Onların ardınca yer üzünün varisləri sizi təyin etdik ki, görək özünüzü necə aparacaqsınız”. 4 страница

ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ

(9.30) “Yə hudilə r: “Ü zeyr Allahı n oğ ludur”, xaç pə rə stlə r də: “Mə sih (İ sa) Allahı n oğ ludur”, - dedilə r. Onları n ağ zı nda gə zə n bu (boş) sö zlə r daha ö ncə kü fr edə nlə rin (“mə lə klə r Allahı n qı zları dı r” - deyə nlə rin) sö zlə rinə bə nzə yir. Allah onları ö ldü rsü n! Necə də (yalana uyub haqdan) dö ndə rilirlə r! ”

Fö vqə luca Allah Kitab ə hli ilə vuruş maq hö kmü ndə n sonra, onları n bə zi mü dhiş baxı ş ları nı sadalayı r ki, ö z Rə bbi və dini ü ç ü n qə lbə n hə yə can keç irə n mö minlə ri fasiqlə rlə mü barizə yə və onlara qarş ı fə al hə rə kə tə ruhlandı rsı n. Yə hudilə r Ü zeyiri Allahı n oğ lu adlandı rdı lar. Ş ü bhə siz ki, yə hudilə rin ə ksə riyyə ti belə etmə dilə r, tə kcə onlardan bə zilə ri bu rə ylə razı laş dı lar. Lakin yə hudilə rə xas olan bu yaramaz və eyibli keyfiyyə tlə r onlardan bə zilə rini belə kobud yalanı uydurmağ a və Allahı n Ö zü nü n ə zə mə tini və lə yaqə tini ə ksiltmə yə sö vq etmiş di.

Ş ə rhlə rin birində yə hudilə rin Ü zeyri Allahı n oğ lu adlandı rmaları sə bə bi haqqı nda xə bə r verilir. Mü xtə lif hö kmdarlar İ srail oğ ulları nı sarsı dı cı mə ğ lubiyyə tlə rə uğ ratmı ş, onlardan Tö vratı bilə nlə rin ç oxunu edam etmiş dilə r. Sonralar mə lum oldu ki, Ü zeyr Tö vratı n bö yü k bir hissə sini və ya hə tta bü tü n Kitabı tamamilə ə zbə rlə miş miş. O, Kitabı İ srail oğ ulları na ş ə xsə n yazdı rdı, onlar onu yazdı lar, sonra isə onlardan bə zilə ri mü dhiş yalan uyduraraq, onu Allahı n oğ lu adlandı rdı lar.

Xristianlara gə ldikdə isə, onlar Mə ryə m oğ lu İ sa peyğ ə mbə ri (ə) Allahı n oğ lu hesab edirlə r. Onlar bunu, ə llə rində heç bir də lil olmadan deyirlə r. Ə gə r insan ö z dediyi sö zlə r ü zə rində dü ş ü nmü rsə, onda ondan hə r cü r mü lahizə sö ylə mə sini gö zlə mə k olar, ç ü nki belə adam onu mə hvedici danı ş ı qlardan ç ə kindirə bilə n Allah qorxusundan və sağ lam ağ ı ldan mə hrumdur. Buna gö rə Kitab ə hlinin sö zlə ri, mə lə klə ri Allahı n qı zları adlandı ran bü tpə rə stlə rin sö zlə rinə bə nzə yir. Hə qiqə tə n, onları n dediklə ri eynilə yalan və qü surludur. Allah onları mə hv etsin! Onlar haqdan necə də aç ı q-aş kar dö nmü ş və mü bahisə doğ urmayan yalana ü z tutmuş lar!

ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ ﯰ ﯱ

(9.31) “Onlar Allahı qoyub alimlə rini və rahiblə rini, Mə ryə m oğ lu Mə sihi ö zlə rinə tanrı lar (rə bblə r) qə bul etdilə r. Halbuki onlara ancaq bir olan Allaha ibadə t etmə k ə mr olunmuş du. Ondan baş qa heç bir tanrı yoxdur. Allah pak və mü qə ddə sdir. Ona ş ə rik qoş ulan bü tlə rlə heç bir ə laqə si yoxdur! ”

Adicə dü ş ü nmə k yolu ilə yanlı ş lı ğ ı nı mü ə yyə n etmə k mü mkü n olan pozğ un baxı ş ları ç oxsaylı dini icmanı n qə bul etmə sinə ancaq tə ə ccü b etmə k olar. Lakin buna ə saslı sə bə b var: Kitab ə hli ö zlə rini bü tö vlü klə ibadə tə hə sr etmiş alimlə rini və ruhanilə rini Allahla yanaş ı rə bb kimi qə bul edirlə r. Ə gə r Allahı n qadağ an etdiyini kilsə xadimlə ri onlara icra etmə yə icazə verirlə rsə, onda onlar belə hə rə kə tlə ri etmə yi yol verilə n sayı rlar. Lakin Allahı n icazə verdiyini onlar qadağ an etdikdə, yenə bunu qadağ an olunmuş sayı rlar. Nə ticə də, alimlə r və kilsə xadimlə ri Kitab ə hli ü ç ü n Allahı n elç ilə rinin (onlara Allahı n salamı olsun) dininə zidd olan qanunlar uydurmuş lar və onlar da uydurmaç ı ları n ardı yca getmiş lə r. Onlar ö z alimlə rinə və ruhanilə rinə o də rə cə də ehtiram bə slə yirdilə r ki, axı rda onları n qə birlə rini bü tə ç evirir və Allahla bə rabə r o bü tlə rə də ibadə t edirdilə r. Bu qə birlə rin yanı nda onlar qurban kə sir və hə m də dua və kö mə k etmə lə ri xahiş i ilə ö lü lə rə mü raciə t edirdilə r.

Onlar Mə ryə m oğ lu İ sa peyğ ə mbə ri (ə) ilaha ç evirdilə r və Allahı n ə və zinə ona (ə) ibadə t etmə yə baş ladı lar. Onlar Fö vqə luca Allahı n Ö z elç ilə rinin vasitə si ilə rə smilə ş dirdiyi dində n ü z ç evirdilə r, halbuki onlara tə kcə Ona sə mimiyyə tlə ibadə t və itaə t etmə k, bü tü n qə lbi ilə tə kcə Onu sevmə k və dua ilə tə kcə Ona mü raciə t etmə k ə mr olunmuş du. Buna baxmayaraq, onlar Onun ə mrində n ü z ç evirdilə r və heç bir inandı rı cı də lilə, sü buta istinad etmə də n Ona ş ə riklə r qoş dular. Allah onları n Ona qoş duqları ş ə riklə rdə n Ucadı r. Allah onları n mü ş rikliyində n və uydurma­ları ndan sonsuzluq qə də r uzaqdı r, ç ü nki onlar Onun ilahi ə zə ­mə tinə yaraş mayan nö qsanları və keyfiyyə tlə ri Ona aid edirlə r. Onun sifə tlə ri və ə mə llə ri mü kə mmə ldir və ucadı r. Onları n ilahi kamilliyə zidd olan ş eylə rlə heç bir ə laqə si yoxdur.

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠ

Onlar Allahı n Nurunu ağ ı zları ilə (ü fü rü b) sö n­dü rmə k istə yə rlə r. Ancaq kafirlə rin xoş una gə lmə sə də, Allah Nurunun (yayı lması nı) tamamlaya­caqdı r”[11].

Mü ş riklə rin sö zlə rinin inandı rı cı sü butlarla tə sdiqlə nmə yə n yalnı z yalanç ı boş iddialar olduğ unu izah edə rə k, Fö vqə luca Allah bildirir ki, onlar bu cü r ü sullarla Onun Nurunu sö ndü rmə yə cə hd gö stə rirlə r.

