Ауаны желдету және салқындату

Ө ндіріс орындарында ауаны желдету жә не салқ ындату ең бек гтгтенасының талаптарына сай ортаны қ алыптастырады. Желдетудің кө мегімен ғ имараттардағ ы температураны, ауаның ылғ алдылығ ы мен тазалығ ын реттеп отыруғ а болады. Ауаны салқ ындату оптималды жасанды климат жасайды.

Ә кімшілік, тұ рмыстық жә не т.б ғ имараттарда ауаны желдету қ ажеттілігі:

технологиялық процестер (жылуатациялау процесінде улы газдер шығ аратын машиналар мен қ ұ рал жабдық тарды қ олдану; орамадан шығ ару, бө ліп салу, орау-шаң бө лу).

жұ мысшылар мен келушілердің кө лемі (ә р-тү рлі сауда орындарында келушілердің едә уір кө птігі неғ ұ рлым интенсивті ауа алмасуды қ ажет етеді)

санитарлы-гигиеналық талаптар (фармацевтикалық ө ндіріс ерекше тазалық ты, соның ішінде ауаның тазалығ ын қ ажет етеді)

Ө ндіріс ғ имараттарында ауа алмасуының жеткіліксіздігі жұ мысшылардың зейіні мен ең бекке қ абілетін ә лсіретеді, жү йкесін тітіркендіреді, нә тижесінде ең бек ө німділігі мен сапасы тө мендейді.

Желдетудің табиғ и жә не жасанды тү рлері бар. Табиғ и желдету желдің жә не жылу ағ ысының ә серінен ғ имараттарда, ғ имараттардың ішіндегі, сырттағ ы ауаның ауа алмасуын қ амтамасыз етеді. Табиғ и желдету ұ йымдастырылғ ан жә не ұ йымдастырылмағ ан болып бө лінеді. Ұ йымдастырылғ ан табиғ и желдету аэрация немесе дефлекторлар арқ ылы жү зеге асырылады. Табиғ и желдету жағ дайында ауа циркуляциясы қ абырғ аларда орналасқ ан желдету каналдары, жарық шамдар жә не арнайы ауа ө ткізгіштер арқ ылы жү реді.

Аэрацияда ауа алмасуы каналдар арқ ылы емес, терзелер, форточкалар, ә йнкетердің беткі қ абаты арқ ылы жү руі мү мкін. Дефлекторлы желдету-арнайы қ ондырғ ылары бар каналдар немесе ауа ө ткізгіштер арқ ылы. Олардың ә рекет етуі жел тиетін жақ тағ ы қ ондырғ ыларының жел ағ ысына ұ ласуы барысында қ арама-қ арсы беттегіге қ арағ анда жоғ ары қ ысым пайда болып, ауа алмасуы жү руіне негізделген.

Ұ йымдастырылмағ ан желдету тығ ыздалғ ан конструкциялар арқ ылы жү зеге асырылады (терезе, есік, қ абырғ а қ уыстары). Ол ғ имарат ішінде жә не сыртында ауа температурасының ә ртү рлілігімен, с.с жел тұ рғ анда ауаның қ озғ алуы арқ ылы жү зеге асады.

Жасанды (механикалық) желдету желдеткіштер мен электорлардың жұ мысы аясынан жү зеге асырылады. Ол ағ ып келетін, сыртқ а шығ арылатын жә не ағ ып келетін-сыртқ а шығ арылатын болуы мү мкін.

Ағ ып келетін желдетуде ауаның жеткізілуін желдеткіш агрегат, ауаны жоюды-жарық шамдар мен дефлекторлар жү зеге асырады. Ол ә детте, жылу мө лшері кө п жә не қ ауіпті заттардың концентрациялануы аз ғ имараттарда қ олданылады.

Сыртқ а шығ арылатын желдету ғ имараттан ауаны сорып шығ аруды желдеткіш агрегаттың кө мегімен жү ргізеді. Ол ауасында қ ауіпті заттар кө п концентрацияланбағ ан, сол сияқ ты ылғ алдылығ ы мен жылуы кө п ғ имараттарда қ олданылады.

Желдетудің ағ ып келетін - сыртқ а шығ арылатын жү йесі жекелеген желдеткіш жү йелерінің кө мегімен жү зеге асырылады, олар ғ имаратқ а берілетін жә не жойылатын ауа мө лшерінің бірдей болуын қ амтамасыз етуі тиіс. Ү немі зиянды заттар бө лініп тұ ратын ғ имараттардағ ы желдету сыртқ ы шығ арылатын ағ ып келетіннен 20 -ғ а жоғ ары болуы керек. Бұ л жағ дайларда ауаны сору зиянды заттар шоғ ырланғ ан жерлерде жү зеге асырылады, ол жұ мыс орындарына таза ауа беріледі.

Атқ аратын қ ызметіне қ арай желдету жалпы алмастырғ ыш жә не жергілікті болып бө лінеді. Жалпы алмастырғ ыш желдету бү кіл ғ имараттағ ы ауа алмасуын қ амтамасыз етеді, ол жергілікті-оптималды жайлы ө лшемдері санитарлық -гигиеналық талаптарғ а сә йкес СНиП ИГ-А 10-85-те кө рсетілген. Қ ұ рылысы аяқ талғ ан ө ндіріс орындарын, ғ имараттар мен имараттарды қ абылдау. Негізгі ережелер жә не СНиП П-М 3-83. Ө неркә сіп ө ндіріс орындарының қ осалқ ы ғ имараттары мен бө лмелері. Жылыту мен желдету.

Ө ндіріс орындарында желдетудің ә ртү рлі жү йелерін қ олданады, бірақ механикалық жолмен іске қ осылатын, ағ ып келетін -сыртқ а шығ арылатын тү рі жиі қ олданылады. Зиянды заттардың кө п бө лініп шығ у қ аупі бар жекелеген ө ндіріс ғ имараттарда қ ысқ а уақ ытқ а қ осымша апатты желдетуді орнатады. Апатты желдету ү шін ө німділігі жоғ ары осьтік желдеткіштерді қ олданады, оларды арнайы жерлерде орнатады.