Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Кесте. Астық өнімдеріндегі радионуклидтер дің деңгейін жіберілу шегі
|
|
| Кө рсеткіштер | Ө німдер ү шін жіберілетін дең гейі, мг/кг, кө п емес | ||||
| Дә н | Жарма, толокно, жапалақ | Ұ н | Бидай ұ рығ ы- ның жапалағ ы | Тағ амдық кебектер | |
| Цезий -137 | 80 * 60** | ||||
| Стронций - 90 | 140* 100 ** |
*- астық тық тұ қ ымдастар; **- бұ ршақ тұ қ ымдастар
Микробиологиялық кө рсеткіштер
Микроорганизмдер шикізатты, тағ амдық ө німдерді ластап жә не адамның ә ртү рлі ауруын туғ ызады; ол екі топқ а бө ленеді: тағ амдық инфекциялар жә не тағ амдық улану. Тағ амдық ластануы су, топырақ ауа ө ндірістік орындар арқ ылы болады. Токсикогенді микрофлораның кө зі болып ауылшаруашылық жануарлары, тағ амдық мекемелердің жұ мысшылары, сауда жә не жалпы тамақ тану мекемелері табылады[5].
Микробиологиялық кө рсеткіштер, бұ ғ ан мезофильдіаэробты жә не факультативті - анаэробты микроорганизмдер (КМАФАнМ) жә не ішек таяқ шалар бактериялар шартты БГКП (колиформы) жатады;
- шартты патогенді микроорганизмдер, бұ ғ ан Staph, Aureus, B Cereus жә не т.б бактериялар жатады.
- патогенді микроорганизмдер, Salmonella бактериясы;
- топырақ микроорганизмдер - ашытқ ы жә не кө герткіш саң ырауқ ұ лақ тар.
Астық ө німдерінің микроорганизмдерінен ластануының шекті дең гейі 8.5.1.- кестедеберілген.
8.5.1.- Кесте. Астық ө німдерінің микроорганизмдерінен ластануының шекті дең гейі
| Ластануы | Ө німдер ү шін жіберілетін дең гейі, кө п емес | ||
| Балаларғ а жә не диетикалық тағ амғ а арналғ анұ н | Пісіруді қ ажет етпейтін жарма | Тағ амдық кебектер | |
| Мезофильді, аэробты, факультативті - анаэробты микро организімдер, КОЕ* 1 г ө німде. | 5, 0 х10 4 | 5, 0х103 | 5, 0 х104 |
| Ішек таяқ шалары | Жіберілмейді | 0, 01 г ө німде і | 0, 1 г |
| тобында бактериялар (колиформы) | жіберілмейді | жіберілмейді. | |
| В Cereus | 1 г ө німде жіберілмейді | 0, 1 г ө німдежіберілмейді | |
| Патогенді микроорганизмдерSalmonella | 25 г ө німде жіберілмейді. | ||
| Кө герген КОЕ 1 г ө німде | |||
| Ашытқ ы, КОЕ 1 г ө німде | - | - |
*- мекені тү зетін бірліктер.
Н жә не ө німдердің микробиологиялық тексеруі қ азіргі кезде ө ндірушілермен, тұ тынушылармен тексеру органдарымен іске асады. Бұ л тексеру зерттелетін сынаманың суспензиясын себу жолымен зарарсыздандырғ ан ортада Пестри чашкасында (КОХ ә дісі) немесе зарарсыздандырғ анортада колба немесе пробкада. (ГОСТ 26972- 86. дә н жарма ұ н балалар тағ амы ү шін. Микробиологиялық талдау ә дістері). Фирма «Сарториус АГ» сынама мембраналық фильтрде негізделген микробиологиялық талдау ә дісін ұ сынады. Бұ л ә діс келешекті жә не нақ ты болып табылады.
Зиянды қ оспалар
Астық тың зиянды қ оспалар - адам жә не жануарлар денсаулығ ы ү шін қ ауіпті дә нде ол негізінен ұ рық тү ріне ал ө німдерде (ұ н жарма)- ұ нтақ талғ ан тү рде болады. Астық тың ұ лы заттар мен толтыруғ а ә келетін, астық дақ ылдарының ауруларының ішінде фузариоз, қ ара кү йе (головня), қ астауыш (спорынья) кең тарағ ан. Фузариозды қ аракү йелі дә ндері жә не қ астауыш тауарлық астық та жә не оның ө німдерінде шекті дең гейін аспау керек[18].