Allahı n Nuru dedikdə, Onun elç ilə rinin tə bliğ etdiklə ri din və Sə mavi Kitablar nə zə rdə tutulur. O, Nur ona gö rə adlan­dı rı lmı ş dı r ki, nadanlı ğ ı n və saxta dini etiqadları n zü lmə tini iş ı qlandı rı r. O, ə sil biliyə və xeyirxah ə mə llə rə istinad edir, halbuki bü tü n digə r dinlə r tamamilə onun ə ksi olanları tə bliğ edirlə r.

Yə hudilə r, xristianlar və onları n tayı olan mü ş riklə r Allahı n nurunu inandı rı cı də lillə rlə tə sdiqlə nmə yə n boş -boş iddialarla sö ndü rmə k istə yirlə r. Lakin Allah buna yol vermə yə cə k və Ö z iş ı ğ ı nı n yayı lması nı mü tlə q tamamlayacaqdı r. Bu Nur o qə də r parlaqdı r ki, ə gə r bü tü n mə xluqlar birlə ş ib onu sö ndü rmə k istə sə lə r, bunu etmə yi qə tiyyə n bacarmazlar. Onu, bü tü n yaradı lmı ş ları n mü tlə q tabe olduqları Allah nazil etmiş dir və O Ö zü də onu, ona zə rə r vura bilə cə k hə r kə sdə n qoruyacağ ı nı və d etmiş dir. Kafirlə rin Onun dinini tə kzib etmə k və ya onun yalan olduğ unu ifş a etmə k ü ç ü n gö stə rdiklə ri cə hdlə rə baxmayaraq, onları n sə ylə ri Haqqa heç bir zə rə r vura bilmə yə cə kdir.

ﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ

(9.33) “Mü ş riklə rin xoş una gə lmə sə də, onu (islamı) bü tü n dinlə rin fö vqü ndə (bü tü n dinlə rdə n ü stü n) etmə k ü ç ü n Ö z Peyğ ə mbə rini doğ ru yolla və haqq dinlə gö ndə rə n Odur! ”

Fö vqə luca Allah izah edir ki, yeganə istinad edilmə li doğ ru Tə limat və haqq Din – Allahı n qoruyacağ ı nı və bü tü n dü nyaya yayacağ ı nı ö hdə sinə gö tü rdü yü hə min Nurdur. Yeganə istinad edilmə li doğ ru Tə limat dedikdə, faydalı biliklə r və haqq Din dedikdə isə xeyirxah ə mə llə r nə zə rdə tutulur. Bu o demə kdir ki, Muhə mmə d Peyğ ə mbə rin (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) gə tirdiyi Tə lim haqqı yalandan ayı rd etmə yə kö mə k gö stə rir, Allahı n adları və sifə tlə ri, ilahı ə mə llə ri, sə ma qanunları və dini tarixç ə lə rdə n bə hs edir. O Tə lim bir olan Allaha sə mimiyyə tlə qulluq etmə k, Onu sevmə k və Ona ibadə t etmə k, ə xlaq normaları na riayə t etmə k və qə lbi gö zə l keyfiyyə tlə rlə nə ciblə ş dirmə k, nə zakə t qaydaları na hö rmə t etmə k və xeyirxah iş lə r və qə lbə, ruha və cana fayda verə n hə r hansı digə r xeyirli iş lə r gö rmə k hö kmü verir. Bununla yanaş ı, Onun dini ruha və cana hə m bu dü nyada və hə m də Axirə tdə zə rə r verə cə k pozğ un ə xlaqdan və hə r hansı digə r ç irkin ə mə llə rdə n ç ə kindirir.

Allah Peyğ ə mbə rini (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) doğ ru yolun Tə limatı və haqq dinlə ona gö rə gö ndə rmiş dir ki, İ slam dini ö z sü butları və də lillə ri və habelə ardı cı lları nı n qı lı ncları və nizə lə ri sayə sində bü tü n digə r dini inanclar ü zə rində qə lə bə ç alsı n. Ə gə r bu, fitnə -fə sad yaradan İ slamı n yayı lması na hə r vasitə ilə maneç ilik tö rə də n mü ş riklə rin xoş una gə lmə sə də, onları n hiylə gə rliklə ri hö kmə n ö zlə rinə qarş ı ç evrilə cə kdir. Allahı n və di mü tlə q icra olunacaqdı r və Allah Ö z ü zə rinə gö tü rdü yü ö hdə liklə rini yerinə yetirə cə kdir.

ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ

(9.34) “Ey iman gə tirə nlə r! (Yə hudi) alimlə rində n və (xaç pə rə st) rahiblə rdə n ç oxu insanları n malları nı haqsı zlı qla yeyir və (onları) Allah yolundan dö ndə rirlə r. (Ey Elç im!)Qı zı l-gü mü ş yı ğ ı b, onu Allah yolunda xə rclə mə yə nlə ri ş iddə tli bir ə zabla mü jdə lə! ”

Fö vqə luca Allah iman gə tirmiş qulları nı baş qaları nı n ə mlakı nı yeyə n və ə trafdakı lara Onun yoluna gə lmə k istə yə nlə rə maneə yaradan yə hudi ilahiyyatç ı ları və xristian ruhanilə ri barə də xə bə rdar edir. İ nsanlar onlar ü ç ü n mə vacib tə yin etmə klə və ya onları n xeyrinə maddi yardı m gö stə rmə klə onları n elmini və Allaha ibadə t tə rə fdarları olduqları nı və hə mç inin onları n doğ ru yolla getmə yə sə y gö stə rdiklə rini və onları n dü zgü n nə sihə t verdiklə rini qə bul edirlə r. Lakin ə gə r onlar bu maddi yardı mları alaraq insanları doğ ru yoldan azdı rı rlarsa, onda onlar son də rə cə zalı mcası na davranı rlar, ç ü nki insanlar onlara yardı m gö stə rmə klə ü mid bə slə yirlə r ki, hə min bilik sahiblə ri onları doğ ru yolla aparacaqlar. Hə min ilahiyyatç ı lardan və ruhanilə rdə n bə zilə ri baş qaları nı n ə mlakı nı qanunsuz yolla yeyir, muzd alı b hö km ç ı xarı r ki, o da Allahı n nazil etdiklə rinə zidd olur. Buna gö rə, mö minlə r belə ilahiyyatç ı ları n və ruhanilə rin onları n ə mlakı nı yeyə rə k onları yoldan ç ı xaracaqları ndan ehtiyat etmə lidirlə r.

İ nsanlar qı zı l və gü mü ş yı ğ araq onları Allaha yaxı nlaş maq ü ç ü n xeyirxah iş lə rə sə rf etmirlə rsə, onda onları n var-dö vlə tini haram sə rvə t adlandı rmaq olar. Sə rvə t o vaxt haram hesab edilir ki, ondan mə cburi (fə rz[12]) ianə lə r verilmə miş olsun. Onlara aid olanlar: zə kat, zö vcə lə rə və digə r yaxı n qohumlara verilə n ianə lə r və hə mç inin Allah yolundə qurban verilə n ianlə rdir. Belə insanları aş ağ ı dakı ayə də tə svir olunan ə zab-ə ziyyə tli cə za gö zlə yir:

ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ

Hə min gü n yı ğ dı qları qı zı l-gü mü ş Cə hə nnə m odunda qı zdı rı lı b alı n­ları na, bö yü rlə rinə və kü rə klə rinə dağ bası lacaq və onlara: “Bu sizin ö zü nü z ü ç ü n yı ğ ı b saxladı ğ ı nı z mallardı r. Dadı n yı ğ dı qları nı zı! ” - deyilə cə kdir! ”[13].

