Musanın u Fəziləti

ح د ي ث أ َ ب ِ ي ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ ، ع َ ن ِ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ق َ ا ل َ: ك َ ا ن َ ت ْ ب َ ن ُ و إ ِ س ْ ر َ ا ئ ِ ي ل َ ي َ غ ْ ت َ س ِ ل ُ و ن َ ع ُ ر َ ا ة ً ، ي َ ن ْ ظ ُ ر ُ ب َ ع ْ ض ُ ه ُ م ْ إ ِ ل َ ى ب َ ع ْ ض ٍ و َ ك َ ا ن َ م ُ و س ى ي َ غ ْ ت َ س ِ ل ُ و َ ح ْ د َ ه ف َ ق َ ا ل ُ و ا: و َ ا ل ل ه ِ م َ ا ي َ م ْ ن َ ع ُ م ُ و س ى أ َ ن ْ ي َ غ ْ ت َ س ِ ل َ م َ ع َ ن َ ا إ ِ ل ا ّ َ أ َ ن ّ َ ه ُ آ د َ ر ُ ف َ ذ َ ه َ ب َ م َ ر ّ َ ة ً ي َ غ ْ ت َ س ِ ل ُ ، ف َ و َ ض َ ع َ ث َ و ْ ب َ ه ُ ع َ ل َ ى ح َ ج َ ر ٍ ، ف َ ف َ ر ّ َ ا ل ْ ح َ ج َ ر ُ ب ِ ث َ و ْ ب ِ ه ِ ، ف َ خ َ ر َ ج َ م ُ و س ى ف ِ ي إ ِ ث ْ ر ِ ه ِ ي َ ق ُ و ل ُ: ث َ و ْ ب ِ ي ي َ ا ح َ ج َ ر ُ ح َ ت ّ َ ى ن َ ظ َ ر َ ت ْ ب َ ن ُ و إ ِ س ْ ر َ ا ئ ِ ي ل َ إ ِ ل َ ى م ُ و س ى ، ف َ ق َ ا ل ُ و ا: و َ ا ل ل ه ِ م َ ا ب ِ م ُ و س ى م ِ ن ْ ب أ س ٍ و َ أ َ خ َ ذ َ ث َ و ْ ب َ ه ُ ، ف َ ط َ ف ِ ق َ ب ِ ا ل ْ ح َ ج َ ر ِ ض َ ر ْ ب ً ا ف َ ق َ ا ل َ أ َ ب ُ و ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ: و َ ا ل ل ه ِ إ ِ ن ّ َ ه ُ ل َ ن َ د َ ب ٌ ب ِ ا ل ْ ح َ ج َ ر ِ ، س ِ ت ّ َ ة ٌ أ َ و ْ س َ ب ْ ع َ ة ٌ ، ض َ ر ْ ب ً ا ب ِ ا ل ح َ ج َ ر ِ

1532. Ə bu Hureyra y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “İ srail oğ ulları ç ı lpaq olaraq, bir-birilə rinə baxa-baxa ç imirdilə r. Musa u isə tə klikdə ç imə rdi. (İ srail oğ ulları): “Musaya u bizimlə birlikdə ç immə yə mane olan, ancaq onun də bə (qrija) olması dı r” dedilə r. Bir də fə Musa ç immə yə getdi və paltarı nı daş ı n ü stü nə qoydu. Birdə n daş onun paltarı nı gö tü rü b qaç dı. Musa: “Paltarı mı (qaytar), ey daş! ” deyə -deyə daş ı n arxası nca qaç dı. Nə hayə t, İ srail oğ ulları Musanı u ç ı lpaq gö rdü lə r və: “Allaha and olsun ki, Musada u heç bir qü sur yox imiş ” dedilə r. Musa u paltarı nı gö tü rdü və daş ı vurmağ a baş ladı. Ə bu Hureyra: “Vallahi, Musa daş a altı yaxud yeddi zə rbə vurmaqla daş ı tə nbeh etdi.” (Buxari 278, Muslim 6295, 2372/155)

