастырушылық ерекшелігін кө рсетсе, онда ол барлық ұ йымның қ ұ рылымдық жү йесіне эсер етеді.

Мысалы, маусымдық қ онақ ү йлердегі кү шті сатыластық ұ йымның салыстырмалы ұ йымның беделді стилімен ү йлесуі кә сіпорын қ ызметкерлерінің, жоғ ары айналыммен жә не басқ а салалармен салыстырғ анда біліктілігінің жоғ ары болуымен тү сіндіріледі. Сонымен қ атар қ азіргі қ онақ ү йлер бұ рынғ ыдан жоғ ары мамандандырылғ анын анық кө рсетеді, ал білікті қ ызметкерлер терең сатыластық ойлауды сақ тайды.

Қ азіргі ө згерістер уақ ыты қ ызметкерлердің автономияны жә не ө зін дамытуды басқ ару ү рдісіне қ атысты сезімін ұ стап тұ ру қ ажеттілігіне себепші болады. Кө птеген кә сіпорындарда мұ ндай іс-қ имылсыз сатыластық ү рдіс біржелілік жү йеден бас тартуғ а ә келеді. Кө бінесе мағ ына жеке беделді жаулап алады, ал дә стү рлі ойлау мен сатыластық билік екінші мақ сатқ а айналады. Басшы ө зін жұ мыста кө рсете алу ү шін, ең алдымен, ұ жым оны мойындауы тиіс. Басқ арудың кұ рал-жабдығ ының, сендіру кү шінің жә не кә сіби-техникалық білімінің болуы туризмдегі тиімді менеджментті кұ раушы қ ағ идат болып табылады.

Ұ йымдастыру қ ұ рылымын жобалау эдістемесі

Қ олданыстағ ы кұ рылым тиімсіз болғ ан жағ дайда ұ йымның басқ ару кұ рылымын жобалауды шешу қ ажет болады. Жобалау кезінде ұ йымның міндеті мен мақ сатын толық ашып кө рсететін қ ұ рылым жасау міндеті қ ойылады, яғ ни қ айта қ ұ рылғ ан қ ұ рылым арқ ылы қ ызметшілер кү шін тиімді пайдалану, сол арқ ылы клиенттердің қ ажеттіліктерін қ анағ аттандыру жә не жоғ ары тиімділікпен мақ сатқ а жетуі, сыртқ ы ортамен ө зара жақ сы ә рекет етуі қ алыптасады.

Ұ йымдық қ ұ рылымды жобалау ү рдісі ү ш кезең нен тұ рады:

Бірінші кезең - ұ йымдастырушылық кұ рылым сараптамасы. Қ олданыстағ ы басқ арма қ ұ рылымының сараптамасы сол ұ йымның қ ойғ ан талаптарына қ андай дең гейде жауап беретіндігін білу ү шін, яғ ни сапағ а қ аншалық ты сай екендігін білу ү шін қ ажет бағ алаушы белгілерге мынадай факторлар жатады:

1. Басқ ару қ ағ идаттары — орталық тандыру мен орталық сыздандыру

арасындағ ы қ атынас (тө менгі дең гейде қ анша жә не қ андай шешім қ абылданады? Олардың қ орытындысы қ андай болады? Басқ арманың ә р дең гейінде бақ ылау қ ызметінің қ анша кө лемі жатыр?).

2. Басқ ару аппараты - бө лімдердің қ айта топтастырылуы, олардың арасындағ ы байланыстың ө згеруі, ө кілетгілік пен жауапкершілікті жіктеу, қ андай да болмасын буындарды ө з бетінше қ ұ рылымғ а шығ ару, кә сіпорынаралық байланыстың ө згеруі, аралық буынды қ ұ ру, т.б.