Электроэнцефалография (ЭЭГ).

ЭЭГ - мидың жиынтық электрлік белсенділігін тіркеу ә дісі. Тіркелген ЭЭГ-ма мидағ ы зат алмасу процестерінің дең гейіне сә йкес ә рекеттік жағ дай ө згерістерін сипаттайды. Гипоксия, терең наркоз немесе қ анмен қ амтамасыз етілуінің бұ зылуы ү лкен жартышарлар қ ыртысының электрлік белсенділігін тө мендетіп тежеуге келтіреді. 0рганизмнің жалпы жағ дайына ЭЭГ-маның тә уелділігі клиникада операция жасау кезінде жә не наркоз дең гейін бақ ылау ү шін кең інен қ олданылады.

Адам миының биоэлектрлік белсенділігін тіркеу бас терісінің ү стінен, кейде операция кезінде ашық ми бетінен немесе миғ а енгізілген микроэлектродтар кө мегімен жү ргізіледі. Тіркеуші электродтардың орналасуы ә ртү рлі болады: униполярлы, биполярлы жә не мультиполярлы. Солардың ішіндегі белсенді электродтармен мидың белгілі бір аймағ ындағ ы биопотенциалдар тіркеледі.

Мидың тү рлі биопотенциалдарының ішінде фондық немесе спонтанды электрлік белсенділігін ажыратады, олар ЭЭГ - да ә р тү рлі ырғ ақ тармен (ритмдермен) бейнеледі (32-сурет).

Альфа-ырғ ағ ы - жиілігі 8-13 Гц, амплитудасы 30-70 мкВ по-тенциалдардың синхронды тербелістері. Олар кө біне, тыныштық жағ дайда кө зді жұ мып отырғ анда, мидың артқ ы бө лімдерінде байқ алады.

Бета-ырғ ағ ы - жиілігі 14-30 Гц, амплитудасы 10-30 мкВ потенциал тербелістері. Бұ л ырғ ақ тар организмнің белсенді ә рекеттерінде (эмоциялық қ озу, ойлық жә не физикалық жү ктеме) мидың маң дай жә не орталық аймақ тарынан тіркеледі.

Тета-ырғ ағ ы - жиілігі 4-7 Гц, амплитудасы 100-150 мкВ потенциал тербелістері. Бұ л ырғ ақ тар қ алғ уда, ұ йқ ының бастапқ ы кезең інде, жең іл наркоз берілгенде жә не кейбір науқ астарда байқ алады.

Дельта-ырғ ағ ы - жиілігі 1-4 Гц, амплитудасы 250-300 мкВ потенциал тербелістері. Олар терең ұ йқ ы кезінде, қ ажуда жә не терең наркоз берілгенде тіркеледі.

Тіркелген ЭЭГ-ның ырғ ақ тары мен амплитудаларын талдау бойынша адамның ми қ ұ рылымдары жағ дайының ә ртү рлі ә рекеттік сынамалар мен жү ктемелерге бейімделуін бағ алауғ а болады. Сонымен қ атар ЭЭГ ә дісі шартты рефлекстердің қ алыптасу механизмдерін, ұ йқ ы кезең дерін жә не басқ а да физиологиялық жағ дайларды зерттеу ү шін қ олданылады.