Дәрігерге дейінгі алғашқы көмек.

Химия зертханасындағ ы сә тсіздік жағ дайлардың қ андай тү рі болмасын алғ ашқ ы кө мекті керек етеді. Ондай жағ дайда ө те сабырлық пен ұ қ ыптылық қ ажет. Мұ ндай кезде химия кабинетінің зертханашысы мен оқ ытушысы алғ ашқ ы кө мек кө рсетуі керек. Зертханадағ ы дә рі қ орабында қ ажетті заттардың бә рі болуы тиіс.

Кө мектің тү рлері:

Есінен танғ анда студентті таза ауағ а шығ арып немесе есік терезені ашып, бө лмені желдету керек. Кеуде тү ймелерін ағ ытып, мойнын босату керек. Аяғ ын сә л жоғ ары кө теріп, бетіне салқ ын су шашады. Содан кейін мү сә тір спиртін иіскеткен жө н.

Жарақ аттанғ анда ол жерді 3% - тік сутегі пероксидімен жуып, йодтың тұ нбасымен зарарсыздандырып, таза дә кемен таң ып қ ояды.

Мұ рнынан қ ан кеткенде аурудың жағ а тү ймелерін ағ ытып, мұ рынғ а суық шү берек басады да, аяғ ын жылы ұ стап, жылытқ ыш қ ояды.

Термиялық кү ю кезінде жарақ аттанғ ан жерге 2-3% - тік калий перманганатының ерітіндісіне малынғ ан дә кені басады. Одан соң 2% - тік ас содасының ерітіндісімен зарарсыздандырады немесе стрептоцид сеуіп, таң ып қ ояды.

Қ ышқ ылғ а кү йген жағ дайда қ ышқ ыл тиген жерді суық судың ағ ынына жуып 3% - тік ас содасының ерітіндісімен зарарсыздандырады. Содан кейін магний оксиді мен глицериннен жаң а дайындалғ ан суспензиямен майлайды немесе кү кірт қ ышқ ылының магний тұ зы ерітіндісімен жуып, зарарсыздандырылғ ан дә кемен таң ып қ ояды.

Сілтіге кү йген жағ дайда сілті тиген жерді суық сумен жуып 1-2% - тік сірке суымен немесе лимон қ ышқ ылының ерітіндісімен бейтараптайды.

Фосфорғ а кү йген жағ дайда жанғ ан фосфорды сө ндіріп, кү йген жерді 1-2 % - тік кү кірт қ ышқ ылының мыс тұ зы немесе калий перманганатының ерітіндісімен сү ртеді. Сө йтіп 2% - тік ас содасының ерітіндісіне батырылғ ан таза дә кемен таң ып қ ояды.

Фенолғ а кү йген жағ дайда жарақ аттанғ ан жерді концентрациялы натрий тиосульфатының ерітіндісімен жуады.

Бромғ а кү йген жағ дайда теріні тез арада спиртпен немесе сұ йылтылғ ан сілті ерітіндісімен жуады. Содан кейін кү йген жерді арнайы маймен майлайды. Бром буымен демалғ анда спиртпен терең демалу керек. Сосын сү т ішіп, таза ауағ а шығ у керек.

Ө те кү шті ә сер ететін органикалық заттар мен кү йген жағ дайда теріні еріткішпен жуып, медпунктқ а жеткізу керек.

Жергілікті жердегі ө ртпен жанғ ан киімді сө ндіру.

1. Ө рт шық қ ан жағ дайда лабораториядағ ы барлық газбен электро приборларды тез арада айыру керек. Барлық жанғ ыш заттарды оттан алысқ а жинап, ө рт сө ндіргішпен, қ ұ ммен, ө ртке қ арсы одеялоны пайдалану тиіс. Жалынғ а су шашуғ а болмайды, себебі кө п жағ дайда ө рттің ө ршуіне ә келеді.

2. Егер кімде-кімнің киімі жанатын болса, ол адамды жерге қ ұ латып, киіз жабынмен тез жабу керек. Қ ашуғ а болмайды, ө рт кү шейе тү седі. Ө зің нің жанғ ан киімің ді су қ ұ ю арқ ылы немесе жерге домалау арқ ылы сө ндіруге болады.