Qiyamə t gü nü qopanda gü nahkarları n yı ğ dı qları sə rvə t[14] Cə hə nnə m odundapul kimi qı zdı rı lacaqdı r. Hə r bir qı zı l və gü mü ş pul ə n yü ksə k hə rarə t də rə cə sinə - kö zə rə nə qə də r bə rk qı zdı ­rı lacaq, sonra isə gü nahkarları n alı nları, bö yü rlə ri və kü rə klə rinə bası lacaqdı r. Onlar soyuyan kimi, yenidə n qı zdı rı lacaq ki, bu nö v cə za ə lli min il davam etsin. Bununla yanaş ı gü nahkarları hə mç inin qı nayacaq və mə zə mmə t edə cə k və onlara belə deyilə cə k: “Budur ö zü nü z ü ç ü n yı ğ dı qları nı z. Dadı n yı ğ dı qları nı zı! Allah sizə zalı mlı q etmir – siz ö zü nü z ö zü nü zə zalı mlı q edirdiniz. İ ndi isə sə rvə tiniz sizə dö zü lmə z iş gə ncə lə r verir”.

Bu və bundan ə vvə lki ayə lə rdə Allah insanı n ö z ə mlakı na necə zalı mcası na yanaş dı ğ ı nı xatı rladı r. Birincisi, bu, insan sə rvə tini ona fayda gə tirmə yə n və ona ancaq zə rə r vuran yaramaz mə qsə dlə r ü ç ü n xə rclə diyi zaman mü mkü n olur. Bunun ö rnə yi – gü nah iş lə tmə yə və ya Allah qarş ı sı nda və zifə lə rinin yerinə yeti­rilmə sinə aidiyyə ti olmayan alç aq istə klə rinin tə min edilmə si xatirinə və yaxud insanlara doğ ru yola gə lmə yə mane olmaq mə qsə dilə ə mlakı n xə rclə nmə sidir. İ kincisi, bu, insan vacib ianə lə ri vermə kdə n boyun qaç ı rdı ğ ı hallarda mü mkü n olur. Ə gə r belə etmə k qadağ an olunmuş dursa, onda, demə li, hö km bunun ə ksini etmə yi nə zə rdə tutur.

ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ

(9.36) “Hə qiqə tə n, Allah yanı nda ayları n sayı, gö ylə ri və yeri yaratdı ğ ı gü ndə n bə ri, Allahı n Kitabı nda on ikidir. Onları n dö rdü (rə cə b, zü lqə də, zü lhiccə və mə hə rrə m) haram aylardı r. Bu, doğ ru dindir (İ brahim və İ smailin gə tirdiklə ri dinin doğ ru hesabı və hö kmü dü r). Ona gö rə də hə min aylarda ö zü nü zə zü lm etmə yin. Mü ş riklə rin hamı sı sizinlə vuruş duqları kimi, siz də onlarla vuruş un və bilin ki, Allah mü ttə qilə rlə dir! ”

Allahı n qə də rinə mü vafiq olaraq il on iki aydan aydan olmalı dı r ki, bu da insanlara yaxş ı mə lumdur. Allah gö ylə ri və yeri yaradarkə n belə mü ə yyə n etmiş, gecə ni və gü ndü zü tə yin etmiş və vaxtı on iki aya bö lmü ş dü r. Bunlardan dö rdü haram aylar hesab edilir: rə cə b, zü lqə də, zü lhiccə və mü hə rrə m. Bu aylar ə n ə ziz tutulan aylardı r və o aylar zamanı mü sə lmanlara dö yü ş ə mə liyyatları na baş lamaq və ö zü nə zə rə r vurmaq qadağ andı r.

Bir ş ə rhə gö rə, u ayə də ə və zlik bü tü n on iki aya aiddir. Fö vqə luca Allah izah edir ki, O, bu ayları qulları ü ç ü n zaman fasilə lə ri etmiş dir ki, onlar Ona itaə t etsinlə r, gö stə rdiyi iltifata gö rə Ona hə md etsinlə r və zalı mlı q etmə kdə n ç ə kinsinlə r.

