Көпқұдайшылықтан (Аллаһқа серік қосудан) қорқудың қажет екендігі туралы

«Ә н-Ниса» сү ресі, 48 жә не 116 аяттар:

إ ِ ن ّ َ ا ل ل ّ َ ه َ ل ا ي َ غ ْ ف ِ ر ُ أ َ ن ْ ي ُ ش ْ ر َ ك َ ب ِ ه ِ و َ ي َ غ ْ ف ِ ر ُ م َ ا د ُ و ن َ ذ َ ل ِ ك َ ل ِ م َ ن ْ ي َ ش َ ا ء ُ و َ م َ ن ْ ي ُ ش ْ ر ِ ك ْ ب ِ ا ل ل ّ َ ه ِ ف َ ق َ د ِ ا ف ْ ت َ ر َ ى إ ِ ث ْ م ً ا ع َ ظ ِ ي م ً ا (٤ ٨)

Расында, Аллаһ Ө зіне ортақ қ осуды жарылқ амайды да, бұ дан ө згені қ алағ ан кісісіне жарылқ айды. Сондай-ақ кім Аллаһ қ а ортақ қ осса, расында, жала қ ойып, зор кү нә лі болды».

«Ибраһ им» сү ресі, 35-аят:

و إ ِ ذ ْ ق َ ا ل َ إ ِ ب ْ ر َ ا ه ِ ي م ُ ر َ ب ِ ّ ا ج ْ ع َ ل ْ ه َ ذ َ ا ا ل ْ ب َ ل َ د َ آ م ِ ن ً ا و َ ا ج ْ ن ُ ب ْ ن ِ ي و َ ب َ ن ِ ي ّ َ أ َ ن ْ ن َ ع ْ ب ُ د َ ا ل أ ص ْ ن َ ا م َ (٣ ٥)

”Сол кезде Ибраһ им: «Раббым! Осы қ аланы (Меккені) бейбіт қ ыл! Жә не мені ә рі ұ лдарымды пұ ттарғ а қ ұ лшылық етуден сақ тай гө р!», – деді”.

Тараудың «Бірқ ұ дайшылық кітабына» сә йкестілігі:

Автор, Аллаһ оны рахымына бө лесін, таухид пен оның артық шылығ ы жә не оны іске асыру туралы баяндап болғ ан соң, таухидке қ арама-қ айшы болғ ан нә рседен қ орқ удың қ ажетті екенін тү сіндіргісі келді, ал бұ л болса – ширк. Бұ дағ ы оның кө здеген мақ саты – мү миндер ширктен сақ болып, ө з жандары ү шін қ орқ уы еді.

Осы аяттардан алынатын пайдалар:

1. Аятта Аллаһ қ а серік қ осу (кө пқ ұ дайшылық, ширк) ү лкен кү нә лардың ең қ орқ ыныштысы екеніне нұ сқ ау бар, ө йткені пә к Аллаһ Тағ ала одан (ширктен) тә убе етпеген адамды кешірмейтіні туралы хабарлады.

2. Аятта егер адам ширктен кіші болғ ан кү нә лары ү шін тә убе етпесе де, ол Аллаһ тың қ алауының астында болатынына нұ сқ ау бар. Яғ ни егер Аллаһ қ аласа – оны тә убесіз-ақ кешіріп жібереді, ал егер қ аласа – жазалайды. Ал ширкті Пә к Аллаһ Тағ ала тә убесіз кешірмейді, ә рі бұ да ширктің аса зор қ ауіптілігіне нұ сқ ау бар.

3. Аятта Аллаһ қ а серік қ осудан (кө пқ ұ дайшылық тан) қ орқ удың қ ажетті екене нұ сқ ау бар. Бұ л пұ ттарды ө з қ олымен қ иратқ ан бірқ ұ дайшыл имам болғ анына қ арамастан, кө пқ ұ дайшылық қ а тү сіп кетуден қ орық қ ан Ибраһ имнің (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) мысалында кө рсетіледі. Ендеше, басқ а адамдар туралы не айтуғ а болмақ?!

4. Аятта Аллаһ қ а бү кіл қ айғ ы-қ асіреттерден қ орғ ауын сұ рап жалбарынудың рұ қ сат етілетініне, сондай-ақ адам ө з Раббысына толығ ымен тә уелді екеніне нұ сқ ау бар.

5. Аятта Аллаһ қ а ө зің ді жә не ұ рпақ тарың ды қ орғ ауын сұ рап дұ ғ а етудің рұ қ сат етілетіндігіне нұ сқ ау бар.

6. Аятта ө здері ширк істегендердің қ атарына тү сіп кеткендігіне қ арамастан, бұ л ү мметте ширк орын алмайды деп, ә рі ө здерін одан сақ талғ ан деп мә лімдейтін білімсіздерді теріске шығ ару бар.

------------------------------------------------------------------------------------------------

Хадистердің бірінде былай деп айтылғ ан: «Мен бә рінен де кө бірек сендер кіші ширк жасайсың дар ма деп қ орқ амын». Одан: «Бұ л не?», - деп сұ рағ ан кезде, ол (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын): «Кө збояушылық (рия)», - деп жауап берді (имам Ахмад 429, 428/5, ә т-Табарани «Мулжам ә л-Кабир» 253/4 жә не 4301).

