Аржы нарықтарына шолу

Депозит нарығ ы (2007 жылғ ы қ азан). 2007 жылғ ы қ ыркү йекте банк жү йесіндегі резиденттер депозиттерінің жалпы кө лемі 2007 жылғ ы тамызбен салыстырғ анда 2, 2% тө мендеп (2006 жылғ ы желтоқ санда 19, 7% жоғ арылағ ан болатын), 3682, 7 млрд. тең ге болды. Заң ды тұ лғ алардың депозиттері 1, 7% тө мендеп, 2289, 4 млрд. тең ге болды, ал жеке тұ лғ алардың депозиттері 3, 1% тө мендеп, 1393, 3 млрд. тең ге болды.

- 41 -

2007 жылғ ы қ ыркү йекте ұ лттық валютадағ ы депозиттер 2, 3% тө мендеп, 2554, 8 млрд. тең ге болды, шетел валютасындағ ы депозиттер 2, 0% тө мендеп, 1127, 9 млрд. тең гені қ ұ рады. Нә тижесінде, тең гедегі депозиттердің ү лес салмағ ы 2007 жылғ ы тамызбен салыстырғ анда ө згермей, 69, 4% қ ұ рады.

Халық тың (резидент еместерді қ оса алғ анда) банктердегі салымдары осы айда 3, 0% тө мендеп, 1405, 9 млрд. тең ге болды. 2007 жылғ ы қ ыркү йекте халық тың салымдары қ ұ рылымындағ ы тең гедегі депозиттер 6, 5% тө мендеп, 927, 4 млрд. тең ге, ал шетел валютасындағ ы депозиттер 4, 8% жоғ арылап, 478, 5 млрд. тең геге жетті. Нә тижесінде, тең гедегі депозиттердің ү лес салмағ ы 68, 5%-дан 66, 0%-ғ а дейін тө мендеді. Банк депозиттері бойынша ставкалардың динамикасы мынадай ө згерістермен сипатталды. 2007 жылғ ы қ ыркү йекте банк емес заң ды тұ лғ алардың тең гемен мерзімді депозиттері бойынша орташа алынғ ан сыйақ ы ставкасы 6, 2% (2007 жылғ ы тамызда 6, 6%), ал жеке тұ лғ алардың депозиттері бойынша 11, 0% (10, 2%) болды.Кредит нарығ ы (2007 жылғ ы қ азан). 2007 жылғ ы қ ыркү йекте банктердің экономикағ а кредиттері бойынша негізгі борыштың жалпы кө лемі 2007 жылғ ы тамызбен салыстырғ анда 0, 2% тө мендеп, 7118 млрд. тең гені қ ұ рады.Ұ лттық валютадағ ы кредиттер осы айда 1, 9% артып, 4049 млрд. тең гені, ал шетел валютасындағ ы кредиттер 2, 8% азайып, 3069 млрд. тең гені қ ұ рады. Нә тижесінде тең гемен берілген кредиттердің ү лес салмағ ы 2007 жылғ ы тамызбен салыстырғ анда 55, 7%-дан 56, 9%-ғ а дейін жоғ арылады.Ұ зақ мерзімді кредиттер 0, 2% тө мендеп, 5607, 8 млрд. тең гені қ ұ рады, ал қ ысқ а мерзімді кредиттер 0, 1% тө мендеп, 1510, 2 млрд. тең гені қ ұ рады. Нә тижесінде ұ зақ мерзімді кредиттердің ү лес салмағ ы тамызбен салыстырғ анда ө згермей, 78, 8% қ ұ рады.Қ ыркү йек айында заң ды тұ лғ аларғ а берілген кредиттер 0, 3% тө мендеп, 4591, 1 млрд.тең ге болды, ал жеке тұ лғ аларғ а берілген кредиттер 0, 1% ө сіп, 2526, 9 млрд.тең ге болды. Нә тижесінде жеке тұ лғ аларғ а берілген кредиттердің ү лес салмағ ы 35, 4%-дан 35, 5%-ғ а дейін жоғ арылады.

Банктердің шағ ын кә сіпкерлік субъектілеріне берген кредиттері қ ыркү йекте тамызбен салыстырғ анда 0, 5% тө мендеп (жыл басынан бері 69, 7% жоғ арылап), 1461, 2 млрд. тең гені қ ұ рады.Салалық бө луде экономиканың сауда (21, 5%), қ ұ рылыс (16, 7%), ө неркә сіп (9, 3%) жә не ауыл шаруашылығ ы (3, 4%) тә різді салалары мейлінше кө бірек кредиттелуде. 2007 жылғ ы қ ыркү йек айында 2007 жылғ ы тамызбен салыстырғ анда жеке тұ лғ аларғ а ұ лттық валютамен берілген кредиттер бойынша орташа алынғ ан сыйақ ы ставкасы 17, 1%-дан 18, 7%-ғ а дейін, ал заң ды тұ лғ аларғ а берілген кредиттер бойынша 13, 5%-дан 14, 4%-ғ а дейін жоғ арылады.

