Таухидтің пайдасы және ол өтеп-жуатын күнәлар

«Ә л-Ә нғ ам» сү ресі, 82-аят:

ا ل ّ َ ذ ِ ي ن َ آ م َ ن ُ و ا و َ ل َ م ْ ي َ ل ْ ب ِ س ُ و ا إ ِ ي م َ ا ن َ ه ُ م ْ ب ِ ظ ُ ل ْ م ٍ أ ُ و ل َ ئ ِ ك َ ل َ ه ُ م ُ ا ل أ م ْ ن ُ و َ ه ُ م ْ م ُ ه ْ ت َ د ُ و ن َ (٨ ٢)

«Сондай иман келтіріп, сенімдерін зұ лымдық пен былғ амағ андар, міне, солар қ ауіпсіздікте жә не олар тура жолда».

Тараудың «Бірқ ұ дайшылық кітабына» сә йкестілігі:

Шейх, Аллаһ оны рахым етсін, бірінші тарауда бірқ ұ дайшылық тың міндеттілігін жә не мә н-мағ ынасын тү сіндіріп берген соң, осы тарауда ол, адамдарды бірқ ұ дайшылық қ а ынталандыру ү шін, бірқ ұ дайшылық тың артық шылық тарының, оның игі жемістерінің тү сіндірмесін келтіреді, ә рі олардың бірі - таухидтің кү нә ларды ө теп-жуатыны.

Ә рі бұ л аятта таухидтің артық шылығ ына жә не ол барлық кү нә ларды ө теп-жуатынына нұ сқ алады.

Аяттан алынатын пайдалар:

1. Аятта таухидтің артық шылық тарына ә рі бұ л дү ние мен Ақ ыреттегі игі жемістеріне нұ сқ ау бар.

2. Аятта ү лкен ширк ең ұ лы зұ лымдық болып табылатынына ә рі адамның иманын зая ететініне, ал кіші ширк болса адамның иманын толық сыз ететініне нұ сқ ау бар.

3. Аятта ширктің (тә убесіз) кешірілмейтініне нұ сқ ау бар.

4. Аятта ширк бұ л дү ниеде де, Ақ ыреттеде қ орқ ыныш пен ү рейге себеп болатынына нұ сқ ау бар.

--------------------------------------------------------------------------------------------

Убада ибн ә с-Самит Аллаһ Елшісінің (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) былай деп айтқ анын баяндағ аны туралы жеткізіледі: «Кімде-кім серігі жоқ Жалғ ыз Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты қ ұ дай (ешкім) жоқ екеніне, Мухаммад – Оның қ ұ лы ә рі елшісі екеніне, Иса – Аллаһ тың қ ұ лы ә рі елшісі, сондай-ақ Оның Мә риямғ а жіберілген Сө зі жә не Одан бір рух екеніне, жә не Жә ннат – хақ, ә рі От (Тозақ) – хақ екеніне куә лік берсе, соны Аллаһ амалдарына сә йкес (немесе амалдарына қ арамастан) Жә ннатқ а кіргізеді». Бұ л хадисті ә л-Бухари мен Муслим жеткізген (ә л-Бухари 3435, Муслим 28, ә т-Тирмизи 2640).

Убада ибн Самит ибн Қ айс ә л-Ансари хазраж тайпасынан болғ ан. Ол Пайғ амбарғ а (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) алғ ашқ ы болып ант бергендердің ә рі Бә др шайқ асына қ атысқ андың қ атарынан еді. Бұ л атақ ты сахаба хижраның 34 жылы 72 жасында қ айтыс болды, Аллаһ оғ ан разы болсын.

Бұ л хадисте таухидтің артық шылығ ының жә не ол кү нә лардың кешірілуінің ә рі Жә ннатқ а кірудің себебі болып табылатынының тү сіндірмесі бар.

Хадистен алынатын пайдалар:

1. Хадисте таухидтің артық шылығ ына жә не Аллаһ ол арқ ылы кү нә ларды кешіретініне нұ сқ ау бар.

2. Хадисте Пә к Аллаһ Тағ аланың мейірімінің кең дігіне нұ сқ ау бар.

3. Хадисте пайғ амбарлар мен ізгі-салиқ алы кісілерге қ атысты салғ ырттық пен артық кетушілік танытудан аулақ болудың міндетті екеніне нұ сқ алады. Біз пайғ амбарлар мен ізгілердің артық шылық тарына салғ ырттық танытпауымыз керек, ә рі сонымен бірге, мұ ны ә ртү рлі білімсіз жә не адасқ андар істейтіндей, оларды шектен тыс ұ лық тамауымыз да қ ажет.

4. Хадисте бірқ ұ дайшылық ақ идасы бү кіл кә пірлерге, мейлі олар яһ удилер, христиандар, пұ тқ а табынушы кө пқ ұ дайшылдар немесе қ ұ дайсыз-атеисттер болсын, қ айшы келетініне нұ сқ ау бар.

5. Хадисте бірқ ұ дайшылдардың қ атарынан болғ ан кү нә һ арлар Тозақ та мә ң гі қ алмайтынына нұ сқ ау бар.

