Лейлидин чарчиз Межнунан жаваб

Чарчин эвел дуьа хьиз я, лигим я:

«Аллагь сад я, мад авач – ам даим я!

Адаз аквар-таквар вири аквазва.

Якъут, алмас гьадан гъиле рахазва.

Ам алемдин, ирид цавун Агъа я,

КуькIуьрнавай цава гъетре-юнгъаяр.

Ада йифен мичI экуьнив эвезна.

Гана рикIиз муьгьуббатдин гьевесни.

Багъларизни никIериз марф ракъана,

Юхсулбурув куьмекдин гъил вугана!»

Гьерекат кваз, дериндай агь чIугуна,

Чаричин мана ачухарна Межнуна:

«Кьарай квахьна, чар кхьизва за ярдиз,

Заз са дава ийидайдан дидардиз.

Ваъ, зун гъалатI хьана, – иви ргазва,

За кхьизва касдиз, зун кваз такьазвай.

Эй куьлегар квахьнавайди бахтарин,

КIела кагъаз ацIанвай зи гъамарив.

Зун руг я, кьуьл илиснавай къазади.

Вун яд я нин къанихвилин сузадиз?

Ви кIвачерик ярх хьанва зун жаздан яз.

Амма вун нин чIул ахъайдай инсан я?

РикIи рикI нез, ава зун дерт гьасилиз:

Низ теселли гузва на, пар кьезилиз?

Заз хиялра ви нурлу чин аквада.

Япани ви ава сиргъа чарадан.

Вун Кябе я, зун вафалу лукI я ви,

Ви кIвалин гъен заз мигьрабдин юкь я хьи.

Эй зи мелгьем, жагъин тийир уьмуьрда…

Терг мийир зун, гевгьер хьухь зи чехирда.

Тажни я вун, амма туш зи кьил патал.

Чуьнуьхна вун зун патал ваъ, гъуьл патал.

Зи ядигар мидя касдин гъилева,

Хуьзва юн гваз гъуьлягъди ам вижеваз.

Иремдин багъ, гуьзелвилин вилаят,

Цавун женнет, тийирди зи гъиле гьат.

Вун куьлег я зунжурринни къандалрин,

Мелгьем я зи ашкъидин терс хиялрин.

Зи язух ша, кIвачерик квай руг я зун,

КIур гумир заз, рекьерик квай руг я зун.

Чим це вуна и са гъаб кьван накьвадиз,

Цуьк гъидйвал, гатфариз хьиз къукъвади.

Аявалай чилери цуьк ийида,

Руг ацукьай къизилгуьлер шуьткьуьда.

Ви кIвачерик лежен яз ярх хьанва зун,

Инсаф ая – гьам тавуни канва зун.

Бахтсузбурун язух кIусни текъверди

Инсафсуз я, кIусни регъуь тежерди.

Зун ви лукI хьиз, ви нуькер хьиз машгьур я,

Закай душман кьамир на, зун алцурна.

Лагь заз – гьар пар ч1угвада за зулумдин,

Милаимвал ярашугъ я ханумдиз.

Ви кIвачик за къалханни тур вегьизва,

Амма уьмуьр зи фейивал гьа физва.

На ви яракь гадарзава пашмандиз,

Гьа идалди куьмекзава душмандиз.

Жуван хуруз сухуналди хенжел на,

Рекьизвайди дуст я ви, гъваш рикIел на!

Назик, кьезил гафуни ва саламди

Азадвал хуш кас элкъуьрда къуламдиз[49].

ЧIалахъ жемир дирхемдихъ вич гайидан,

Вилел алай суьрме чуьнуьх ийидай.

Муьгьлет жедач агъавалдай лукIарал

Вич лукI тирдаз шит гьиссерин пацара.

Хъсанвилер ая хъсан тIвар патал,

Инсанар ваз муьтIуьгъ жеда гьар патай.

Зун ви лукI я, яб сиргъадив чIагурай,

Ви вафалу лукI маса гуз тахьурай.

Эй гъурбатда, яд уьлкведа авайди,

Адахлини мукьва-кьили галайди,

Чехирдив сив хкIаз тунач вуна зав,

Дагъдин мурк хьиз хьана вун зав, къана зав.

Куьз я? – къе вун, йиф хьуй лугьуз йикъакай,

Захъ шехьзава; гила вучда на закай?

На зи уьмуьр, на зи руьгьни къакъудна,

Регьятдаказ зун рик1елай алудна.

Шивдиз ягъдай леэнар заз тагана,

Адал алаз на заз ц1уз вач лагьана.

Ялавдилай гужлуз куда гафари,

Ранг ала зал къула кайи ц1амарин.

