I. Тестлардан берәр дөрес җавапны билгеләгез.

1. [ У ] сузыгына дө рес билгелә мә не табыгыз.

а) арткы рә т, иренлә шкә н, озын сузык аваз;

ә) калын, иренлә шмә гә н, кыска сузык аваз;

б) нечкә, иренлә шкә н, озын сузык аваз;

в) алгы рә т, иренлә шкә н, кыска сузык аваз.

2. Басым соң гы иҗ еккә тө шми торган сү злә р рә тен кү рсә тегез.

а) андый, лә кин, кайсы, кешечә;

ә) унынчы, килсә, алачык, сә бә пче;

б) кайтты, тә рә зә лә р, гө лбакча, унсигез;

в) эшлә дек, уйнаганнар, дә реслек, акыллы.

3. Фонетик принципка нигезлә неп язылган сү злә р рә тен билгелә гез.

а) алдынгы, манган, тө нбоек;

ә) чә чә клә р, кырдагы, ү семлек;

б) печә нлек, китабым, болытлы;

в) ә нкә й, борылмалы, тө зелеш.

4. Татар телендә ничә авазның ү зенә генә билгелә нгә н хә рефлә ре юк?

а) 3;

ә) 5;

б) 6;

в) 4

5. Бабамның ә йткә н сү злә ре ә ле дә хә теремдә саклана җ ө млә сендә бабамның сү зенең лексик мә гънә сен кү рсә тегез.

а) җ ө млә дә аергыч булып килгә н;

ә) тамыр һ ә м бә йлә геч кушмчалардан тора;

б) ө лкә н яшьтә ге ир кеше;

в) уртаклык исем, иялек килешендә, I зат берлек сандагы тартым белә н тө рлә нгә н.

6. Менә барвакыт Сабантуй җ итте җ ө млә сендә Сабантуй сү зе кулланылыш ө лкә се ягыннан...

а) гомумхалык сү зе;

ә) диалекталь сү з;

б) һ ө нә рчелек сү зе;

в) термин

7. Серкә се су кү тә рмә ү фразеологизмының мә гънә се...

а) игътибарсыз булу;

ә) ачулану;

б) ү пкә чә н булу;

в) тату, дус булмау.

8. Билгелә нгә н сү злә ргә нинди билгелә мә туры килә?

Туң а-туң а ашадык без

Ширбә т салган зур карбызны.

Җ ә й буена ничек кояш

Эретмә гә н бу кар, бозны. (Ш.Галиев)

а) омофон;

ә) пароним;

б) омограф;

в) омоформа.

9. Фигыль ясагыч кушымчалар булган рә тне кү рсә тегез.

а) -ла/-лә, -ай/-ә й, -а/-ә;

ә) -лы/-ле, -чан/-чә н, -гы/-ге;

б) -лап/-лә п, -ча/-чә, -ып/-еп;

в) -гыч/-геч, -чы/-че, -ма/-мә.

10. Бә йлә геч кушымчалары булган сү злә р рә тен кү рсә тегез.

а) биегрә к, алды, җ иденче;

ә) кү рделә р, иптә шемнә н, йө гереп;

б) эшчә нлек, тимерче, аваздаш;

в) дускай, алтышар, китаплар.

11. Эчтә н, башта, яттан, бергә сү злә ренең ясалу ысулы...

а) ясагыч кушымча ялгау;

ә) аваз составын ү згә ртү;

б) бер сү з тө ркеменнә н икенче сү з тө ркеменә кү чү;

в) сү злә рнең мә гънә се ү згә рү.

12. Җ ө млә дә ясалма нигезле сү злә р ничә?

Ут-кызыл тә лгә шле милә шнең телем-телем яфраклары, җ имешлә ре белә н ярышкандай, кучкылланып кызарганнар. (Р.Тө хвә туллин)

а) 6;

ә) 5;

б) 7;

в) 4.

13. Хә зерге заман сыйфат фигыльнең тезмә формасы...

а) ү тә лми торган эшне;

ә) кайвакыт ү тә лә торган эшне;

б) даими ү тә лә торган эшне;

в) ү ткә н заманда эшлә нгә н эшне билге итеп белдерә.

14. Татар телендә рә вешлә рнең...

а) берсе дә исемлә шми;

ә) ачыклаган исеме тө шеп калганда, кайбер рә вешлә р исемлә шә;

б) барлык рә вешлә р дә исемлә шә;

в) раслауларның берсе дә дө рес тү гел.

15. Хә бә рлек сү злә р җ ө млә кисә клә ре...

а) була;

ә) булмый;

б) кайвакыт була;

в) дө рес җ авап юк.

16. Сул яктагы сү злә р рә те каршысына уң яктан тиешле сү з тө ркемнә ре исемнә ренең номерын куегыз.

17. Шул вакытта кешелә рнең шатлануын кү рсә гез сез! (И.Гази) җ ө млә сендә билгелә нгә н сү з -

а) аергыч;

ә) тә мамлык;

б) аныклагыч;

в) хә л.

18. Җ ө млә гә тулы билгелә мә дө рес бирелгә н вариантны кү рсә тегез.

Минем телем дә, калә мем дә гомерем буе сезнең кануннарыгызга итагатьле булып калыр. (Л.Шагыйрьҗ ан)

а) гади, ике составлы, җ ә енке, тулы, раслау, тиң дә ш кисә кле хикә я җ ө млә;

ә) гади, бер составлы, җ ә енке, ким, раслау, тиң дә ш кисә кле хикә я җ ө млә;

б) гади, ике составлы, җ ыйнак, тулы, инкарь, тиң дә ш кисә кле боеру җ ө млә;

в) гади, бер составлы, җ ә енке, ким, инкарь, тиң дә ш кисә ксез җ ө млә.

19. Теркә гечлә р белә н килгә н аныклагычлар алдыннан нинди тыныш билгесе куела?

а) сызык;

ә) ике нокта;

б) тыныш билгесе куелмый;

в) ө тер.

20. Хә бә рлекле мө нә сә бә ттә ге сү злә р кайсы рә ттә?

а) музыка аныкы, китап укыла, хат сиң а;

ә) җ ырланган җ ыр, укыла торган хикә я, аң а ә йтү;

б) килгә ч сө йлә шү, укып бетерү, шә һ ә рдә яшә ү;

в) шатлыктан елмаю, җ ем-җ ем итү, ә ти белә н кү решү.