Дүниетану

Мерзімі:

Жер қ ыртысының топырақ қ абаты

Тақ ырыбы: Топырақ тың ерекшелігі жә не оның тү рлері

Мақ саты:

1. Білімділік: Оқ ушыларғ а топырақ тың ерекшелігі жә не қ ұ рамы туралы тү сінік беру, топырақ тың пайдасы жайлы тү сіндіру;

2. Дамытушылық: Білімін, тілін дамыту;

3. Тә рбиелік: Ұ қ ыптылық қ а, табиғ атты қ орғ ауғ а тә рбиелеу

Сабақ типі: аралас сабақ.

Ә дісі: тү сіндіру, сұ рақ -жауап, ә ң гімелеу.

Кө рнекілігі: суреттер, ү лестірмелер.

Сабақ тың барысы:

І. Ұ йымдастыру кезең і: Оқ ушылардың қ ажетті қ ұ рал-жабдық тарын тү гендеу, оқ ушылардың зейінін, назарын жаттығ улар орындау арқ ылы сабақ қ а аудару.

Психологиялық даярлық.

Бізге жылу мен жарық ты не сыйлайды?

Жарқ ырап кү н кү н ашылды

Айналағ а нұ р шашылды

Мақ сатымыз білім алу

Ең бектену арқ ылы

«5» ке қ ол жеткізу.

ІІ.Ү й тапсырмасын тексеру кезең і: 1.Пайдалы қ азбаларды қ орғ ау. оқ ыту.

2. Мазмұ нын айтқ ызу, қ айда пайдалануғ а болатынын тү сіндіру.

Сұ рақ -жауап қ ою арқ ылы ү й тапсырмасын бекіту.

ІІІ. Білімді тексеру кезең і: 1.Сұ рақ тарғ а жауап алу.

- Пайдалы қ азбаларды не ү шін ұ қ ыпты жұ мсау керек?

- Оларды қ орғ ау ү шін не істеу керек?

- Металл бұ йымдарының орнына нені пайдалануғ а болады?

2. Қ орытындылау

ІV. Мақ сатын қ ою кезең і: Тақ ырыбын, мақ сатын хабарлау

V. Жаң а материалды тү сіндіру кезең і: 1. Мұ ғ алім тү сіндірмесі. Тірі тіршіліктің араласуы арқ ылы (ө сімдік, жә ндік, микробтар) топырақ пайда болады.Қ арашірік бә рінен де қ ара топырақ та кө п болады.Топырақ тың тү сі оң тү стікке қ арай бозғ ыл тарта тү седі.Топырақ бетінде тұ рғ ан қ ар сияқ ты ақ шыл қ абыршық тарды талай кө рген боларсың. Ол – сор. Сор топырақ Қ азақ станның оң тү стігінде ө те кө п кездеседі.

Тау жыныстары мен топырақ тың айырмасы – таза тау жыныстарына ө сімдік ө спейді. Жердің ө сімдік ө сетін беткі қ ұ нарлы қ абаты топырақ деп аталады. Топырақ тың негізгі белгісі оның қ ұ нарлығ ында. Топырақ қ а қ оң ыр тү с беретін ө сімдік пен жә ндіктердің қ алдығ ы – қ арашірік. Жер астында тіршілік ететін тірі ағ залардың пайдасы жайлы не білесің дер?

Сергіту кезең і: Орнымыздан тұ райық

Алақ анды соғ айық

Бір отырып, бір тұ рып

Біз шынығ ып алайық.

VІ. Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і: 1. Оқ ушыларғ а оқ ыту.

2. Мә тін бойынша сұ рақ тарғ а жауап беру:

- Топырақ деген не?

Қ арашірік қ алай пайда болады?

- Топырақ тардың тау жыныстарынан айырмашылығ ы не?

3. Дә птермен жұ мыс: топырақ, қ арашірік

VІІ. Бекіту кезең і: 1.Сү реттерді қ араң дар. Ө сімдіктің ө сіп жетілуі ү шін қ андай жағ дайлар қ ажет екенін атаң дар. Ауа, су, қ ара тұ з, қ ұ м, саз, шірік

2. Суреттерді қ арай отырып топырақ тың қ ұ нарлығ ына жә ндіктер, қ ұ рттар мен жануарлардың тигізетін пайдасы жайлы не айтасың дар?

Қ орытындылау: - Қ ара топырақ тың қ ұ нарлы болатыны неліктен?

- Сор топырақ қ алай пайда болады?

- Топырақ тың қ ұ нарлығ ын қ алай арттыруғ а болады?

VІІІ. Ү йге тапсырма беру кезең і: « Топырақ тың ерекшелігі жә не оның тү рлері» оқ у, мазмұ ндау.

2. Бағ алау

Бекітемін: _________________________