Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Кпе артериясының тромбоэмболиясы.
|
|
Этиологиясы:
· Аяқ тромбофлебиті
· Жү ректің ревматикалық ақ аулары
· Дилятациялық кардиомиопатия
· Нефротикалық синдром
· Ұ зақ уақ ыт горизонталды жағ дайда болу
· Қ атерлі ісіктер
· Кіші жамбас мү шелеріне операциялар
· Оралды контрацептивтер қ абылдау
· Жыбыр аритмиясы
· Дегидратация (сусыздану)
· Бақ ылаусыз қ абылдағ ан диуретиктер
· Босансытатың препараттар (слабительные)
Диагностикалық критерийлері:
1. 70% науқ астарда кенеттен демікпе пайда болу
2. 80% науқ астарда кенеттен кеудеде ауырсыну пайда болу
3. Кенеттен коллаптоиды жағ дай пайда болу (тамыр жетіспеушілік)
4. Жү рек шекарасының оң ғ а ығ ысуы, мойын кө ктамырларының ісінуі
5. Эпигастрий аймағ ындағ ы пульсация
6. ЭКГ: оң жү рекшемен қ арыншағ а шамадан тыс кү ш тү суі
Оң жү рекшеге кү ш тү ссе –Р пульмонале
Р митралды болса – митралды ақ аулар
Жоғ ары Р тісшесінің жжоғ ары ү шкір болуы ІІ, ІІІ, AVF тіркемелерінде жә не оң жақ қ арыншаның кү ш тү суінің белгілері.
Клиникалық ағ ымы:
§ Жедел – кенеттен басталуы, демікпе, ауырсыну, АҚ тө мең деуі, ө кпелік жү ректің жедел белгілерінің пайда болуы
§ Жеделдеу –тыныс алу жә не оң қ арыншалық жетіспеушілік белгілері: ентігу, ауырсыну, естен тану ж.т.б.
Кө рсетілетің кө мек:
ü Микроциркуляцияны жақ сарту-антикоагулянттар: гепарин 10000-20000Б к/т
ü Инфузиялы терапия
ü Прессорлы аминдер
ü Оксигенді терапия
ü Наркотикалық анальгетиктер
ü Тромболитикалық терапия: стрептокиназа, альтеплаза,
Созылмалы жү рек жетіспеушілігі.
Этиологиясы: ЖИА, артериалды гипертензия, аритмиялар, кардиомиопатиялар, миокардиттер, қ ант диабеті, тиреотоксикоз
Патогенезі: 3 механизмі бар:
o Қ ысыммен алдың ғ ы кү штін тү суі
o Қ анмен кү ш тү суі (жү рек ақ аулары)
o Миокардтың зақ ымдалуы (миокардиттер, кардиомиопатия, ЖИА, миокардиодистрофия, анемия, тиреотоксикоз)
Бұ лар миокардтың жиырылу қ абілетін тө мең детеді, ол веноздық қ ысымның жоғ арлауына, венозды іркіліске гипоксияғ а ә келеді, жү рек лақ тырысы тө мең дейді. Айналымдағ ы қ анның мө лшерін ұ лғ айтады.
Гипоксия нейроэндокриндік реттеудің бұ зылысына ә келеді, ренинің секрециясы жоғ арылап ангиотензин жоғ арылайды, шумақ тық фильтрация жоғ арылайды жә не натрий реабсорбциясы жоғ арылап, антидиуретикалық гормонның (вазопрессин) белсенділігі жоғ арылайды. Нә тижесінде қ ан кө лемі кө бееп венозды қ ысым жоғ арылайды.
Созылмалы жү рек жетіспеушілігінің 3 сатысы бар:
1. Жасырын – демікпе, тахикардия, тез шаршағ ыштық тек физикалық кү штемеде болады
2. А)Қ анның іркілісі бір қ ан шенберінде ғ ана болады
Б) екі қ ан шенберінде болады
3. Дистрофиялық сатысы
Жү рек жетіспеушілігінің функционалдық класстары:
Емдеу принциптері: 10 диета (тұ зды, сұ йық тық ты шектеу, бір литрге дейін)
1 класс- физикалық белсенділікке шектеу жоқ
2 класс-физикалық белсенділік аздап шектелген
физикалық белсенділік аздап шектелген
3 класс- физикалық белсенділік шектелген
4 класс- физикалық белсенділік жоқ
Клиникалық белгілері: ентігу, қ ұ рғ ақ жө тел, кейде аз кілегейлі қ ақ ырық пен, кейде қ ан араласқ ан, жү рек қ ағ у, олигурия, оң қ абырғ а астынын ауырсынуы, жү рек айну, қ ұ су, метеоризм, тез шаршау, ә лсіздік, ұ йқ ының бұ зылуы.
Алғ ашқ ы белгілердің бірі – диффузды цианоз.
Маң ызды белгі – ісіктер. Басында жасырынды, біртіндеп кө ріне бастайды: аяқ басында, асцит, гидроторакс, гидроперикард.
Ө кпе эмфиземасы, ө кпенің тө мең гі бө ліктерінде ылғ алды сырылдар.
Жү рек гипертрофиясы, тахикардия, систолалық шулар.
Диагностикасы:
ЭКГ
рентгенологиялық тексеру
эхокардиография
коронарография
компьютерлік томография
Емі:
- Емдә м - ақ уыздарғ а бай, тұ з жә не сұ йық тық ты шектеу
-Физикалық белсенділікті реттеу
-Айналымдағ ы қ анның кө лемін азайту АПФ ингибиторлары (каптоприл, эналаприл, рамиприл), диуретиктер (фуросемид, лазикс, триамтерен)
-Жү рек гликозидтері: миокардтың жиырылу қ асиетің жоғ арлатады, қ анайналымды жақ сартады, жү рекке кү штемені азайтады, ЖСЖ сиретеді (дигоксин, дигитоксин, строфантин, коргликон)
-Антиаритмиялық препараттар
-метаболизмдік ем (жү рек бұ лшық етінің зат алмасуын, қ оректенуің жақ сартады (милдронат, калий препараттары, кокарбоксилаза)
Ә дебиет:
«Ішкі аурулар» Б.С. Калимурзина
«Ішкі аурулар» В.И. Маколкин
«Неотложное состояние в клинике внутренних болезней» А.Саржанова, Н.Малтабарова
Дә ріс 4. Тақ ырып: Жіті жә не созылмалы гастриттер. Асқ азан обыры
Дә ріс жоспары:
1. Гастрит, анық тамасы, жіктемесі
2. Гастрит, этиологиясы, клиникалық белгілері
3. Гастрит, диагностикасы, емі, алдын алуы
4. Асқ азан обыры, клиникалық белгілері, диагностикасы, емдеу принциптері
Гастрит – H.Pylori жұ қ пасының немесе басқ а да зақ ымдаушы факторлардың ə серінен жасушалық инфильтрация, регенерация бұ зылуы, без эпителиінің атрофиясы, ішек метаплазиясы дамуымен сондай-ақ асқ азанның сө лдену, қ озғ алу жə не ішкі секрециялық функциясы бұ зылуымен сипатталатын асқ азанның кілегейлі қ абатының қ абынуы.
Жіктемесі
Гастриттің жинақ талғ ан Сидней жіктемесі (1990)
| Тү рі | Орналасуы | Морфологиясы | Этиологиясы |
| Жедел | Антрум гастрит | Қ абыну | Микробты: Helicobacter pylori жə не басқ алары |
| Созылмалы | Денесінің гастриті | Активтілігі | Микробты емес: - аутоиммунды - алкогольді - пострезекционды - неастероидты қ абынуғ а қ арсы препараттар - химиялық агенттер |
| Ерекше тү рлері: - гранулематозды; - эозинофильді; - лимфоцитарлы; - гипертрофикалық; - реактивті. | Антрум гастрит жə не денесі (пангастрит) | Атрофия | Белгісіз факторлар, соның ішінде микрорганизмдер |
| Ішектік метаплазия | |||
| Helicobacter pylori (HP) |
Ауырлық дə режесі: жең іл, жең ілдеу (орташа), ауыр.
Басқ а микроорганизмдердің гастритті қ оздыруы сирек кездеседі.