Хадистен алынатын пайдалар:

1. Хадисте кіші ширкке тү суден қ атты қ орқ у қ ажет екеніне нұ сқ ау бар, ө ткені:

Біріншіден, Пайғ амбардың ө зі (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) адамдардың осығ ан тү сіп кететінінен қ атты қ орық қ ан болатын;

Екіншіден, ол бұ ғ ан тіпті салиқ алы адамдардың ең жақ сылары, ә рі салиқ алылығ ы олардан тө мен болғ андардың тіптен тү сіп кетуінен қ орық қ ан еді.

2. Хадисте Пайғ амбардың (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) ө з ү мметі ү шін жаны ашып, қ ам жегеніне ә рі олардың Тура жолмен жү руіне ұ мтылғ анына, сондай-ақ оларғ а ық ыласты қ арым-қ атынас жасағ анына нұ сқ ау бар.

3. Хадисте ширк ү лкен жә не кіші болып екі тү рге бө лінетініне нұ сқ ау бар.

Ү лкен ширк – бұ л Пә к Аллаһ Тағ алағ а ғ ана тә н болғ ан жә не Оның ғ ана сипаты болып табылатын нә рселерде Оғ ан ә лдебіреуді ұ қ сату, тең еу.

Кіші ширк – бұ л шариғ и мә тіндерде ширк деп аталатын, бірақ ү лкен ширктің дә режесіне жетпейтін нә рсе.

Ү лкен ширк пен кіші ширктің айырмашылығ ы ү лкен ширк бү кіл амалдарды жоятындығ ында, ал кіші ширк тек ө зі араласқ ан амалдарды ғ ана зая ететінінде, сондай-ақ ү лкен ширк оны істеген адамды (ол осынысына тә убе етпей ө лсе) мә ң гі Тозақ қ а кіргізетінінде, ал кіші ширк болса, оны істеген адамның Тозақ та мә ң гі қ алуымен міндеттемейтінінде. Сол сияқ ты ү лкен ширк адамды Исламнан шығ арады, ал кіші ширк – шығ армайды, бірақ соғ ан қ арамастан, кіші ширк те қ орқ ынышты кү нә болып табылады.

------------------------------------------------------------------------------------------------

Абдуллаһ ибн Масғ удтан ( Аллаһ оғ ан разы болсын) жеткен, ол Пайғ амбардың (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын): «Кім Аллаһ пен қ атар басқ а біреуге жалбарынғ ан кү йінде ө лсе, Отқ а тү седі», - деп айтқ анын хабарлағ ан хадис (Бухари 4497, Муслим 92).

Хадистен алынатын пайдалар:

1. Хадисте кө пқ ұ дайшылық тан қ орқ удың міндетті екеніне нұ сқ ау жә не ол ү шін ө лімнен бұ рын тә убе етуге ынталандыру бар.

2. Хадисте Аллаһ тан басқ а кімге болсын, мейлі олар періштелер, пайғ амбарлар, ә улиелер, талдар, тастар, ә руақ тар болсын, жалбарынып дұ ғ а ететіннің ә рбірі сонысымен оларды Аллаһ Тағ алағ а тең ейтініне (яғ ни ширк жасайтынына) нұ сқ ау бар.

3. Хадисте ширк, егер адам одан тә убе етпесе, кешірілмейтініне нұ сқ ау бар.

---------------------------------------------------------------------------------------------

Жә бирден (Аллаһ оғ ан разы болсын) ол Пайғ амбардың (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) былай деп айтқ анын жеткізген хадис: «Кім Аллаһ қ а Оғ ан ешкімді серік қ оспағ ан кү йінде жолық са, сол Жә ннатқ а кіреді. Ал кім Аллаһ қ а Оғ ан серік қ осқ ан кү йінде жолық са, сол Отқ а тү седі» (Муслим 93, Ахмад 345/3).

Жә бир ибн Абдуллаһ ибн Амр ибн Хирам ә л-Ансари – атақ ты сахаба жә не сахабаның ұ лы (Аллаһ оларғ а разы болсын). Ол ө те кө п хадистер жеткізген. Оның ә кесі Ухуд шайқ асында қ аза табады. Жә бирдің ө зі болса Мә динада һ ижраның 70 жылынан кейін 94 жасында қ айтыс болды.

Хадистен алынатын пайдалар:

1. Хадисте ширктен қ орқ удың міндетті екеніне нұ сқ ау бар, ө йткені Оттан қ орғ ау болатын шарт - адамның ширкке қ атыссыз болуы.

2. Хадисте Есеп беретін Кү ні адамғ а, егер ол Аллаһ қ а серік қ осқ ан болса, істеген амалдарының кө птігі кө мектеспейтініне нұ сқ ау бар.

3. Хадисте «Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты қ ұ дай жоқ» куә лігінің мағ ынасының тү сіндірмесіне нұ сқ ау бар, ал бұ л – ширкті тастау жә не жалғ ыз Аллаһ қ а ғ ана қ ұ лшылық ету.

4. Хадисте Жә ннат пен Тозақ пендеге жақ ын екеніне, ә рі оны олардан тек ө лім ғ ана ажыратып тұ рғ анына нұ сқ ау бар.

5. Хадисте ширктен қ орғ алғ ан адамның артық шылығ ы мен оғ ан берілетін сый-сауапқ а нұ сқ ау бар.

--------------------------------------------------------------------------------------------

БЕСІНШІ ТАРАУ: