R-Rəd surəsi

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ

Mə rhə mə tli və Rə hmli Allahı n

adı ilə!

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ

Lif. Lə m. Mim. Ra. Bun­lar Kitab­ı n ayə lə ridir. Rə bbin­də n sə nə nazil edilə n Hə qiqə tdir, lakin in­sanları n ç oxu buna inanmı r”.

Fö vqə luca bu ayə də bə yan edir ki, Mü qə ddə s Quran dinin bü tü n ə sas və fə rdi mə sə lə lə rini ö zü ndə ə ks etdirə n ayə lə rdə n ibarə tdir və Allahı n qulları onları bilmə yə mö htacdı rlar. O, hə mç inin bildirir ki, Muhə mmə d Peyğ ə mbə rə (s.ə.s.) nazil edilə n və hy aç ı q-aş kar bir Hə qiqə tdir. Onun hekayə tlə ri doğ ru, hö km və qadağ anları isə ə dalə tlidir və inandı rı cı də lillə r, tə kzibolunmaz sü butlarla tə sdiq edilir. Ə gə r insan Quranı ö yrə nir və Quran elmlə rini mə nimsə yirsə, onda o, onu savadı nı artı rmağ ı davam etdirmə yə və dinin vacib hö kmlə rini yerinə yetirmə yə mə cbur edə n hə qiqi biliklə r ə ldə edir. Lakin insanları n ə ksə riyyə ti bu Qurana iman gə tirmə kdə n boyun qaç ı rı rlar. Onları n bir qismi cahil adam olduqları na gö rə belə davranı rlar. Onlar Sə mavi Və hydə n ü z dö ndə rir və ona ə hə miyyə t vermirlə r. Digə rlə ri isə inad gö stə rə rə k, zalı mlı q edib iman gə tirmirlə r. Bir sö zlə, insanları n ə ksə riyyə ti Quranı n ö yü d-nə sihə tlə rində n faydalanmı r, ç ü nki onlar Allahı n qul­ları nı bu nə sihə tlə rə qulaq asmağ a hə və slə ndirə n amildə n mə hrumdurlar.

ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ

Gö rdü yü nü z gö ylə ri di­rə k­siz yü k­sə ldə n, sonra da Ə rş ə ucalan, mü ə yyə n vaxta qə də r gö ydə hə rə ­kə t edə n gü nə ş i və ayı ə mrinə tabe edə n Allahdı r. O, iş ­lə ri yoluna qoyur və ayə ­lə rini belə izah edir ki, bə lkə Rə bbinizlə qarş ı laş aca­ğ ı ­nı ­za yə ­qinliklə inanası nı z”.

Allah tə k olan Xaliq və hakimiyyə tə, ə zə mə tə malik Hö kmdar­dı r. Bu isə o demə kdir ki, O, ibadə tə və ilahlaş dı rı lmağ a layiq olan tə k Allahdı r. Gö ylə r ucsuz-bucaqsı zdı r və olduqca nə hə ng ö lç ü lə rə malikdir, lakin Fö vqə luca Allah Ö z qü drə ti sayə sində heç bir dayaqdan istifadə etmə də n onları ucaltmı ş dı r. Ə gə r gö ylə r dayaq­lara sö ykə dilsə ydi, insanlar onları hö kmə n gö rə rdilə r.