- 42 -

Валюта нарығ ы (2007 жылғ ы қ азан). 2007 жылғ ы қ азанда ішкі валюта бағ амындағ ы ахуал тұ рақ ты болды. Осы ай ішінде тең генің АҚ Ш долларына қ атысты бағ амы 1 доллар ү шін 120, 55-120, 98 тең ге ауқ ымында ө згерді. 2007 жылғ ы қ азанда тең ге 0, 06% (жыл басынан бері 4, 81%) нығ айып, айдың аяғ ында тең генің биржалық бағ амы 1 доллар ү шін 120, 89 тең гені қ ұ рады. Қ азақ стан қ ор биржасындағ ы сауда-саттық тың қ орытындысы. Қ азан айында Қ азақ стан Қ ор биржасында биржалық операциялардың кө лемі қ осымша сауда-саттық тағ ы мә мілелерді қ оса есептегенде қ ыркү йекпен салыстырғ анда 42, 2% азайып, 3, 8 млрд. АҚ Ш долларын (жыл басынан бері – 62, 8 млрд. долл.) қ ұ рады. Биржадан тыс валюта нарығ ындағ ы операциялардың кө лемі 37, 5% азайып, 7, 9 млрд. АҚ Ш долларын (жыл басынан бері – 125, 1 млрд. АҚ Ш долл.) қ ұ рады. Банкаралық ақ ша нарығ ы (2007 жылғ ы қ азан). 2007 жылғ ы қ азанда орналастырылғ ан депозиттердің жалпы кө лемі 2007 жылғ ы қ ыркү йекпен салыстырғ анда 22, 6% жоғ арылап, баламасы 3782, 9 млрд.тең гені қ ұ рады.Орналастырылғ ан банкаралық тең ге депозиттерінің жалпы кө лемі 14, 5% жоғ арылап, 220, 4 млрд. тең гені қ ұ рады. Бұ л ретте орналастырылғ ан банкаралық тең ге депозиттері бойынша орташа алынғ ан сыйақ ы ставкасы қ азанда 8, 5%-дан 7, 15%-ғ а дейін тө мендеді.Ұ лттық Банк екінші дең гейдегі банктерден тартқ ан депозиттердің кө лемі қ азанда 21, 4% жоғ арылап, 18, 8 млрд.тең гені қ ұ рады.2007 жылғ ы қ азанда доллармен орналастырылғ ан депозиттер кө лемі қ ыркү йекпен салыстырғ анда 26, 7% ө сіп, 26, 9 млрд. АҚ Ш долларын (орналастырылғ ан депозиттердің жалпы кө лемінің 86%) қ ұ рады.Доллармен орналастырылғ ан депозиттер бойынша орташа алынғ ан сыйақ ы ставкасы 5, 11%-дан 4, 86%-ғ а дейін тө мендеді. Бұ л ретте доллар депозиттерінің негізгі бө лігі резидент емес банктерде орналастырылды (орналастырылғ ан депозиттердің жалпы кө лемінің 96, 6%).Мемлекеттік бағ алы қ ағ аздар нарығ ы (2007 жылғ ы қ азан). 2007 жылғ ы қ азанда Қ аржы министрлігі 18, 4 млрд. тең геге 12 айлық МЕККАМ жә не 2, 0 млрд. тең геге 10 жылдық МЕУЖКАМ орналастырды. Орналастырылғ ан бағ алы қ ағ аздар бойынша тиімді кірістілік инфляция дең гейінен тиісінше 9, 29% жә не 1, 0% қ ұ рады. Қ аржы министрлігінің мемлекеттік бағ алы қ ағ аздарын ө теу 2007 жылғ ы қ азанда 2, 7 млрд. тең гені қ ұ рады. Нә тижесінде олардың айналыстағ ы кө лемі 2007 жылғ ы қ азанның аяғ ында ө ткен аймен салыстырғ анда 3, 6% ұ лғ айып, 495, 3 млрд. тең гені қ ұ рады. 2007 жылғ ы қ азанда Ұ лттық Банк ноталары эмиссиясының кө лемі 2007 жылғ ы қ ыркү йекпен салыстырғ анда 20, 4% қ ысқ арып, 89, 2 млрд. тең ге болды. Қ ысқ а мерзімді ноталардың кірістілігі қ ыркү йектегі 5, 50 %-дан қ азанда 5, 61%-ғ а дейін жоғ арылады.2007 жылғ ы қ азанда мерзімді ө теуді қ оса алғ анда, Ұ лттық Банктің ноталарын ө теу

- 43 -

2007 жылғ ы қ азандағ ы сыйақ ы тө лемдерін қ оса есептегенде 202, 5 млрд. тең гені қ ұ рады.

2007 жылғ ы қ азанның аяғ ында айналыстағ ы ноталардың кө лемі 2007 жылғ ы қ ыркү йекпен салыстырғ анда 29, 9% тө мендеп, 283, 6 млрд. тең гені қ ұ рады.

2007 жылғ ы қ ыркү йекте кері репо операциялары 90, 7 млрд. тең гені қ ұ рады. Репо операциялары, сондай-ақ Қ аржы министрлігінің бағ алы қ ағ аздарын сатып алу жә не сату бойынша операциялар жү ргізілген жоқ.

- 44 -