Жаңа туылған бала кезеңдерінің жалпы сипаттамасы.

С.Ж. Асфендияров атындағ ы Қ азақ Ұ лттық Медициналық Университеті

Неонатология бойынша ақ параттық блок

Алматы - 2012 оқ у жылы

Жаң а туылғ ан бала кезең дерінің жалпы сипаттамасы.

Қ ұ рсақ ішілік жә не неонатальды дамудың кезең дері.

Ұ рық тың даму кезең дері:

Біріншілік қ ұ рсақ ішілік кезең - бластогенез кезең і – зигота қ алыптасқ аннан бастап алғ ашқ ы 15 тә улік.

Екіншілік қ ұ рсақ ішілік кезең - эмбриогенез кезең і– 15-ші кү ннен 75-ші кү нге дейінгі кез. Бұ ның ішінде 15-45-ші кү ндері ең маң ызды.

Ү шінші қ ұ рсақ ішілік кезең - фетогенез кезең і–жү ктіліктің 76 кү ннен 280 кү ніне дейінгі уақ ытша диапазоны. Бұ л кезең де бала жолдасының дамуы жү реді, бала жолдасы тіннің қ алыптасып бірігуі. Бұ л кезең екіге бө лінеді:

- ерте фетальды кезең (76 кү ннен 180 кү нге дейін);

- кеш фетальды кезең (181 кү ннен 280 кү нге дейін). Ұ рық тың дамуы мен бала жолдасының қ атайуы бірге жү реді.

Тө ртінші пренатальды даму кезең і - ұ рық тың дене салмағ ы ұ лғ аятын соң ғ ы триместрі.

Гестационды жас – соң ғ ы етеккірдің бірінші кү ннен туылатын кү н аралығ ындағ ы толық апта саны. Жү ктіліктік немен (ө лі жә не тірі) аяқ талғ анына байланыссыз.

Жаң а туылу - бұ л қ ұ рсақ ішілік ө мірге бейімделетін кезең. ДДҰ бойынша туылғ аннан кейінгі алғ ашқ ы тө рт апта неонатальды кезең болып есептеледі. Неонатальды кезең 2 кезең ге бө лінеді:

Ерте неонатальды - 7 тә улік.

Кеш неонатальды - 8-28 кү н.

Ерте неонатальды кезең де мына фазалар анық талады:

1. Ө мірінің алғ ашқ ы 30 минуты (жедел респираторлы гемодинамикалық адаптация)

2. Алғ ашқ ы 6 сағ ат (аутостабилизация кезең і)

3. 4-5 тә улік (метаболикалық адаптация).

ДДҰ ұ сынысы бойынша тірі туылуғ а жатады- анасының ағ засынан толық шық қ ан жә не онда тө рт белгі кө ріну керек: тыныс алады немесе жү рек соғ ады, кіндік тамырының пульсациясы немесе бұ лшық еттің спонтанды қ озғ алысы.

Ө лі туылу - жү ктіліктің жалғ астыруғ а қ атысынсыз ана ағ асынан толық шық қ анғ а дейінгі ө лімі.

Апгар шкаласы бойынша бағ алау - жаң а туылғ ан нә рестенің жалпы жағ дайын жә не реанимациялық шаралардың нә тижелігін кө рсетеді. Оны бала туылғ аннан кейін бірінші жә небесінші минуттан кейін жасайды. Егер бес минуттан кейін жалпы бағ а 7 балғ а жетпесе оны ә р бес минут сайын қ алыпқ а келгенше 20 мин жасайды.