Baş qa bir ş ə rhə gö rə isə, bu ə və zlik tə kcə dö rd haram aya ş amildir və buna gö rə də gü nah etmə k və ö z zə rə rinə hə rə kə t etmə k bü tü n il boyu qadağ an edilir, xü susilə, haram aylar ə rzində. Onlar ə n ç ox ehtiram bə slə nilə n aylar hesab olunur və bu alarda gü nah iş lə dilmə si – xü susilə ağ ı r cinayə tdir. Mə hz buna gö rə, mö minlə rə bu aylarda dö yü ş mə k qadağ an edilmiş dir.

Bə zi ilahiyyatç ı lar belə hesab edirdilə r ki, haram aylarda dö yü ş ə mə liyyatları aparı lması nı n haram edilmə si lə ğ v olun­mamı ş dı. Ö zü də onlar bu aylarda dö yü ş mə k olmaz barə də nasslara istinad edirdilə r. Digə r ilahiyyatç ı lar isə belə hesab edirdilə r ki, haram aylarda dö yü ş ə mə lə yyatları aparı lması na qadağ a lə ğ v olunmuş du. Onlar, geniş mə naya malik olan, bü tü n mü ş riklə rlə dö yü ş mə k hö kmü nə və digə r oxş ar Quran ayə lə rinə istinad edirdilə r.

Fö vqə luca Allah alə mlə rin Rə bbinə iman gə tirmə kdə n boyun qaç ı ran bü tü n mü ş riklə rə qarş ı mü barizə aparmağ ı ə mr etmiş di və bu zaman onları n bə zilə ri istisna olunmamı ş dı. Onları n hamı sı mö minlə rin dü ş mə nidir və onları ö z dü ş mə nlə ri sayı rlar. Ç ü nki onlar haqq dinə etiqad edə nlə rin hə r birinə dü ş mə n gö zü ilə baxı rlar və ə llə rində n gə lə ni edirlə r ki, onlara zə rə r vursunlar.

Bir baş qa ş ə rhə gö rə isə, Fö vqə luca Allah mü sə lmanlara ə mr etmiş dir ki, mü ş riklə rlə hamı lı qla birlikdə dö yü ş sü nlə r. Bu ş ə rh, hə rbi yü rü ş lə rdə iş tirak etmə k haqqı nda hö kmü n istisnası z olaraq bü tü n mö minlə rə aid olduğ unu nə zə rdə tutur. Lakin belə tə fsir: “(Ehtiyac olmadı qda) mö minlə rin hamı sı birdə n (yü rü ş ə) ç ı xmamalı dı r...” (Tö vbə, 9/122) ayə si ilə lə ğ v edilmiş dir.

Qoy mö minlə r bilsinlə r ki, Allah tə qvalı dindarlara kö mə k və yardı m gö stə rir. Qoy onlar gizli və aş karda tə qvalı olmağ a etiqad etsinlə r, ö z və zifə lə rini yerinə yetirsinlə r, kafirlə rə qarş ı mü barizə aparsı nlar və dö yü ş kə n və dü ş mə nç ilik edə n kafirlə rlə qarş ı lı qlı mü nasibə tlə rində tə qvalı lı q tə lə blə rini unutması nlar.

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ

(9.37) “Hə qiqə tə n, (haram ayları) tə xirə salmaq (mə sə lə n, rə cə bi ş ə bana və ya zü lqə də, zü lhiccə və mə hə rrə mi gecikdirib sə fə rə, yaxud baş qa bir aya saxlamaq) ancaq kü frü artı rmaqdı r ki, bununla kafir olanlar (doğ ru yoldan) azdı rı lı rlar. Onlar Allahı n haram etdiyi ayları n sayı nı dü zə ltmə k, Allahı n haram buyurduğ unu halal etmə k mə qsə dilə onu (lə ngidilə n ayı) bir il halal, bir il haram sayarlar. (Ayları gecikdirmə k, yerlə rini də yiş dirmə k və qə mə ri ilə daha bir ay ə lavə etmə klə haram olan bir ayı bə zə n halal, halal olan bir ayı da bə zə n haram hesab edə rlə r). Pis ə mə llə ri onlara gö zə l gö stə rilmiş dir. Allah kafir qö vmü doğ ru yola yö nə ltmə z! ” [15]