Тақырыбы: Аңыздар. Алдаркөсе мен Шықбермес Шығайбай

Мақ саты: Аң ызжанры туралы тү сінік қ алыптастыру; сө здік қ орын, тіл байлығ ын дамыту, адалдық қ а тә рбиелеу; іздену, ойлау, ө здігінен тұ жырым жасауғ а баулу.

Сабақ тың тү рі: аралас Ә дісі: тү сіндіру, сұ рақ -жауап, ә ң гімелеу, ізденушілік, ө зіндік

Кө рнекілігі: оқ улық, суреттер, сызбалар.

Сабақ тың барысы: І. Ұ йымдастыру кезең і: Амандасу, тү гендеу, оқ ушылардың зейінін сабақ қ а аудару.

ІІ. Ү й тапсырмасын сұ рау: Шұ бар ат неліктен жү ргісі келмеді деп ойлайсың? (балаша аунап, шө бі қ алың жерге оттап, боз балаша шапқ ылап жү гіргісі келді). «Тү сінде аян берді» дегенді қ алай тү сінесің? (тү сінде кө ру).

ІІІ. Ө ткенді қ орыту: Шұ бардың сырт бейнесін суреттеу ү шін қ андай сө здер қ олданылғ ан? Сенің алғ ан ә серің?

ІҮ.Мақ сат қ ою кезең і: Сабақ тың мақ сатын, тақ ырыбын хабарлау. Жаң а сабақ қ а даярлық. Балалар, біз 2 – 3 кластарда қ андай аң ыздармен таныстық? (Қ ожанасыр мен ашқ арақ, қ ажанасыр мен Алдаркө се, Бетпақ дала Ақ селеу Сейдімбек. (аң ыз), Алдардың айласы (аң ыз)). Міне, балалар, сонымен Алдаркө се деген кім екен? Ол туралы не білесің дер?

Ү. Жаң а сабақ: 1. Аң ыз кө бінесе тарихта болғ ан адамның басына қ ұ рылатын шығ арма. Аң ыз ә ң гімеде ө мірде шын болғ ан адамның басынан ө ткен жайттар мен қ иял- ғ ажайып оқ иғ алар араласып келеді. Қ азақ аң ыздарында Асанқ айғ ы, Жиренше, Қ орқ ыт сияқ ты ерекше жандар мен Алдаркө се сияқ ты ел ішінен шық қ ан қ арапайым адамдар туралы оқ иғ алар айтылады. Алдар жө нінде ел аузында айтылатын кү лдіргі аң ыздың бірі – Шық бермес Шығ айбайды алдауы. (Балаларғ а аң ыз ерекшелігін мына сызба арқ ылы тү сіндіруге болады)

2. Оқ у, іштей оқ у, тізбектей оқ у, тауып оқ у.

3. Сө здік жұ мыс: Тауы шағ ылыпты – іске аспапты, Ә ккіленіп алғ ан – қ уланып алғ ан, тү зге – далағ а.

4. Аң ыздың басында Шық бермес Шығ айбай туралы оқ ығ аның да кө з алдың а қ андай адам елестеді? Шық бермес Шығ айбайды алдау ү шін Алдар қ андай қ улық ойлап тапты? Шығ айбайдың ү й іші тү гелімен сараң адамдар екенін олардың қ андай ә рекеттерінен, қ андай сө здерінен байқ ауғ а болады? Бү гінгі кү ні Шығ айбай секілді адамдар бар ма?

Ү І. Тү сінгендерін тексеру: Алдар Шығ айбайдың ү йіне кіріп келгенде жасырып қ ойғ ан дү ниелерін неге тең егенін тап.

- Жыланның жуандығ ы қ андай?

- Байдың тығ ып қ ойғ ан қ азысындай.

- Жыланды ұ рғ ан тастың ү лкендігі қ андай?

- Бә йбіше астындағ ы қ ойдың басындай.

- Былш етіп иленіп тү скенін неге тең ейді?

- Тоқ ал астындағ ы қ амырғ а.

- Сақ алының жұ лынғ анын неге тең ейді?

- Қ ызы тығ ып қ ойғ ан тырнаның жү ніне. Бұ л жерде сызба арқ ылы тапсырма орындауына болады.

Жабық тан сығ алауы, аң дуы