Созылмалы гастриттің Хьюстондік жіктемесі
| Гастриттің тү рі | Этиологиялық факторлары |
| Атрофиялық емес | Helicobacter pylori (НР) жə не басқ а факторлары |
| Аутоиммунды | Аутоиммунды |
| Мультифокальді | НР, тамақ танудың ерекшелігі, орталық факторлар |
| Химиялық | Химиялық тітіркендіргіштер, ө т, СЕҚ Қ П, сə улелік зақ ымдалу |
| Радиационды Лимфоцитарлы | Идиопатиялық, иммунды механизмдер, глютен, Н.pylori, Крон ауруы, саркоидоз |
| Инфекциялық емес гранулематозды Эозинофильді | Вегенер гранулематозы, бө где дене, Идиопатиялық астық аллергия, басқ ада аллергендер |
| Басқ а инфекциялық | Бактериялар (Н.pylori басқ а), вирустар, саң ырауқ ұ лақ тар, паразиттер |
Қ ауіп – қ атер факторлар:
- алкогольдік ішімдіктер
- дə рілер (стеройдты емес ө абынуғ а қ арсы, темір препараттарын, калий хлоридін) пайдаланғ анда
- асқ азанның шырышты қ абатының тікелей жарақ аттануында (мысалы назогастралды зондпен немесе қ ұ су кезінде асқ азанның шырышты қ абатының ө ң ешке пролапсы кезінде);
- сə улелік зақ ымдалу кезінде
- асқ азан шырышты қ абатының ишемиясында (васкулитте жү йелі ауру кезінде Шенлейн – Генох ауруы кезінде, ә сіресе марофонғ а жү гіретін адамдарда)
- бауыр циррозымен сырқ аттанғ андардағ ы портальді гипертензияда
- стресстік жағ дайлар (бас ми жарақ аты, таралғ ан кү ю кезінде)
Клиникалық белгілері:
Шағ ымдар мен анамнез: тү рлі дə режеде білінетін іш бұ зылу синдромы (іш ауыруы, жү рек айнуы, қ ұ су, асқ азан қ ыжылы
Аспаптық зерттеулер: ФГДС
Негізгі диагностикалық шаралар тізімі:
1. Қ анның жалпы анализі
2. Жалпы ақ уыз жə не ақ уыздық фракцияларды анық тау
3. Қ ан қ ұ рамындағ ы сарысумен байланысқ ан темір мө лшерін анық тау
4. Нə жістегі жасырын қ анды тексеру
5. Несіптің жалпы анализі
6. Нр - анық тау тесті
7. ЭФГДС пен нысаналы биопсия жасау.
Зертханалық тексерулер: В12 - тапшылық ты қ аназдық (аутоиммундық гастрит кезінде), нə жісте қ ан болуы, қ ан кету нə тижесінде дамығ ан қ аназдық (анемия), (эрозиялы зақ ымдану салдарынан болуы мү мкін).
Ем мақ саты: ремиссияғ а қ ол жеткізу, асқ ынуды тыю
Дə рі-дə рмексіз ем: диета № 1.
Дə рі-дə рмектік ем:
1. Процесс белсенділігі айқ ын дə режедегі Нр-жұ қ пасымен қ абаттасқ ан гастрит кезінде дə рі-дə рмектік ем ретінде эрадикация қ олданылады.
Бірінші кезектегі емдеу. Протондық насос ингибиторы (20 мг омепразол, 20 мг рабепразол) немесе стандартты мө лшерде ранитидин-висмут-цитрат + 500 мг кларитромицин + 1000 мг амоксициллин немесе 500 мг метронидазол; барлық дə рі-дə рмектер 7 кү н бойы кү ніне 2 реттен қ абылданады.
Кларитромицин мен амоксициллин сə йкестігі кларитромицин мен метронидазол-ғ а қ арағ анда дұ рыстау, ө йткені екінші кезең дегі ем кезінде жақ сы нə тижеге жетуге ə сер етеді. Кү ніне екі рет 500 мг кларитромицин қ абылдау дə ріні кү ніне екі рет 250 мг мө лшерінде қ абылдағ аннан тиімдірек екендігі байқ алды. Ранитидин-висмут-цитрат жə не протондық насос ингибиторларының тиімділігі бірдей екендігі анық талды.
Емдеудің бірінші кезең і тиімсіз болғ ан жағ дайда екінші емдеу кезең ін қ олдану ұ сынылады. Протондық насос ингибиторы стандартты мө лшерде кү ніне екі рет жə не + 120 мг висмут субсалицилат-ны кү ніне 4 рет + 500 мг метронидазол кү ніне 3 рет +500 мг тетрациклин кү ніне 3 рет.