--------------------------------------------------------------------------------------------

Итбанның (Аллаһ оғ ан разы болсын) хадисінде былай деп айтылады: “Расында, Аллаһ тың Дидарына ұ мтылып: «Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты қ ұ дай (ешкім) жоқ», - деп айтқ ан адамды Аллаһ Отқ а харам етеді (Оттан сә лемет етеді)” (Ахмад 44/4, ә л-Бухари 425, Муслим 33).

Итбан ибн Малик ибн Амр ибн Ижлә н ә л-Ансари – салим ибн ауф руынан шық қ ан атақ ты сахаба, халифа Муғ ауияның билік қ ұ руы кезінде қ айтыс болғ ан, Аллаһ оларғ а разы болсын.

Бұ л хадисте таухидтің артық шылығ ына жә не ол соны ұ станғ ан кү йінде қ айтыс болатын адамғ а Оттан қ ұ тылуына кепілдік беретініне айқ ын нұ сқ ау бар. Яғ ни таухид Оттан қ орғ аныста болудың жә не кү нә лардың жуылуының себебі болып табылады.

Хадистен алынатын пайдалар:

1. Хадисте таухидтің артық шылығ ына жә не ол Оттан қ ұ тылу мен кү нә лардың ө темі болып табылатынына нұ сқ ау бар.

2. Хадисте иманды бекіту ү шін куә лікті жай тілмен ғ ана жү рекпен сенусіз айтудың жеткіліксіз екеніне нұ сқ ау бар, (ө йткені) бұ л екіжү зділердің жағ дайына сә йкес келеді.

3. Хадисте куә лікті тілмен айтпай, оғ ан тек жү рекпен сенудің жеткіліксіз екеніне нұ сқ ау бар, (ө ткені) бұ л Перғ ауынның жағ дайына сә йкес келеді.

4. Хадисте бірқ ұ дайшылық ты толық ұ станатын адамдарғ а От (Тозақ) харам болатынына нұ сқ ау бар.

5. Аятта егер адамның куә лігі Аллаһ тың Дидары ү шін, ал оның амалдары Пайғ амбардың (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) Сү ннетіне сә йкес болмағ ан болса, ол амалдар оғ ан кө мектеспейтініне нұ сқ ау бар.

6. Хадисте Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты ешбір қ ұ дай жоқ деп куә лік беріп, бірақ сонымен бірге Аллаһ Тағ аладан басқ аларғ а да қ ұ лшылық ететін адамдарғ а бұ л куә лік кө мектеспейтініне нұ сқ ау бар. Мысалы, Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты қ ұ дай жоқ деп куә лік бере тұ ра қ абірлерге табынатын, ә руақ тарғ а дұ ғ а етіп жалбарынатын жә не оларғ а ә ртү рлі ғ ибадаттар арқ ылы жақ ын болуғ а ұ мтылатын адамдарғ а.

7. Хадисте Аллаһ Тағ ала Ө зінің ұ лылығ ына сә йкес болғ ан Дидар деген сипатқ а ие екеніне нұ сқ ау бар.

--------------------------------------------------------------------------------------------

Абу Саид ә л-Худридің Аллаһ Елшісінің (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) былай деп айтқ анын баяндағ аны туралы жеткізіледі: “Муса: «Раббым, мағ ан Ө зің ді солар арқ ылы зікір ететін жә не Ө зің е солар арқ ылы дұ ғ а ететін сө здерді ү йретші!», - деді. Ол: «Ә й, Муса! «Лә илә һ а иллә Ллаһ» («Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты қ ұ дай жоқ!»), - деп айт!», - деді. Муса: «Бірақ Сенің қ ұ лдарың ның барлығ ы осыны айтады ғ ой!», - деді. Ол: «Ә й, Муса! Егер жеті кө к пен оның Менен басқ а мекендеушілері, сондай-ақ жеті қ абат жер (Таразының (Мизанның)) бір табағ ында болса, ал «Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты қ ұ дай (ешкім) жоқ» сө здері (оның) басқ а табағ ында болса, осы сө здер қ ойылғ ан табақ ауыр тү седі», - деп айтты” (Ибн Хиббан (2324), Хаким (528/1), хадис ә лсіз, бірақ мағ ынасы дұ рыс).

Абу Саид ә л-Худри Саад ибн Малик ибн Синан ансарлардың хазраж тайпасынан жә не худра руынан болғ ан. Пайғ амбардан (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) ө те кө п хадистер жеткізген. Хижраның 74 жылы қ айтыс болғ ан, Аллаһ оғ ан разы болсын.

Бұ л хадисте бірқ ұ дайшылық кә лимасының артық шылығ ына ә рі оның ұ лылығ ы мен артық шылығ ында оғ ан еш нә рсе тең десе алмайтынына нұ сқ ау бар.

Хадистен алынатын пайдалар:

1. Хадисте куә ліктің ұ лық тығ ына нұ сқ ау бар, ө йткені ол ө зіне бірқ ұ дайшылық пен ық ыласты қ амтығ ан.

