Сабақтың тақырыбы: Ертегілер. Бес ешкі.

Мақ саты: Халық ауыз ә дебиетінің бір тү рі ертегілер жайлы тү сінік беріп, тү сініп оқ уғ а, ойланып сө йлеуге, ойын толық жеткізе білуге ү йрету; сө здік қ орын, тіл байлығ ын дамыту; адалдық қ а, шыншылдық қ а тә рбиелеу.

Сабақ тың тү рі: аралас Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, іздену, ә ң гімелеу.

Кө рнекілігі: оқ улық, сурет, сызба.

Сабақ тың барысы: І. Ұ йымдастыру кезең і: Амандасу, тү гендеу, оқ ушылардың зейінін сабақ қ а аудару. Сабағ ымыз басталды, балаларғ а пайдалы.

Бә рін ұ ғ ып алың дар, ертегіге зер салың дар.

ІІ. Ү й тапсырмасын сұ рау: Қ орқ ытты қ андай сауалдар кө п ойландырады? (Ажал жайындағ ы ой қ атты толғ андырады, адамдар неге ө леді?) Қ орқ ыт тү сінде не кө рді? (ажал) Ол қ андай сө зді байқ аусызда айтып қ алады? (Ө гізшесі байлауын ү зіп кеткенде. Ө ліп қ алайын, бірақ іздеп тауып аламын.)

ІІІ. Ү й тапсырмасын пысық тау: Қ орқ ыттың кү йін аң – қ ұ с, жел, ө зен қ алай тың дайды? Ө зің е қ андай ә сер алдың?

ІҮ. Мақ сат қ ою кезең і: 1.Сабақ тың мақ сатын, тақ ырыбын хабарлау. Жаң а сабақ қ а даярлық. Ертегі дегеніміз не? Қ андай ертегі білесің дер?

Ү. Жаң а сабақ: 1. Ертегілер халық ауыз ә дебиетінің бір тү рі болып есептеледі. «Ертегі» деген аты ертедегі, ерте кездегі деген сө здерден туғ ан. Қ азақ ертегілерінің бә рі ә детте «Ертеде бір бай болыпты», «Ертеде бір хан болыпты», «Ертеде бір кемпір мен шал болыпты» деп басталады.

2. Ертегінің қ андай тү рлерін білесің дер?

«Бес ешкі» ертегісін оқ ысақ, ертегінің ү шінші тү рін оп – оң ай табамыз.

3. Ертегіні тү сініп оқ у. 4. Сө здік жұ мыс: Аят оқ ы – қ ұ ран оқ ы, Иманың ды айта бер – қ ұ дайың а сыйына бер, Шық шыты – жақ сү йектің шығ ың қ ы келген тө менгі тұ сы, Бас сауғ алау – ө з басын алып қ ашу; ө з басына азаттық сұ рау; Зауал – сазайын тартқ ызу, жазасын беру.

Ү І.Тү сінгендерін тексеру: 1. Ертегі қ алай басталады? Кедейдің далада боранда қ алғ ан малына не кез болады? Кедей малын қ алай шақ ырады? Олар ө з бастарын қ орғ ау ү шін не істегендерін қ алай айтады? 2. Ұ лып соқ қ ан қ арлы боранда малдардың жасағ ан ә рекеттерін тауып оқ ы.(ешкілері тасқ а келіп ық тайды, тоқ тысы кө кпектің тү біне..., қ амыстың арасындағ ы қ ұ дық қ а кү мп етеді...,). Қ асқ ырдың ө лейін деп жатып ө кінген сө зін тап. Кедей малдарын қ алай шақ ырғ анын тауып оқ ы. Ө зің нің малың ды қ алай шақ ырасың? 3. Диалогті рө лмен оқ у.

Ү ІІ. Қ орыту: Бү гін қ андай тақ ырып ө ттік? Адалдық, шыншылдық дегенді қ алай тү сінесің? Суретпен жұ мыс: Суреттен нені кө ріп тұ рсың? Ертегі сағ ан ұ нады ма? Несімен ұ нады? бұ л ертегінің қ ай тү ріне жатады деп ойлайсың?