ح د ي ث أ َ ب ِ ي ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، ق َ ا ل َ: أ ُ ر ْ س ِ ل َ م َ ل َ ك ُ ا ل ْ م َ و ْ ت ِ إ ِ ل َ ى م ُ و س ى ع َ ل َ ي ه ِ ا ل س ّ َ ل ا َ م ُ ف َ ل َ م ّ َ ا ج َ ا ء َ ه ُ ص َ ك ّ َ ه ُ ف َ ر َ ج َ ع َ إ ِ ل َ ى ر َ ب ّ ِ ه ِ ، ف َ ق َ ا ل َ: أ َ ر ْ س َ ل ْ ت َ ن ِ ي إ ِ ل َ ى ع َ ب ْ د ٍ ل ا ي ُ ر ِ ي د ُ ا ل ْ م َ و ْ ت َ ف َ ر َ د ّ َ ا ل ل ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ ع َ ي ْ ن َ ه ُ و َ ق َ ا ل َ: ا ر ْ ج ِ ع ْ ف َ ق ُ ل ْ ل َ ه ُ ي َ ض َ ع ُ ي َ د َ ه ُ ع َ ل َ ى م َ ت ْ ن ِ ث َ و ْ ر ٍ ف َ ل َ ه ُ ب ِ ك ُ ل ّ ِ م َ ا غ َ ط ّ َ ت ْ ب ِ ه ِ ي َ د ُ ه ُ ، ب ِ ك ُ ل ّ ِ ش َ ع ْ ر َ ة ٍ س َ ن َ ة ٌ ق َ ا ل َ: أ َ ي ْ ر َ ب ّ ِ ث ُ م ّ َ م َ ا ذ َ ا ق َ ا ل َ: ث ُ م ّ َ ا ل ْ م َ و ْ ت ُ ق َ ا ل َ: ف َ ا ل آ ن َ ف َ س َ أ َ ل َ ا ل ل ه َ أ َ ن ْ ي ُ د ْ ن ِ ي َ ه ُ م ِ ن َ ا ل أ َ ر ْ ض ِ ا ل ْ م ُ ق َ د ّ َ س َ ة ِ ر َ م ْ ي َ ة ً ب ِ ح َ ج َ ر ٍ ق َ ا ل َ: ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: ف َ ل َ و ْ ك ُ ن ْ ت ُ ث َ م ّ َ ل أ َ ر َ ي ْ ت ُ ك ُ م ْ ق َ ب ْ ر َ ه ُ إ ِ ل َ ى ج َ ا ن ِ ب ِ ا ل ط ّ َ ر ِ ي ق ِ ، ع ِ ن ْ د َ ا ل ْ ك َ ث ِ ي ب ِ ا ل أ َ ح ْ م َ ر ِ

1533. Ə bu Hureyra y demiş dir: “Ö lü m mə lə yi Musanı n u yanı na gö ndə rildi. Mə lə k Musanı n u yanı na gə ldikdə Musa u onu vurdu (və onun gö zü ç ı xdı [127]). Mə lə k Rə bbinin yanı na qayı dı b dedi: “Sə n mə ni ö lmə k istə mə yə n bir bə ndə nin yanı na gö ndə rdin.” Allah onun gö zü nü yerinə qaytardı və buyurdu: “Qayı t ona de ki: “Ə lini ö kü zü n belinə qoysun. Ə linə gə lə n tü klə rin sayı qə də r – hə r bir tü kü n mü qabilində bir il ö mrü artacaq.” Musa: “Ey Rə bbim! Sonra nə olacaq? ” Allah buyurdu: “Sonra ö lə cə ksə n! ” Musa dedi: “Elə isə indi (ö lmə k istə yirə m).” Sonra da Allahdan onu atı lmı ş bir daş ı n uç ub dü ş dü yü mə safə qə də r mü qə ddə s torpağ a yaxı nlaş dı rması nı dilə di.” Ə bu Hureyra y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r demiş dir: “Ə gə r orada olsaydı m, sizə onun yolun kə narı nda, qı rmı zı qum tə pə sinin yanı nda (yerlə ş ə n) qə brini gö stə rə rdim.” (Buxari 1339, Muslim 6298, 2372/158)