Fö vqə luca Allah gö ylə ri və yeri yaratdı qdan sonra, Kainatı n damı olan ə zə mə tli Kü rsü sü nə ucaldı. O, Onun ə zə mə tinə və kamilliyinə yaraş an bir tə rzdə ucalmı ş dı r. O ə mr etmiş dir ki, gü nə ş və ay Onun qulları nı n xeyrinə xidmə t gö stə rsinlə r və ev heyvanları ilə meyvə lə r ü ç ü n faydalı olsunlar. Gü nə ş və ay Fö vqə lqü drə tli və Hə rş eyibilə n Allaha itaə t edə rə k, ö z orbitlə ri ü zrə, onlar ü ç ü n Onun mü ə yyə n etdiyi mü ddə t ç atanadə k hə rə kə t edə cə kdir. O mü ddə t gə ldikdə, Allah yeri bü kə cə k və mə xluqları nı Axirə t[118] hə yatı na, ə bə di qalı nacaq mə skə nə keç irə cə k. O, gö ylə ri qatlayı b bü kə cə k, onları n siması nı də yiş ə cə k, habelə yerin zahiri gö rü nü ş ü nü də də yiş ə cə kdir. Gü nə ş və ay da bü kü lü b bir yerə yı ğ ı lacaq və Cə hə nnə mə atı lacaq ki, onlara ibadə t edə n hə r kə s ö z gö zü ilə gö rü b ə min olsun ki, ibadə t etdiklə ri qə tiyyə n buna layiq deyilmiş. Onda mü ş riklə ri bö yü k bir kə də r bü rü yə cə k və onlar baş a dü ş ə cə klə r ki, yalanç ı imiş lə r.

Allah bildirir ki, O, bü tü n iş lə ri idarə edir və ayə lə rini aç ı q­layı r. Bu xə bə r, Onun yaratması və hö kmranlı q etmə si haqqı nda verdiyi xə bə rlə eyni gü vvə yə malikdir. Ə zə mə tli Allah Ə rş ə qalxaraq, oradan yü ksə k və aş ağ ı alə mlə ri idarə edir. O, mə xluqlar yaradı r və onları ruzu ilə tə min edir, kimisini zə ngin və varlı edir, kimisini də kası b və ehtiyac iç ində qoyur. O, bə zi xalqları mö htə ş ə m və hö kmran edir, digə rlə rini isə zə if və ası lı və ziyyə tə salı r. O, bir sı ra qulları na qü drə t bə xş edir, digə rlə rini isə alç aldı lmaya mə hkum edir. O, bə zilə rini ş an-ş ö hrə tlə ş ə rə flə ndirir, digə rlə rini isə ş ə rə fsizliyə uğ radı r. O, sə hvlə ri bağ ı ş layı r, qə m-qü ssə də n xilas edir və qə də rin də qiq mü ə yyə n edilmiş vaxtda ­ gerç ə k­lə ş mə si­nə imkan verir. Buna gö rə Kainatda ancaq Allaha ə vvə l­cə də n mə lum olan və maddi alə min yaradı lması na qə də r qə lə min yazdı ğ ı ş eylə r baş verir.

Allah nə cib və xeyirxah mə lə klə ri onlara və zifə olaraq hə valə edilmiş hö kmlə ri yerinə yetirmə k ü ç ü n gö ndə rir. O, Ö z elç ilə rinə Mü qə ddə s Kitablar nazil edir və Allahı n qulları nı n mö htac olduq­ları qanunları nı, hö kmlə rini və qadağ aları nı ə n mü kə mmə l və anlaş ı qlı tə rzdə izah edir. O, bunları ona gö rə belə edir ki, insanlar Quran ayə lə ri və tə bii ə lamə tlə r sayə sində ö z Rə bbi olan Allahla gö rü ş ə cə klə rinə ş ü bhə etmə kdə n ə l ç ə ksinlə r. Hə qiqə tə n, ç oxsaylı aydı n və aş kar ə lamə tlə r elə bir sə bə bdir ki, onun sayə ­sində insan mö hkə m etiqada yiyə lə nir. Bu, bü tü n dini mə sə lə lə rə, xü susilə də, qə birdə n dirilib qalxmağ a iman gə tirmə yə və digə r ə sas İ slam nə zə r nö qtə lə rinə aiddir.

Digə r tə rə fdə n, heç də Fö vqə luca Allahı n Mü drik Xaliq olması nı, Onun mə xluqları nahaqdan yaratmadı ğ ı nı və onları nə zarə tsiz buraxmayacağ ı nı anlamaq ç ə tin deyil. O, ona gö rə elç ilə r gö ndə rmiş və Kitablar nazil etmiş dir ki, qulları Onun Onun hö kmlə rində n və qadaö aları ndə n xə bə r tutsunlar. Bu isə onu bildi­rir ki, O, Ö z mə xluqları nı mü tlə q elə bir alə mə gö ç ü rə cə kdir ki, orada onları n hə r biri mü vafiq ə və z ala bilsı n. Mə hz onda xeyirxah saleh insanlar ö z yaxş ı ə mə llə rinə gö rə mü kafat alacaq, gü nah­karlar isə ö z bə d ə mə llə rinə gö rə cə zalandı rı lacaqlar.

ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ

Yeri dö ş ə yə n, orada mö h­kə m dağ ­lar, ç aylar yaradan və bü ­tü n meyvə ­lə r­də n cü t-cü t ye­tiş di­rə n də Odur. O, gü n­dü zü gecə ilə ö rtü b bü rü yü r. Hə qi­qə ­tə n də, bun­da də rin dü ş ü nə n adamlar ü ç ü n də lillə r vardı r”.

Allah Yer ü zü nü ucsuz-bucaqsı ş dü zə nliklə r kimi yaradaraq, onlara saysı z-hesabsı z nemə tlə r ə ta etdi və yerin tə kində insanlara olduqca bö yü k fayda verə n ç oxlu maddə lə rin ə sası nı qoydu. O, yerdə qü drə tli dağ lar ucaltdı ki, planet ü stü ndə ki mə xluqlarla birlikdə yı rğ alanması n. Ə gə r mö hkə m dağ lar olmasaydı, onda yer qabı ğ ı coş qun su axı nları nı n tə siri altı nda lə rzə yə gə lib titrə yə rdi. Hə qiqə tə n, quru Allahı n yerə paz kimi vurduğ u dağ ları n sayə sində ancaq ö z sabitliyini saxlaya bilir. Bununla yanaş ı Allah yerdə ç aylar yaratmı ş dı r ki, onları n sayə sində insanlar ö z susuzluqları nı sö ndü rü r, ev heyvanları nı sulayı r və ə kinlə rinə su verirlə r. Su ağ acları n bö yü mə si, taxı l və meyvə lə rin yetiş mə si ü ç ü n zə ruridir. Bü tü n bunlar insanlara olduqca bö yü k fayda verir ki, Allahı n qulları buna ç ox mö htacdı rlar.

Allah hə mç inin, ö z qaranlı ğ ı ilə ü fü qi ö rtə n gecə ni yaratmı ş dı r və canlı varlı qlara ç ə tin gü nlü k ə mə kdə n sonra istirahə t etmə k ü ç ü n mə nzillə rinə qayı tmağ a imkan verir. Onlar kifayə t qə də r yuxusunu aldı qdan sonra gü ndü z gecə ni ə və z edir və onda Allahı n mə xluqları ö z iş lə rinin ardı nca gedir və gü ndə lik zə hmə tlə mə ş ğ ul olurlar. Fö vqə luca buyurur: “O, Ö z mə rhə mə ti ilə sizin ü ç ü n gecə ni və gü ndü zü yaratdı ki, dincə ­lə ­si­niz və Onun lü tfü ndə n ruzi axtarası nı z. Bə lkə, ş ü kü r edə siniz” (Qə sə s, 28/73).

Bu, Allahı n niyyə tinin də lili olan ç oxsaylı ayə lə r, onları ə hatə edə n ş eylə r ü zə rində dü ş ü nə n insanlar ü ç ü n tə yin edilmiş dir. Belə insanlar anlayı rlar ki, bu Kainatı n Yaradanı və Qurucusu Allah – Vahid Rə bdir və Ondan baş qa ilah yoxdur. Onlar hə mç inin anla­yı rlar ki, Fö vqə lxeyirxah və Fö vqə luca Allah aş karı da, gizlini də bilir, Mə rhə mə tli və Rə hmli Hö kmdardı r, bü tü n varlı qlar ü zə rində hö km Sahibidir, ancaq mü drik iş lə r gö rü r və O, yaratdı ğ ı və hö k­mü nü verdiyi hə r ş eyə gö rə hə md olunmağ a layiqdir.

ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ

Yer ü zü ndə bir-birinə ya­xı n hə msə rhə d torpaq sa­hə lə ri, ü zü m bağ ­ları, ə kinlə r, ş axə li-ş a­xə siz xurma ağ ac­ları vardı r. On­lar eyni su ilə suva­rı lı r. Lakin Biz yeyilmə sinə gö rə onları n birini di­gə ­rində n ü stü n edirik. Doğ ru­dan da, bun­da baş a dü ş ə n adamlar ü ç ü n də ­lil­lə r var­dı r”.

Yaxı n və bitiş ik olmaları na baxmayaraq bir-birində n fə rqlə nə n hə msə rhə d torpaq sahə lə rinin mö vcud­luğ u Allahı n mü tlə q qü drə tinə və ecazkar imkanları nı tə sdiq edə n daha bir də lildir. Bu sahə lə rdə taxı l, ü zü m yetiş ir, xurma ağ acları boy atı r və hə r cü r ağ aclar ucalı rlar. Xurma ağ acları arası nda elə si var ki, ö z kö kü ndə n artı r. Bə zə n isə xurmanı n bir kö kü ndə n bir neç ə gö vdə ucalı r. Onlar eyni torpaqda bö yü yü r, eyni su ilə suvarı lı r, amma onları n meyvə lə ri rə nginə və dadı na gö rə fə rqlə nirlə r. Onlar mü xtə lif faydalar verir və fə rqli lə zzə tə malik olurlar. Bə zi sahə lə r mə hsul­dar olur və onlarda ç oxsaylı otlar, ağ aclar, kolluqlar və taxı l yetiş ir. Halbuki qonş u sahə lə rdə, hə tta ot bitkilə ri belə bitmə yə bilə r. Bə zi torpaqlar nə miş liyi saxlamı r, digə r sahə lə r isə bu xü susiyyə tə malik olur. Bə zi torpaqlarda hə tta ot da bitmir, digə rlə rində isə də nli bitkilə r yetiş ir və meyvə ağ acları ucalı r. Bə zi sahə lə rdə meyvə lə r acı olur, digə rlə rində isə ş irin olur. Yerlə r arası nda baş qa fə rqlə r də mö vcuddur. Bu ö zə llik torpağ a mə xsus bir xü susiyyə t­dirmi? Yaxud bu, Qü drə tli və Mə rhə mə tli Allahı n qə də ri ilə dir? Bunu aydı nlaş dı rmaq ağ ı l sahibi olan insanlar ü ç ü n mü mkü ndü r, ç ü nki o (ağ ı l), onları fayda verə n ş eyə doğ ru yö nə ldir. Onun sayə sində insanlar Allahı n hö kmlə rini, tə lə blə rini və qadağ aları nı də rk edə bilirlə r. Allahı n ehkanları ndan ü z ç evirə n axmaq adamlar isə azğ ı nlı q və nadanlı q zü lmə ti iç ində kor-koranə veyillə nirlə r. Onlar ö z Rə bbinə doğ ru yolu tapa bilmir və onlara deyilə nlə ri baş a dü ş mü rlə r.

ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ ﯰ ﯱ ﯲ ﯳ ﯴ ﯵ ﯶ ﯷ ﯸ ﯹ ﯺ

Gə r tə ə ccü blə nirsə nsə, on­ları n: “Doğ rudanmı biz tor­paq ol­duqdan son­ra yenidə n yaradı la­cağ ı q? ” sö zü nə tə ­ə c­cü blə n. Onlar Rə bbini inkar edə n­lə r­dir. Onlar boyunları na zə ncir vurulan­lardı r. Onlar Od sakinlə ridirlə r və ora­da ə bə di qalacaqlar”[119].

