Дәріс 10. Тақырып: Жедел және созылмалы гломерулонефрит. Жедел және созылмалы бүйрек жетіспеушілігі

Дә ріс жоспары:

1. Гломерулонефрит, анық тамасы, этиологиясы, патогенезі, жіктемесі

2. Жедел гломерулонефрит, этиопатогенезі, клиникалық белгілері, диагностикасы, емі, асқ ынулары

3. Созылмалы гломерулонефрит, этиопатогенезі, клиникалық белгілері, диагностикасы, емі

Гломерулонефрит – шумақ тардың басым зақ ымдануымен жү ретін бү йректің диффузды қ ос жақ ты иммундық қ абыну ауруы.

Жиі 15-30жас аралығ анды жас адамдар ауырады.

Кө бінісе жасырын дамып, ү нсіз мендейтін аурулардың бірі. Науқ астардың 70% гломерулонефрит кездейсоқ тексерілгенде анық талғ ан.

Дамуының ерекшелігі нефрит қ айтымсыз ө рістеп бү йректің созылмалы шамасыздығ ына ә келеді.

Гломерулонефриттің екі тү рі бар: біріншілік – бү йректің ө зіндік ауруы, екіншілік – басқ а бір дерттің синдромы.

Этиологиясы:

1. Инфекциялық аурулар:

· стрептококктік инфекция (тонзиллит, отит, пиодеримия)

· ө зге бактериялық аурулар (инфекциялық эндокардит, сепсис, пневмония, менингококкцемия ж.т.б.)

· вирустық инфекция

· паразиттік аурулар

2.Иммундікомплексті жү йелік аурулар (жү йелі қ ызыл жегі, ревматоидтық артрит, геморрагиялық васкулит ж.т.б.)

3.Эндогенді немесе экзогенді антигендерінің ә сері (қ анның сарысуы, ө зімдік тозаң ы, жә ндіктердің уы, тағ амдық аллергенедер, дә рілік жә не химиялық заттар)

4.Туа біткен синдромдар

5.Бү йректің веналық жү йесінің гипертензиясы (бү йрек веналарының тромбозы, тө менгі қ уыс венасының тромбозы, ү ш жармалы қ ақ пақ тың шамасыздығ ы)

Осы факторлармен біргіе гломерулонефриттің алғ ашқ ы кө рінісі суық тағ аннан кейін пайда болады.

Патогенезі. Даму механизмдері:

І. Иммундыкомплекстік механизм. Иммундыкомплекстік ауру дамуы ү шін иммундық комплекстер кө п мө лшерде тү зілуі тиіс. Мұ ндай жағ дай иммундық жү йенің антигендермен ұ зақ тітіркенуінен болады, мысалы гепатиттің вирустарымен ж.т.б.

Организмнің иммундық комплекстерінен тазару жылдамдығ ы олардың молекуларының ірілігіне тә уелді.Жоғ ары молекулалығ а қ арағ анда, тө мен молекулалы иммундық комплекстер шығ аруы тө мен. Иммундыкомплекстік аурудың дамуы тө мен молекулалы иммундық комплекстерінің жиналуы септігін тигізеді.

Гломерулонефритте иммундық комплекстер шумақ тың ішіне тү йіршектеліп жиналады.

Иммундық комплекстер сырттан келмей бү йректе де тү зілуі мү мкін. Мұ ндайда алдымен шумақ тарғ а антигендер шө геді, содан кейін антиденелер қ осылады.

Жиналғ ан иммунокомплекстерді жоюғ а келген фагоциттер ө ге қ абыну жасушалары шумақ та қ абыну мен деструкциялық процестерді туғ ызады.

Гломерулонефриттің дамуында шумақ тық капиллярлар эндотелийінің тү рлі себептерден ө згерістері де ү лес қ осады.

Осымен қ атар иммундыкомплекстік гломерулонефриттің дамуына организмнің физиологиялық ерекшеліктері де ә сер етеді:

· бү йрек қ ан ағ ымының кү штілігі

· шумақ тық капиллярларда плазмалық ағ ымның кү штілігі жә не екі бағ ытта жү руі: капиллярлардан шумақ тық несептік қ уысына, жә не мезангиялық аймақ тан бү йректің интерстициалды кең істігі мен лимфалық жү йесіне

· ағ заның иммуныдқ комплекстерге аса толуы жә не ретикуло –эндотелий жү йесінің оларды тазартуғ а шамасы келмеуі

ІІ. Антиденелік механизм – шумақ тардың базальдік мембранасының белоктарына арнайы антиденелердің тү зілуі

ІІІ. Жасушалық иммунитеттің бұ зылу механизмі.

ІV. Бү йрек тамырларындағ ы жергілікті коагуляция механизімінің кү шеюі.

Жіктемесі:

Клиникалық тү рлері:

1.жедел

2.жеделдеу

3.созылмалы жә не оның тү рлері:

· латентті

· гипертониялық

· нефротикалық

· аралас

· гематуриялық