ح د ي ث أ َ ب ِ ي ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، ق َ ا ل َ: ا س ْ ت َ ب ّ َ ر َ ج ُ ل ا َ ن ِ ، ر َ ج ُ ل ٌ م ِ ن َ ا ل ْ م ُ س ْ ل ِ م ِ ي ن َ ، و َ ر َ ج ُ ل ٌ م ِ ن َ ا ل ْ ي َ ه ُ و د ِ ق َ ا ل َ ا ل ْ م ُ س ْ ل ِ م ُ: و َ ا ل ّ َ ذ ِ ي ا ص ْ ط َ ف َ ى م ُ ح َ م ّ َ د ً ا ع َ ل َ ى ا ل ْ ع َ ا ل َ م ِ ي ن َ ف َ ق َ ا ل َ ا ل ْ ي َ ه ُ و د ِ ي ّ ُ: و َ ا ل ّ َ ذ ِ ي ا ص ْ ط ف َ ى م ُ و س ى ع َ ل َ ى ا ل ْ ع َ ا ل َ م ِ ي ن َ ف َ ر َ ف َ ع َ ا ل ْ م ُ س ْ ل ِ م ُ ي َ د َ ه ُ ، ع ِ ن ْ د َ ذ ل ِ ك َ ، ف َ ل َ ط َ م َ و َ ج ْ ه َ ا ل ْ ي َ ه ُ و د ِ ي ّ ف َ ذ َ ه َ ب َ ا ل ْ ي َ ه ُ و د ِ ي ّ ُ إ ِ ل َ ى ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ف َ أ َ خ ْ ب َ ر َ ه ب ِ م َ ا ك َ ا ن َ م ِ ن ْ أ َ م ْ ر ِ ه ِ و َ أ َ م ْ ر ِ ا ل ْ م ُ س ْ ل ِ م ِ ف َ د َ ع َ ا ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ا ل ْ م ُ س ْ ل ِ م َ ، ف َ س َ أ َ ل َ ه ُ ع َ ن ْ ذ ل ِ ك َ ، ف َ أ َ خ ْ ب َ ر َ ه ُ ف َ ق َ ا ل َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: ل ا َ ت ُ خ َ ي ّ ِ ر ُ و ن ِ ي ع َ ل َ ى م ُ و س ى ، ف َ إ ِ ن ّ َ ا ل ن ّ َ ا س َ ي َ ص ْ ع َ ق ُ و ن َ ي َ و ْ م َ ا ل ْ ق ِ ي َ ا م َ ة ِ ، ف َ أ َ ص ْ ع َ ق ُ م َ ع َ ه ُ م ْ ، ف َ أ َ ك ُ و ن ُ أ َ و ّ َ ل َ م َ ن ْ ي ُ ف ِ ي ق ُ ، ف َ إ ِ ذ َ ا م ُ و س ى ب َ ا ط ِ ش ٌ ج َ ا ن ِ ب َ ا ل ْ ع َ ر ْ ش ِ ، ف َ ل ا َ أ َ د ْ ر ِ ي أ َ ك َ ا ن َ ف ِ ي م َ ن ْ ص َ ع ِ ق َ ف َ أ َ ف َ ا ق َ ق َ ب ْ ل ِ ي ، أ َ و ْ ك َ ا ن َ م ِ م ّ َ ن ِ ا س ْ ت َ ث ْ ن َ ى ا ل ل ه ُ

1534. Ə bu Hureyra y demiş dir: “(Bir də fə) bir mü sə lmanla bir yə hudi bir-birilə rini sö ymə yə baş ladı lar. Bu ə snada mü sə lman dedi: “Alə mlə r iç ində Muhə mmə di ü stü n edə n Allaha and olsun ki...” Yə hudi (isə cavabı nda belə) dedi: “Alə mlə r iç ində Musanı u ü stü n edə n Allaha and olsun ki...” (Bunu eş idə ndə) mü sə lman ə lini qaldı rı b onun ü zü nə bir yumruq vurdu. Bundan sonra yə hudi Peyğ ə mbə rin r yanı na gedib mü sə lmanla onun arası nda baş verə nlə ri ona danı ş dı. Onda Peyğ ə mbə r r mü sə lmanı ç ağ ı rı b baş vermiş hadisə barə sində ondan soruş du, o da hə r ş eyi (olduğ u kimi) ona danı ş dı. Peyğ ə mbə r: “Mə ni Musadan u ü stü n tutmayı n! Hə qiqə tə n, Qiyamə t gü nü bü tü n insanlar bayı lacaq, mə n də onlarla birlikdə bayı lacağ am. Sonra ilk ayı lan mə n olacağ am. (Ayı ldı qda) gö rə cə yə m ki, Musa u (Allahı n) Ə rş inin bir qı rağ ı ndan tutub. Mə n bilmirə m, o, hamı ilə birlikdə bayı ldı qdan sonra mə ndə n qabaq ayı lacaq, yoxsa Allah onu mü stə sna kimsə lə rdə n edə cə kdir.” (Buxari 2411, 3408, 7472, Muslim 6302, 2373/160)