Фузариоз. Даму периодында ылғ ал табиғ ат жағ дайлары, астық тың біліктерде жоғ арғ ы ылғ алдық та ұ зақ болуы бидай, қ ара бидай, арпаның «Фузариум» тү ріндегі микроскопиялық саң ырауқ ұ лақ тарымен зақ ымдалуына ә келеді. Фузариум текті саң ырауқ ұ лақ пен зақ ымдалғ ан, солғ ын, ә жімденген, ақ шыл, кейде қ ызыл сары-алқ ызыл тү сті дақ тары бардә н.
Фузариоз егіннің тө мендеуіне, астық тың сапсын жә не тұ қ ымдық қ асиеттерін тө мендеуіне тудырады - жоғ арғ ы токсинді заттар -микотоксиндердің белсенді процентіболып табылады. (дезоксиниваленол, зеараленон, токсин Т-2). Зақ ымдалу уақ ытына тә уелді ауру ә р дең гейде байқ алады (гү лдену мезгілде, сү тті жетілуінде).
Бидай қ ара бидай арпаның фузариозбен зақ ымдалуын анық тау визуалды кө рсетуге жә не дә ннің мө лшерін есебіне негізделген. Фузариозды дә ннің айрық ша белгілері методикалық нұ сқ ауларда берілген.
Қ аракү йе (головня). Қ аракү йе-бидай қ ара бидай арпа, сұ лы, ж ү гері, сорго тарына зақ ымдайтын, саң ырауқ ұ лақ тың ауруы.Қ ылтанағ ы немесе бет бө легі қ аракү йе спорасымен былғ анғ ан дә н (кірленген, кө герген). Қ аракү йе қ оздырғ ыштары - қ аракү йе саң ырауқ ұ лақ тары зақ ымдалғ ан дә н қ ап тә різді, дө ң гелек формалы болады, қ аптарда сақ алша болмайды жә не тү сі сұ р - қ ызыл тү сті қ аптар спорғ а толы жә не тез бұ зылатын болып келеді (ұ нтақ тағ анда, тасымалдауды) споралар жағ ымсыз иіске ие болады. Споралар астық ты ластап, нә тижесінде, қ аракү йелі дә н пайда болады.
Қ аракү йеқ осылғ ан ұ н бұ зылғ ан сірненің жағ ымсыз иісіне ие жә не қ ара болады. Мұ ндай ұ ннан жасалғ ан нан нашар піседі, жағ ымсыз дә н мен иіске ие. Қ аракү йеспорлары адам жә не жануарлар организміне зиян келтіріп, ішек қ абырғ асының қ абыршағ ын, қ ан тө гуге қ амтамасыз етеді. олар паратифозды микробтардың тасығ ышы болып табылады. Қ аракү йе мен зақ ымдалғ ан дә нді анық тау ү шін негізі астық тан ластануғ а арналғ ан ө лшемді талдап болғ ан соң 20 г ө лшеп алып, лупаны қ олданбай, синегузды жә не маранды дә ндерін талдайды.
Қ астауыш (спорынья) саң ырауқ ұ лақ склероциясы. Қ астауыш– қ ара бидай, сирек бидайды, арпаны жә не ө те сирек сұ лыны, сонымен қ атар жайылым жемдік дақ ылдарды зақ ымдайтын, дә нді дақ ылдарының саң ырауқ ұ лақ тың ауруы дақ ылдың масағ ы саң ырауқ ұ лақ склероциясы 2 ден 40 мм –ге дейінгі ө лшемде ө сіп шығ ады, тү сі сыртынан қ ара – кү лгін ішінен ақ.Қ астауыш мү йізшілер дақ ылымен бірге дамиды. Егіндік жинау кезінде мү йізшелердің бө лігі ә сіресе майдалары, қ абық шамен жабылғ андары, ұ нтақ тау кезінде астық қ а тү сіп кетеді. Қ астауыш мү йізшелерінде улы заттар бар. Қ астауышы бар дә н жә не ұ н адамдарда, жануарларда, қ ұ старда қ ауіпті аурулар туғ ызады. қ астауыштың улы заттары сақ тау кезінде біртіндеп ә лсірей бастайды. Астық ты кептіру де қ астауыштын уын азайтады[27].