Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Есепті тапсырыс бойынша шешу
|
|
Оң тайлы шешімде ізделінетін айнымалылардың мә ндерін тапсырысқ а сә йкес анық тау ү шін есепті шығ арушы олардың шамаларын шартқ а енгізеді. Мұ ндай есептердің ү ш тү рі болуы мү мкін:
– мақ сат функция шамасы тағ айындалады;
– ізделінетін айнымалылар шамасы тағ айындалады;
– қ олданылатын қ орлардың шамасы тағ айындалады.
Осы жерде ескеретін бір жағ дай, аталғ ан есептердің барлы-ғ ы да шектеулер жү йесінде бірікпеген болуы мү мкін. Мұ ндай жағ дайда жасалатын ә рекеттерді жоғ арыда арнайы тақ ырыпта қ арстырдық. Бірінші кезекте мақ сат функция шамасы тапсырыс бойынша қ арастырылатын жағ дайдан бастайық. Сол баяғ ы «Ө нді-рістік қ орларды оң тайлы қ олдану» есебін қ арастырамыз. Тапсырыс бойынша мақ сат функция шамасы 150000 ақ ша бірлігінен кем болмасын. Мақ сат функция моделін шектеулер жү йесіне енгіземіз.
Z= 135 х 1+125 х 2 + 150 х 3 +130 х 4 → max
мына жағ дайда:
1, 9 х 1+ 1, 77 х 2 + 2, 1 х 3 + 2 х 4 ≤ 1600
9, 5 х 1+ 8 х 2 + 10, 5 х 3 + 8, 9 х 4 ≤ 9000
10 х 1+ 7, 5 х 2 + 14 х 3 + 7, 3 х 4 ≤ 10000
135 х 1+125 х 2 + 150 х 3 +130 х 4≥ 150000
Кестелік модельді белгілі тә сілмен қ ұ рып, есепті Поиск решения қ ұ ралымен шығ арамыз. Егер мақ сат функция тапсырысы шектеулер жү йесіне мынадай тү рде енгізілсе: 135 х 1+125 х 2 + 150 х 3+ +130 х 4=150000 немесе 135 х 1+125 х 2 + 150 х 3 +130 х 4 ≥ 150000, онда сұ хбаттасу терезесінде Поиск не может найти подходящего решения - деген хабар алынады (1.27-сурет), яғ ни бұ л шектеулердің жү йеде бірікпегендерін білдіреді. Солай болғ анымен экранда, кес-телік модельде сол баяғ ы бірінші шешім кө рініп тұ рады (Z= =114107, 1; х 1=250; х 2 = 0; х 3 = 536; х 4= 0; у 2 = 1000).
1.27-сурет
Егер мақ сат функцияғ а қ ойылғ ан тапсырыс шамасы ө ндіріс-тің потенциалдық мү мкіндігінен (Z= 114107, 1) кіші болатын болса, онда “≥ “ жә не “≤ ” тең сіздіктерде ө ндірістің сол баяғ ы бірінші оң тайлы шешімі алынады да, ал тапсырыс шарты тең дік тү рінде қ ойылса “=”, онда мақ сат функцияның берілген дең гейінде ө ндіріс ө німінің қ андай тү рлері жә не оларды қ аншадан ө ндірген тиімді деген сұ рақ қ а жауап, сонымен қ атар ө ндіріс қ орларын оң тайлы қ олдану жоспары алынады.
Қ олданылатын қ орлардың шамасы жә не ізделінетін айны-малылар шамасы тағ айындалғ ан есептерді шығ ару да, осы ә діспен жү ргізіледі. Бұ л есептерді шығ арғ анда модельге қ осымша шектеу енгізудің қ ажеті жоқ. Тек ө ндіріс қ орлар шамалары тапсырысқ а сә йкестендірілетін болса, ал екінші жағ дайда ізделінетін айныма-лылардың мә ндері анық талынатын жолғ а, олардың тапсырысқ а сә йкес мә ндері жазылады да, есеп белгілі ә рекеттер арқ ылы шешіледі.
Сө зсіз, тапсырыс шамаларына байланысты есепте кейде шектеулер жү йеде бірікпеген болуы мү мкін. Ондай жағ дайда не жасалынатыны жоғ арыда арнайы тақ ырыпта баяндалғ анын тағ ыда ескертейік.
Сонымен, былай болу ү шін.., не істеу керек? – деген сұ рақ қ а жауап беретін, тапсырыс бойынша есепті шығ аратын тә сілді қ ысқ аша баяндадық. Осы жерде, берілген тапсырыс шамасымен есепті шешумен қ атар, сол тапсырыс бойынша параметрлік талдау да орындалынатынын, айрық ша атап ө тейік. Демек, оң тайлы шешім қ абылдамас бұ рын осындай талдау жү ргізудің пайдалығ ын тағ ыда қ айталаудың қ ажеті болмас деп, ойлаймыз.