НР таппағ ан жағ дайда қ олданылып жү рген тесттердің нə тижесі жалғ ан мə ліметтер беруі мү мкін. Мұ ның себебі биопсияның дұ рыс алмауынан болады (мысалы, ойық жараның тү бінен), антибактериалды немесе антисекреторлық дə рілерді қ абылдап жү ргенде, морфологтар біліктілігінің тө мен болғ анда жə не т.б.
2. Ахлордидриялық гастритте жə не В12 дифицитті анемиямен бірге болғ ан аутоиммунды атрофиялық гастритте: алмастырушы ферментотерапия (панкреатин 50-100 тыс. Бір/тə улігіне тамақ пен бірге) тағ айындалады, цианкобаламиннің 1000мкг 6 кү н б/етке, одан ары осы препаратты осы мө лшерде бір ай бойы аптасына бір рет б/етке салады, осыдан кейін 2 айда 1 рет салады.
3. Рефлюкс гастрит кезінде – ішке прокинетиктерді тағ айындайды (домперидон 10 мг) кү ніне 3-4 рет тамақ алдында 15 минут бұ рын, протонды помпы ингиботорларын (омепразол 20 мг, пантопразол 40 мг, рабепразол 20 мг) немесе Н2 блокаторларын (фамотидин 40 мг, ранитидин 150 мг) 1 рет тə улігіне, урсодезоксихол қ ышқ ылының 250-500 мг/тə улігіне жатар алдында, кө рсеткішіне байланысты қ ұ рамында алюминиі бар буферлі антацидтер (фосфолюгель) беріледі. Жалпы ем ұ зақ тығ ы 4-6 апта.
Профилактикалық шаралар: тіс санациясы, алкогольдік ішімдіктерді жə не темекі шегуді шектеу, витаминдерді қ абылдау, емдік минералды суларды ішіп тұ ру, физиотерапия, ЕДШ.
Одан ары жү ргізу, диспансеризация тə ртіптері: жыл сайын емдеуге санатории профилакторияғ а, бальнеологияғ а жə не бальнеолайлы курорттарғ а жолдама беру.
Асқ азан обыры алды аурулар:
Созылмалы атрофиялық гастрит
Полиптер
Асқ азан созылмалы жарасы
Менетрие ауруы (асқ азан кілігей қ абығ ының гипертрофиясы)
Теміртапшылық ты қ ан азаюы
Ісіктің ө су сатылары (дә режелері):
I. Ісік 3см дейін, тек кілегей қ абыршақ та, метастаз жоқ
IIa. Ісік 3 см ү лкен жә не бұ лшық еттерге кө шкен кез, метастаз жоқ
IIб. Ісік жоғ арыдағ ы екі ө су дә режесіндей жә не аймақ тық лимфа бездерінде метастаз бар
IIIa. Кез келген кө лемдегі ісік бү кіл асқ азан қ абаттарын жарақ аттап, ө ң ешке немесе ұ лтабарғ а ауысқ ан мезгіл.
IIIб. Кез келген кө лемдегі ісік, аймақ тық лимфа бездерінде метастаздар
IV. Кез келген мө лшердегі ісік кө рші мү шелерге кө шкен, алыстағ ы мү шелерде метастаздар бар
Клиникалық белгілер:
· асқ азандағ ы қ олайсыздық, эпигастрийде ауырсыну сезімі, тамақ ішсе де, ішпесе де ауру сезімі кетпей қ ояды
· тә беттің тө мең деуі, анорексия
· арық тау (бір екі айда 10 – 15 кг дейін)
· ә лсіздік, тез шаршау, жұ мыс істеу қ абілетінің тө мең деуі
· психоэмоционалдық ө згерістер: тітіркенгіштік, апатия, ұ йқ ының бұ зылуы
Диагностикасы: ЖҚ А (анемия), ФГДС биопсиямен, рентгенография
Емі:
· хирургиялық ем
· химиотерапия
· сә уле ә дісі
Ә дебиет:
«Ішкі аурулар» Б.С. Калимурзина
«Ішкі аурулар» В.И. Маколкин