![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Инвестициялық тәуекелділікті бағалау тәсілдері.
Инвестициялық жобаларды басқ ару заң дылық тары: жобаның инвестициялау алдындағ ы сатысы, инвестициялық жобаны бағ алау критериилері, жобаның экономикалық тиімділігін бағ алау, жобаның экономикалық тиімділігін бағ алау ү шін дисконты тә сілін қ олдану, жобаның тә уекелділігін бағ алау ү шін дисконты тә сілді қ олдану. Инвестициялық тә уекелділікті бағ алау тә сілдері: дисконт мө лшерлемесін бағ алау тә сә лі, актив капиталын бағ алау моделі, дисконт мө лшерлемесін кумулятивті қ ұ ру тә сілі. Инвестициялық жобаларды сақ тандыру практикасы: саяси тә уекелділіктен сақ тандыру, қ аржылық жә не коммерциялық тә уекелділіктен сақ тандыру. Инвестициялық тә уекелділікті бағ алау маң ызы жобағ а қ атысу туралы шешімді шешу кезінде жоғ ары. Егер тә уекелділік жоғ ары болса, онда ол жобаның коммерциялық тартымдылығ ын тө мендететді. Дисконт ставкасы инвестициялық жоба тартымдылығ ына ә сер ететін ә ртү рлі тә уекелділік факторларын есепке алу ү шін жалпы кө рсеткіш қ ызметін атқ арады. Халық аралық стандарттарғ а сә йкес дисконт ставкасы деп тө леуге жататын жә не ағ ымдағ ы қ ұ ны бойынша болашақ та алуғ а болатын ақ ша сомасын қ айта есептеу ү шін қ олданылатын табыс ставкасы. Инвестициялық жобаларды бағ алауда дисконттық ставка инвестор ағ ымдағ ы бағ амен қ ұ ралдарды жобағ а салу туралы шешімді қ абылдағ аннан кейін болашақ табыс сомасын анық тауда қ олданылады. Дисконттық ставка тү рін таң дау ақ ша ағ ымдарының қ андай тү рін таң дауына тә уелді. Кесте 2.1. ақ ша ағ ымдарының жә не оларғ а сә йкес келетін дисконттық ставканың 2 тү рі берілген. Кесте 2.1. Дисконттық ставка тү рлері
Қ арызсыз ақ ша ағ ымдары салық ты тө леу, тозу мен басқ а баланс баптарын санағ аннан кейінгі таза табыс сомасы. Осы сомадан негізгі жә не айналым капиталына салымдар срмасы да алынады. Жеке капитал ү шін ақ шалай ағ ымғ а кредит жә не басқ а қ арызды заттар бойынша тө ленетін проценттер жатпайды. Екі жағ дайда да есеп нақ ты жә не номиналды бағ аларда жү ргізіледі. Жеке капитал ү шін дисконт ставкасын анық тауда қ олданылатын 2 ә діс бар. Актив капиталын бағ алу моделі инвестор ү шін ә рбір қ осымша тә уекелділік инвестициялық жобадан кү тілетін табыстылық дең гейінің ө суіне ә келмегеніне негізделген. Жү йелік емес тә уекелділік берілген компанияның қ аржылық жә не шаруашылық қ ызметтеріне байланысты. Оғ ан келесілер жатады:
Жеке капитал ү шін дисконт ставкасын есептеу алгоритмі: 1-саты: тә уекелділіксіз табыс ставкаларының міндеттерін анық тау; 2-саты: коэфицетінің міндеттрін анық тау; 3-саты: нарық тық сыйлық тың міндетін есептеу; 4-саты: жү йелік емес тә уекелділік факторларын есепке алу; 5-саты: САМР модивикациялық тең деуіне сә йкес дисконт ставканы есептеу. Дисконт мө лшерлемесін кумулятивті қ ұ ру тә сілі тә уекелділік факторларын сараптамалық бағ алуғ а негізделген. Кумулятивті тә сілге сә йкес дисконт ставкасын есептеу 2 сатыдан жү реді: 1-саты: тә уекелділіксіз ставканың міндетін анық тау; 2-саты: тә уекелділік ү шін қ осымша сыйлық кө лемін бағ алау. Қ олданылатын ә дебиеттер: 1. Ә ділбеков М.Т. Кә сіпкерлік негіздері, Семей. 2002 2.Лапуста М.Т, Шаршукова Л.Г. Риски в предпринимательской деятельности.- М: ИНФРА-М, 1998. 3.Цай Т.Н, Грабовый П.Г, Марашда Бассам Сайел. Конкуренция и управление рисками на предприятиях в условиях рынка.- М, 1994 4.Чернов В.А, Анализ коммерческого риска.-М, 1998 5. Малохимина А.В Риск – менеджмент, М. 2004 Ө зін ө зі бақ ылау сұ рақ тары:
-жобаның инвестициялау алдындағ ы сатысы; - инвестициялық жобаны бағ алау критериилері; - жобаның экономикалық тиімділігін бағ алау; - жобаның экономикалық тиімділігін бағ алау ү шін дисконты тә сілін қ олдану; - жобаның тә уекелділігін бағ алау ү шін дисконты тә сілді қ олдану. 2.Инвестициялық тә уекелділікті бағ алау тә сілдері: - дисконт мө лшерлемесін бағ алау тә сілі; - актив капиталын бағ алау моделі; - дисконт мө лшерлемесін кумулятивті қ ұ ру тә сілі. 3.Инвестициялық жобаларды сақ тандыру практикасы: -саяси тә уекелділіктен сақ тандыру; -қ аржылық жә не коммерциялық тә уекелділіктен сақ тандыру.
|