Зак хкуьриз гьайиф тушт1а эгер ваз,

Акьадайвал мийир хци рипер ва.

Еб хьиз, лейли-цуькведин мез яргъи тир,

АтIана ам багъманчиди керкидив.

Хабар гуда ашукьбурун рикIикай

Агь чIугуни, хуш хъуьруьни сивик квай.

Ви акунра ава къайни тIурфанар,

Гьич аквазвач муьгьуьббатдин лишанар.

Далу гана муьгьуббатдин икьрардиз,

Масад галаз бахтлу я вун, крар дуьз.

Табзава на, ваз итим хуш я пара,

Зун я виляй на авудай авара.

Гьинва агьар, гьинва кьинер чна кьур?

Гьинва бахтар са заз хиве вуна кьур?

Муьгьуббатдин икьрардиз кIур ганатIа,

Яраб ашкъи авай жал? Ам хьанатIа?

Ваз зи язух атайди туш. ЯтIани

Зун види я, рикI хана, буш ятIани.

Зун гьа гьам я: руьгьда къуват амачиз,

Зун ви варцел ярх хьанва, кьил гумачиз.

Аламат хьиз, вилив хуьзва за чIав зи,

Нурлу чин гваз вун къведай вахт патав зи.

Чин акурдаз – чир жеда бахт вуч ятIа.

Вилив хуьдай кас бахтсуз я, пуч жеда.

Жавагьиррин иесивал ийир кас –

Гьам я анжах бахтунин сир жагъир кас.

Багъди кефиз ша лагьана билбилдиз,

Амма чIагъра кIуфар ягъна инжилдиз.

Багъманчиди чан-рикI гана анардиз,

Амма тIуьна ам са кьацIай мудгъарди.

Дуьньядиз гьахъ атайди туш бакара,

Хазинаяр чуьнуьх ийиз дагълара.

Бес хъиткьердай, къене авай къаядин,

Лалдиз са рехъ жечни къведай дуьньядиз?

Мус бесарда аждагьанди йифериз

Варз кукIварун, экв гузвай чи вилериз?

ЧIулав хуз, вирт тIуьн тавуна, фидатIа?

Вацразни са азадвал-экв жедатIа?

Хазинадин куьлегар заз гьатдатIа?

Чин атIугъай хазинадар катдатIа?

Хазина гьат тавур пили пуч жеда,

Мад гуьзгуьйрихъ нур чукIурдай гуж жеда.

Къаравулар катда, гьатна кичI чанда,

Ханум къецел экъечIда дар зиндандай.

Эй зи чирагъ, чепелукь я итим ви,

ЧIугуна ам ви экуьни, ви чимди.

Ви туьгьметри кузватIани са зи хам,

Къуй яшамиш хьуй гьуьрметлу Ибн-Салам.

Хъсанвални писвал гузвай сад я вун,

Эй жерягь, куьз я, азар гуз, сагъ хъувун?

Ракьукай я кIеледин вар, чидани?

Гевгьер жеда хъитIрепIда дар, чидани?

Ви бирчек я гъуьлягъ кьадай алат хьиз,

Вун гъуьлягъдал гьалт тавурай, бадбатI хьиз.

Гагь алахъда къурху кутар фикирар

Жагъуриз зи ашукь рикIиз жигъирар.

Хатадай хьиз ацукьнавай хъуькъвел ви

ВетIрени кваз гъам иличда рикIел зи.

КIанивиляй гьатнавайдаз виле руг

АкI жеда хьи, а ветI я са чинеруг.

Дили жеда, фида кьил зи кьилелай,

Чукурдалди а тIветI за ви хъуькъвелай.

Савдагардиз ухшар я зи гьал-кьиса,

Хийир кIандай гун тавунмаз мал маса.

Пашман хьанва зун къизилгуьл татIана,

Зун жавагьир чара касдин хуьз хьана.

Эй ясемен[50], зун рекьева гъамарин,

Мез лал, вилер буьркьуь хьанва накъварик.

Чидач хьи ваз: хкахьнава акьул зи,

Дили хьанва авайдалай мад тIул зи.

Фадлай инихъ амайди туш зун зун яз,

Зун са хъен я, хъендин лепир, юзун я.

Вичиз чан-рикI тагай ашкъи-муьгьуьббат –

Кепекдикни квачир я са куьлуь затI.

Ви ашкъиди заз вичин чин ачухна,

Вун авачиз, ада заз экв артухна.

Гьамиша захъ ви сирлу экв галазва,

Бахтлу я зун на авур хер алазвай.

Авач мелгьем хирер сагъдай ашкъидин,

Бахтлу хьуй вун, сагъ хьуй вун, зи к1аниди».

Фарс чIалай.