Якорь реакциясы

Якордың магнит ө рісінің қ оздыру магнит ө рісіне ә сері якорь реакциясы деп аталады.

2.1-суретте якорь реакциясының ә сері кө рсетілген. Бос жү ріс кезінде машинадағ ы ө ріс 2.1, а –суретте кө рсетілгендей тек қ оздыру орамдарындағ ы ток арқ ылы ғ ана пайда болады. Егер жү ктеме жалғ айтын болсақ, 2.1, б –суретте кө рсетілгендей якорь орамдарынан ө тетін ток якордың магнит ө рісін туғ ызады.

Машинаның толық магнит ағ ыны якорь ө рісі ә серімен ө згеретіндігін 2.1, в –суреттен кө руге болады.

2.1- Сурет – Якорь реакциясын тү сіндіру ү шін. а — бос жү ріс кезіндегі ө ріс; б — якорь ө рісі, в — жү ктеме кезіндегі ө ріс (nn ' — геометриялық нейтраль, mm '—физикалық нейтраль)

2.1, в – суреттен кө рініп тұ рғ андай якорь реакциясы ә серінен генераторлық режимде жұ мыс жасап тұ рғ ан машинаның магнит ө рісі полюстердің жетелеуші жартысында кү шейгенін, ал жетеленуші жартысында ә лсірегенін кқ руге болады, яғ ни индукция нольге тең болатын якорь шең берінің нү ктелері арқ ылы ө тетін сызық физикалық нейтральдың жылжып кеткендігін кө руге болады.

Бос жү ріс кезінде физикалық нейтраль геометриялық пен беттесіп жатады, ал жү ктеме жалғ анғ ан кезде ол геометриялық қ а қ арағ анда орын ауыстрады: генераторлық режим кезінде айналу бағ ытымен бір бағ ытта, қ озғ алтқ ыштық режимде айналу бағ ытына қ арама - қ арсы бағ ытқ а.

Қ уаты 0, 3 кВт жә не одан жоғ ары машиналарда якорь реакциясының алдын алу ү шін қ осымша полюстер қ олданылады. Олар негізгі поюстер арасына орналасады жә не олардың остері машинаның геометриялық осімен сә йкес келеді. Қ осымша полюстердің орамдары якорь орамдарымен тізбектей жә не оның магниттендіру кү ші якорь орамдарының магниттендіру кү шіне қ арама-қ арсы бағ ытталатындай етіліп жалағ анады.

Қ уаты аз қ осымша полюстер қ арастырылмайтын машиналарда, олардың щеткалары физикалық нейтральғ а қ атысты жылжытылады, генераторлық режимде айналу бағ ытымен бір бағ ытта, қ озғ алтқ ыштық режимде қ арама-қ арсы бағ ытқ а.