ح د ي ث أ َ ب ِ ي س َ ع ِ ي د ٍ ا ل ْ خ ُ د ْ ر ِ ي ّ ِ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، ق َ ا ل َ: ب َ ي ْ ن َ م َ ا ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ج َ ا ل ِ س ٌ ، ج َ ا ء َ ي َ ه ُ و د ِ ي ّ ٌ ف َ ق َ ا ل َ: ي َ ا أ َ ب َ ا ا ل ْ ق َ ا س ِ م ِ ض َ ر َ ب َ و َ ج ْ ه ِ ي ر َ ج ُ ل ٌ م ِ ن ْ أ َ ص ْ ح َ ا ب ِ ك َ ف َ ق َ ا ل َ: م َ ن ْ ق َ ا ل َ: ر َ ج ُ ل ٌ م ِ ن َ ا ل أ َ ن ْ ص َ ا ر ِ ق َ ا ل َ: ا د ْ ع ُ و ه ُ ف َ ق َ ا ل َ: أ َ ض َ ر َ ب ْ ت َ ه ُ ق َ ا ل َ: س َ م ِ ع ْ ت ُ ه ُ ب ِ ا ل س ّ ُ و ق ِ ي َ ح ْ ل ِ ف ُ ، و َ ا ل ّ َ ذ ِ ي ا ص ْ ط َ ف َ ى م ُ و س ى ع َ ل َ ى ا ل ْ ب َ ش َ ر ِ ق ل ْ ت ُ: أ َ ي ْ خ َ ب ِ ي ث ُ ع َ ل َ ى م ُ ح َ م ّ َ د ٍ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ف َ أ َ خ َ ذ َ ت ْ ن ِ ي غ َ ض ْ ب َ ة ٌ ض َ ر َ ب ْ ت ُ و َ ج ْ ه َ ه ُ ف َ ق َ ا ل َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: ل ا َ ت ُ خ َ ي ّ ِ ر ُ و ا ب َ ي ْ ن َ ا ل أ َ ن ْ ب ِ ي َ ا ء ِ ، ف َ إ ِ ن ّ َ ا ل ن ّ َ ا س َ ي َ ص ْ ع َ ق ُ و ن َ ي َ و ْ م َ ا ل ْ ق ِ ي َ ا م َ ة ِ ، ف َ أ َ ك ُ و ن أ َ و ّ َ ل َ م َ ن ْ ت َ ن ْ ش َ ق ّ ُ ع َ ن ْ ه ُ ا ل أ َ ر ْ ض ُ ف َ إ ِ ذ َ ا أ َ ن َ ا ب ِ م ُ و س ى آ خ ِ ذ ٌ ب ِ ق َ ا ئ ِ م َ ة ٍ م ِ ن ْ ق َ و َ ا ئ ِ م ِ ا ل ْ ع َ ر ْ ش ِ ، ف َ ل ا َ أ َ د ْ ر ِ ي أ َ ك َ ا ن َ ف ِ ي م َ ن ْ ص َ ع ِ ق َ أ َ م ْ ح ُ و س ِ ب َ ب ِ ص َ ع ْ ق َ ة ِ ا ل ا و ل َ ى

1535. Ə bu Sə id ə l-Xudri y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r oturmuş olduğ u halda bir Yə hudi gə ldi və: “Ey Ə bul Qasim! Sə habə lə rdə n bir nə fə r mə nim ü zü mdə n vurdu” deyə ş ikayə t etdi. Peyğ ə mbə r: “Kim vurdu? ” deyə buyurdu. Yə hudi: “Ə nsardan bir nə fə r” dedi. Peyğ ə mbə r: “Onu ç ağ ı rı n” deə buyurdu. Ona: “Sə n bu adamı dö ydü nmü? ” deyə soruş uldu. Adam: “Bə li, (sə bə bi) Musanı u bü tü n bə ş ə riyə tə seç ib gö ndə rə n Allaha and olsun” dedə and iç di. Mə n də: “Ey Xə bis! Muhə mmə də ndə mi ü stü n etdi” dedim. Bu zaman qə zə blə ndim və ü zü ndə n vurdum. Peyğ ə mbə r: “Peyğ ə mbə rlə r arası nda (birini digə rində n) ü stü n etmə yin. Ç ü nki Qiyamə t gü nü insanlar bayı ldı qları zaman (mə n də bayı lacağ am), yeri yarı lan (qə bri aç ı lan) kimsə mə n olacağ am. O, zaman mə n Musa ilə qarş ı laş acağ am. Bir də baxacağ am ki, Musa u Ə rş in tutacağ ı ndan tutub. Bilmirə m Musa u da bayı lanlar iç ə risində idi, mə ndə n ə vvə lmi ayı ldı, yoxsa sonramı? ” deyə buyurdu. (Buxari 2412, Muslim 6304, 2374/162)

ف ي ذ ك ر ي و ن س ع ل ي ه ا ل س ل ا م و ق و ل ا ل ن ب ي ّ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ل ا ي ن ب غ ي ل ع ب د أ ن ي ق و ل أ ن ا خ ي ر م ن ي و ن س ب ن م ت ّ ى