Ү ІІІ. Ү йге тапсырма: ертегіні оқ у, ә ң гімелеу. 2. Бағ алау

№ 10. Тақ ырыбы: Сатқ ын жапалақ. (ертегі)

Мақ саты: халық ауыз ә дебиетінің бірі ертегі жанрының ерекшелігімен таныстыра отырып, оқ ушыны адалдық қ а, батылдық қ а, нысапшылық қ а тә рбиелеу; ертегідегі оқ иғ а желісінің байланысын, ертегідегі кездесетін оралымды сө з мағ ынасын ұ ғ ындыру арқ ылы ойлау қ абілетін, байқ ағ ыштығ ын жетілдіру.

Ұ станымдары: жү йелілік, кө рнекілік, тілдік сезімді дамыту. Сабақ тың тү рі: аралас

Кө рнекілігі: оқ улық, сурет, сызба. Ә дісі: сұ рақ -жауап, талдау, іздену, ә ң гімелеу.

Сабақ тың барысы: І. Ұ йымдастыру кезең і: Сабақ қ а ә зірлік. Адамның кү лкісі – ә лемдегі ең ғ ажайып қ ұ былыстардың бірі. Адам кү лкінің кө мегімен таныса да, қ оштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Кү лкі арқ ылы кө ң іл кү йлерің ді білдіріліп кө рің дер. Бір- бірің е жымиың дар, кү лкілерің ді сыйлаң дар. Рахмет! Ендеше сабағ ымызды бастайық.

ІІ. Ү й тапсырмасын сұ рау. Ертегі қ алай басталады? Кедейдің далада боранда қ алғ ан малына не кез болады? Кедей малын қ алай шақ ырады? Олар ө з бастарын қ орғ ау ү шін не істегендерін қ алай айтады?

ІІІ. Ө ткенді пысық тау. Адалдық, шыншылдық дегенді қ алай тү сінесің? Суреттен нені кө ріп тұ рсың? Ертегі сағ ан ұ нады ма? Несімен ұ нады? Бұ л ертегінің қ ай тү ріне жатады деп ойлайсың?

ІҮ. Мақ сат қ ою кезең і. 1.Сабақ тың мақ сатын, тақ ырыбын хабарлау. 2. Жаң а сабақ қ а даярлық. ү кі, жапалақ туралы жұ мбақ шешу. Бү гін, міне, осы ү кі, жапалақ туралы ертегі оқ имыз.

Ү. Жаң а сабақ. Ертегіні тү сініп оқ у, сұ рақ тарғ а жауап алу, сө здік жұ мыс жү ргізу

Ү І. Білімдерін тексеру. 1. Сұ рақ – жауап: Сү леймен патша қ андай бұ йрық береді? Ү кі інілері Байғ ыз бен Жапалақ ты қ айда жасырады? Қ ұ старды қ ыру міндеті кімге жү ктеледі? Жапалақ Байғ ыз інісіне қ андай опасыздық жасайды? Ертегіде қ андай қ ұ стардың аты аталады? (Байғ ыз, ү кі, жапалақ, самұ рық, кө кжендет). 2. Дә птермен жұ мыс: а) Сү леймен патшаның жарлығ ын сызба бойынша дә птерің е жаз.

Неден салынсын?

Ә демі қ ырналғ ан ақ сү йектен

Сү леймен патшаның сарайы Ылғ и да бас сү йектен

Сарғ аймағ ан жас сү йектен

Адамдар мен қ ұ стардың бас сү йегінен

Ү ІІ Қ орыту. Бү гін қ андай тақ ырып ө ттік? Кімдер жә не не жайлы? Сү леймен патшағ а қ андай мінездеме беруге болады? Ертегі арқ ылы адам бойындағ ы қ андай кемшіліктер сыналады? Бұ л ертегінің қ андай тү ріне жатады? Ертегідегі Кө кжендеттің, Жапалақ тың, Ү кінің сө йлеген сө зіне, істеген ә рекетіне қ арап, ү шеуіне мінездеме бер.

Ү ІІІ Ү йден: 1. Тү сініпоқ у, кө кжендеттің Ү кіге айтқ ан сө зін тауып, дә птерің е жазып ал.

2. Бағ алау.

№ 11. Тақ ырыбы: Ғ ажайып бақ.