2. Хадисте Мусаның (оғ ан Аллаһ тың сә лемі болсын) артық шылығ ына жә не оның Аллаһ қ а жақ ын болуғ а деген ұ мтылысына нұ сқ ау бар.

3. Хадисте қ ұ лшылық тек Аллаһ шариғ ат етіп бекіткен нә рселер арқ ылы ғ ана қ ұ лшылық болып саналатынына, сондай-ақ адам қ ұ лшылық тың ә лдебір тү рлерін ө зі ойлап шығ аруғ а қ ұ қ ық ты емес екеніне нұ сқ ау бар, ө йткені Муса (оғ ан Аллаһ тың сә лемі болсын) ө зінің Раббысынан Оны қ алай зікір етуді жә не Оғ ан қ алай дұ ғ а етуді ү йретуін сұ рады.

4. Хадисте егер ә лдебір нә рсеге деген қ ажеттілік қ аншалық ты кө п болса – сол нә рсенің ө зі де кө п болатынына нұ сқ ау бар. Ә рі адамдар осы (яғ ни «Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты ешбір қ ұ дай жоқ» («Лә илә һ а иллә Ллаһ») деген) куә лік пен зікірге ең кө п мұ қ таж болғ андық тан, ол ең кө п таралғ ан ә рі тілге де ең жең іл.

5. Хадисте Аллаһ кө ктердің ү стінде екеніне нұ сқ ау бар. Бұ ғ ан Оның «оның Менен басқ а мекендеушілері» деген сө здері нұ сқ ау болады.

6. Хадисте Аллаһ ты осы кә лимамен зікір еткенде, мұ ны кейбір білімсіздер істейтініндей, «Аллаһ» деп айтумен ғ ана шектелмей, оның барлық сө здерін толық қ олдану керек екендігіне нұ сқ ау бар.

7. Хадисте барлық амалдардың Таразысы бар екеніне ә рі ол ақ иқ ат екеніне нұ сқ ау бар.

8. Хадисте тіпті пайғ амбарлар да оларғ а бірқ ұ дайшылық куә лігінің артық шылығ ы туралы ескертіліп тұ руына мұ қ таж болғ андығ ына нұ сқ ау бар.

9. Хадисте кө ктер мен жердің қ абаттары жетеуден екеніне нұ сқ ау бар.

-------------------------------------------------------------------------------------------

Ә т-Тирмизи Ә настан (Аллаһ оғ ан разы болсын) ол Аллаһ Елшісінің (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын): “Аллаһ Тағ ала: «Ә й, Адам баласы, егер сен Мағ ан Жердің кө леміндей кү нә лармен келсең, ә рі менің алдыма Мағ ан ешкімді серік қ оспағ ан кү йде тұ рсаң, онда Мен сағ ан тура сонша кешірім сыйлаймын», - деп айтты”, - дегенін естігені туралы хадисті жеткізіп, оны хасан деген (Ахмад 172, ә т-Тирмизи 3534, ә д-Дарими 2791).

Хадисе таухид беретін кө птеген пайдаларғ а, сондай-ақ кү нә лар қ аншама ү лкен болса да, сол (таухид) арқ ылы кешірілетініне дә лел келтірілген.

Хадистен алынатын пайдалар:

1. Хадисте таухидтің артық шылығ ына жә не ол ү шін берілетін сый-сауаптың ұ лық тығ ына нұ сқ ау бар.

2. Хадисте Аллаһ Тағ аланың мейірімінің, Оның шексіз жомарттығ ының жә не кешірімінің кең дігіне нұ сқ ау бар.

3. Хадисте адамдарды ширктен кіші кү нә лары ү шін діннен шығ аратын хауариждерді теріске шығ ару бар.

4. Хадисте Пә к Аллаһ Тағ ала сө йлейтініне жә не Сө йлеу Оның сипаттарының бірі екеніне нұ сқ ау бар.

5. Хадисте куә ліктің мә н-мағ ынасының тү сіндірмесі, ә рі ол (кә лима) ширкті: мейлі ол кіші, не ү лкен болсын – тастауды мең зейтініне жә не оны тілмен ғ ана айту жеткіліксіз екеніне нұ сқ ау бар.

6. Хадисте қ айта тірілу, есеп беру жә не сый-жаза бар екеніне нұ сқ алады.

--------------------------------------------------------------------------------------------

Ү ШІНШІ ТАРАУ:

Таухидті лайық ты тү рде ұ станатын адам Жә ннатқ а есеп-хисапсыз кіреді

«Ә н-Нә хл» сү ресі, 120-аят:

إ ِ ن ّ َ إ ِ ب ْ ر َ ا ه ِ ي م َ ك َ ا ن َ أ ُ م ّ َ ة ً ق َ ا ن ِ ت ً ا ل ِ ل ّ َ ه ِ ح َ ن ِ ي ف ً ا و َ ل َ م ْ ي َ ك ُ م ِ ن َ ا ل ْ م ُ ش ْ ر ِ ك ِ ي ن َ (١ ٢ ٠)