Кіріспе

МАЗМҰ НЫ

КІРІСПЕ..........................................................................................3

І. Ә ДЕБИЕТКЕ ШАЛУ...................................................................5

1.1. Сү ттің қ ұ рамы мен қ асиеті......................................................-

1.1.1. Сү ттің химиялық жә не минералдық қ ұ рамы............................9

1.1.2. Витаминдер мен ферменттер..................................................13

1.2. Сү ттің қ ұ рамын тексеру........................................................15

1.2.1. Сү ттің сауылуын, органалептикалық кө рсеткішін тексеру...................................................................................16

1.2.2. Сү ттің тығ ыздығ ын, майлылығ ын анық тау............................17

1.3. Сү т ө ндірудің санитарлық тә ртібі..........................................19

1.4. Сү тті ө ң деуден ө ткізу............................................................21

1.5. Сү т тағ амдарын даярлау технологиясы..................................26

ІІ. ТӘ ЖІРБИЕЛІК БӨ ЛІМ........................................................... 29

2.1. Сү т пен сү т тағ амдарына анализ жасау....................................-

2.2. Сү ттің бойында кездесетін бактерияларды дақ ылдандыру

жә не дақ ылдық белгілерін зерттеу ә дісі................................42

2.3. Тә жірбиелік дақ ылдардың морфофизиологиялық

қ асиеттерін анық тау ә дісі......................................................43

2.3.1. Тірі препарат дайындау ә дісі.................................................44

2.3.2. Қ ақ талғ ан препарат дайындау ә дісі........................................-

2.3.3. Грам ә дісімен бояу................................................................45

ІІІ. ЗЕРТТЕУ НӘ ТИЖЕЛЕРІ........................................................47

3.1. Сү ттің бактериялық ластануын анық тау

нә тижелері...............................................................................-

3.2. Сү ттің бойында кездесетін бактериялардың дақ ылдық белгілерін зерттеу нә тижелері.................................................47

3.3. Тә жірбиелік дақ ылдардың морфофизиологиялық белгілерін анық тау нә тижесі....................................................................49

3.3.1. Тірі препарат дайындау ә дісінің нә тижесі................................-

3.3.2. Қ ақ талғ ан препарат дайындау ә дісінің нә тижесі....................50

3.3.3. Грам ә дісімен бояудың нә тижесі...........................................51

Қ ОРЫТЫНДЫ..............................................................................53

Ә ДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ...................................................................55

КІРІСПЕ

Сү т – адамзаттың ежелден келе жатқ ан тағ амы. Тарихи деректерге қ арағ анда адам ә уелі етпен, содан кейін сү тпен қ оректенгенді ү йренген секілді. Келе – келе біздің ата – бабаларымыз сү тті рә суа етпей сақ тау жағ ын да ойластырғ ан, сондай – ақ қ ұ рамында майлы, ақ уызы, дә румендері жеткілікті сү т саууғ а тырысқ ан. Осы жағ дайғ а байланысты сү т тағ амдары дү ниеге келсе керек.

Сө йтіп, сү тті ашытып – сусын, қ айнатып – қ ұ рт, ірімшік, тағ ы басқ а тағ амдар дайындағ ан. Бұ л бағ а жетпес тағ амдар талай ғ асырлардан бері ө з мә нін жойғ анын жоқ. Қ азіргі таң да осы сү т ө німінен жасалғ ан тағ амдардың сапасын мемлекеттік стандартқ а сә йкес бақ ылау жү зеге асырылуда.

Сү т - ө те бағ алы ө нім. Олай дейтініміз, адам ағ засына сү ттің қ ұ рамдас бө лігінің 95-98 % сің еді. Сү т сондай –ақ амин қ ышқ ылдарының, макро жә не микроэлементтердің, дә румендердің таптырмайтын кө зі болып табылады. Сү т ө сімдік ө німдерімен жә не мал ө німдерімен қ осылып, адам тағ амының биологиялық қ ұ ндылығ ын арттырады. Себебі, сү т ағ зағ а тү сетін қ оректік заттардың жалпы кө лемін ғ ана арттырып қ оймай, май, ақ уыз, кө мірсу, минералды тұ здармен, сондай – ақ дә румендермен біріге отырып, ағ зағ а сің у ү шін ө те қ олайлы жағ дай туғ ызады.

Зерттеу жұ мысымыздың ө зекті мә селелері: Қ азіргі кезде сауда жү йелерінде, мемлекеттік сү т зауыттарында, сонымен қ атар сауда жү йелері мен жеке меншік фирмаларда қ олдың сү ті жә не т.б. сү т ө німдері кө птеп кездеседі. Осы ө німдердің ішінен сапалы жә не адам денсаулығ ына зиян ә келмейтін сү тті іздестіру біздің зерттеу жұ мысымыздың негізгі мақ саты болып табылады. Осы мақ сатта біз ә ртү рлі сү т тү рлерін мысалы, қ олдың сү тін, пастерленген жә не стерилденген сү т тү рлеріналып салыстырып, мемлекет стандарт талаптарына сә йкес олардың сапасын бақ ыладық.

Зерттеу жұ мысына келесі міндеттер қ ойылды:

1. Сү ттің бактериялық ластануын анық тау.

2. Сү ттің бойында кездесетін бактерияларды дақ ылдандыру жә не дақ ылдық белгілерін зерттеу.

3. Тә жірибелік дақ ылдардың морфофизиологиялық қ асиеттерін анық тау.

4. Тірі жә не қ ақ талғ ан препараттар дайындап, оларды Грам ә дісімен бояу.

5. Алғ ан зерттеу нә тижелерін талдау, қ орытынды жасау.

Осы міндеттерге сү йене отырып, біз ә ртү рлі сү ттердің тү рлерін – стерилденген, пастерленген жә не шикі тү ріндегі сү ттерді алып, микробиологиялық бағ ытта сапасын зерттедік. Оның бойында кездесетін бактерияларды дақ ылдандырып, олардың мофофизиологиялық қ асиеттерін зерттедік. Себебі, кү нделікті қ олданылатын осы тағ амның сапасы біздің денсаулығ ымызғ а ә серін тигізбей қ оймайды. Сондық тан да реті келсе кү ніне сапалы, бір кесе сү т ішуден қ ашпау керек.