Мақ саты: халық ауыз ә дебиетінің бірі ертегі жанрының ерекшелігімен таныстыра отырып, оқ ушыны адалдық қ а, батылдық қ а тә рбиелеу; ертегідегі оқ иғ а желісінің байланысын, ертегідегі кездесетін оралымды сө з мағ ынасын ұ ғ ындыру арқ ылы ойлау қ абілетін, байқ ағ ыштығ ын жетілдіру.

Ұ станымдары: жү йелілік, кө рнекілік, тілдік сезімді дамыту. Сабақ тың тү рі: аралас

Кө рнекілігі: Оқ улық, сызба. Ә дісі: сұ рақ -жауап, ә ң гімелеу, ойланып табу.

С абақ тың барысы: І. Ұ йымдастыру кезең і: Оқ ушы зейінін сабақ қ а аудару. Адамның кү лкісі – ә лемдегі ең ғ ажайып қ ұ былыстардың бірі. Адам кү лкінің кө мегімен таныса да, қ оштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Кү лкі арқ ылы кө ң іл кү йлерің ді білдіріліп кө рің дер. Бір- бірің е жымиың дар, кү лкілерің ді сыйлаң дар. Рахмет! Ендеше сабағ ымызды бастайық.

ІІ. Ү й тапсырмасын сұ рау:: Сү леймен патша қ андай бұ йрық береді? Ү кі інілері Байғ ыз бен Жапалақ ты қ айда жасырады? Қ ұ старды қ ыру міндеті кімге жү ктеледі? Жапалақ Байғ ыз інісіне қ андай опасыздық жасайды? Ертегіде қ андай қ ұ стардың аты аталады?

ІІІ. Ө ткенді қ орыту: Сү леймен патшағ а қ андай мінездеме беруге болады? Ертегі арқ ылы адам бойындағ ы қ андай кемшіліктер сыналады? Бұ л ертегінің қ андай тү ріне жатады? Ертегідегі Кө кжендеттің, Жапалақ тың, Ү кінің сө йлеген сө зіне, істеген ә рекетіне қ арап, ү шеуіне мінездеме бер. Қ алай ойлайсың сенің жағ ымсыз мінезің кө п пе?

ІҮ. Мақ сат қ ою кезең і: 1.Сабақ тың мақ сатын, тақ ырыбын хабарлау. 2.Жаң а сабақ қ а даярлық. Ү. Жаң а сабақ: 1. Балалар, қ алай ойлайсың дар, ертегі қ алай басталушы еді? « Ғ ажайып бақ » ертегісі не жайлы деп ойлайсың дар? 2. Ертегіні тү сініп, жалғ астырып, тізбектеп оқ у. 3. Сө здік жұ мыс: Миуа – жеміс, Ділда – алтын ақ ша, Қ ызылшыл – жылтырағ анғ а қ ұ мар, пайданы кө здегіш.

Ү І. Тү сінгендерін тексеру: 1.«Ғ ажайып бақ» ертегінің қ ай тү ріне жатады? (қ иял – ғ ажайып). Асан мен Қ асеннің адал достығ ын қ андай істері мен ә рекеттерінен байқ ауғ а болады? Қ ария ең кіші шә кіртіне неліктен риза болды? Тапсырма: ертегіден нақ ыл сө зді тауып, мағ ынасын тү сіндір. («Жасы кіші болса да, ақ ылы артық ты ағ а тұ т»); Ауылына жақ ындағ ан кездегі жігіттің ішкі ойын, уайымын ертегіден тауып оқ ы; тө рт шә кірттің шешімін тауып оқ ып, ө з шешімің дідә птерге жаз.

Ү ІІ.Қ орыту: Бү гін қ андай тақ ырып ө ттік? Бұ л ертегіден халық тың қ андай арман – тілегін байқ адың? Адамдардың игілігі ү шін ғ ажайып бақ қ а сен тағ ы не қ осар едің? Ертегіні қ андай бө лімдерге бө луге болатынын ойланып, ары қ арай жоспар қ ұ рып жаз.

1. Асан мен Қ асеннің алтын тауып алуы.

2. Қ ариядан ақ ыл сұ рауы.

3. Қ арияның шә кірттерінің жауабы.

4. Ғ ажайып бақ тың орнауы.

Ү ІІІ. Ү йге тапсырма: ертегіні оқ у, суретін салу. Бағ алау.