Bir ş ə rhə gö rə, Muhə mmə d Peyğ ə mbə r (s.ə.s.) Fö vqə luca Allahı n ə zə mə ti və tö vhidi tə sdiq edə n ç oxsaylı də lillə rdə n heyran qalmı ş dı. İ nsanları n imansı zlı ğ ı, bu baxı mdan, daha da qə ribə gö rü nü r. Onlar bu də lillə rə nə zə r salmı r, dirilmə ni inkar edir və deyirlə r: “Doğ rudanmı bə də nlə rimizin torpağ a qarı ş dı qdan sonra, biz dirildilə cə yik? ” Dirilmə onlara ağ lası ğ maz gö rü nü r. Onlar tə sə vvü r edə bilmirlə r ki, meyitlə r ç ü rü yü b yerə qarı ş dı q­dan sonra Allah onları necə dirildə cə k. Onlar o də rə cə də nadandı rlar ki, Xaliqin imkanları nı mə xluqları n imkanları ilə mü qayisə edirlə r. Mə xluqları n ö lü lə ri diriltmə yə qadir olmadı ğ ı nı gö rə rə k, onlar cə sarə t gö stə rib zə nnə qapı lı rlar ki, belə bir iş i hə tta Yaradan da edə bilmə z. Lakin onlar unudurlar ki, Allah hə lə bundan ə vvə l insanları yoxluqdan yaratmı ş dı.

Baş qa bir ş ə rhə gö rə isə, Muhə mmə d Peyğ ə mbə r (s.ə.s.) dirilmə yə iman gə tirmə kdə n boyun qaç ı ran mü ş riklə rin sö zlə rinə heyrə t edə rdi və doğ rudan da onları n sö zlə ri tə ə ccü b doğ urur. Hə qiqə tə n, ə gə r insan dirilmə nin lehinə olan inandı rı cı də lillə ri və ş ü bhə yeri qoymayan aç ı q-aş kar mö cü zə lə ri (ə lamə tlə ri) gö rü rsə, amma yenə hə qiqə ti inkar etmə kdə inad gö stə rirsə, onda onun ə mə li olduqca tə ə ccü blü dü r. Lakin belə davra­nan insanları n ö z Rə bbinə iman gə tirmə yə n və bü tü n tə limlə rdə n ə n aydı n və ə n sadə tə lim olam tö vhidi qə bul etmə yə nlə r olması heç də tə ə ccü b doğ urmur. Onları n boyunları na doğ ru yola gə lmə yə mane olan zə ncir vurulmuş dur. Buna gö rə, onları iman gə tirmə yə də və t edə ndə, onlar haqq dinə gə lmirlə r, onlara doğ ru yolu gö stə rə ndə isə, onlar bu yolla getmə kdə n boyun qaç ı rı rlar. Onları n ü rə klə ri və ağ lı o də rə cə də tə hrif olunub ki, onlar ilk də fə iman gə tirmə yi rə dd etdilə r. Onlar mü tlə q Cə hə nnə m Odunun sakinlə ri olacaqlar və heç vaxt oranı tə rk etmə yə cə klə r.

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ ﭧ

Mü ş riklə r sə ni yaxş ı lı q­dan ö ncə pisliyə (ə zabı n gə l­mə sinə) tə lə sdirirlə r. Halbuki onlardan ə v­və l neç ə -neç ə ibrə ­ta­miz cə zalar olub keç miş dir. Hə qi­qə ­tə n, Rə b­bin insanları n zalı mlı ğ ı ­na bax­ma­yaraq onları (tö vbə edə nlə ri) ba­ğ ı ş ­la­yı r. Sö z­sü z ki, Rə bbinin cə zası ş iddə t­li­dir”.

Fö vqə luca bu ayə də Onun Elç isini (s.ə.s.) inkar edə n və Ona ş ə rik qoş mağ ı ü stü n tutan kafirlə rin nadan­lı ğ ı haqqı nda xə bə r verir. Onlara ö yü d-nə sihə t verilirdisə də, bundan ö zlə ri ü ç ü n faydalı nə ticə lə r ç ı xartmı rdı lar. Onlara peyğ ə mbə r tə liminin doğ ruluğ u sü but edilirdi, lakin onlar yenə də ona itaə t etmə kdə n boyun qaç ı rı rdı lar. Bundan baş qa, onlar ö z kafirliklə rini gur sə slə bə yan edir və bunu Vahid və Fö vqə lqü drə tli Allahı n onlara sə birlə yanaş ması ilə doğ rultmağ a baş lamı ş dı lar. Onlar belə dü ş ü nü rdü lə r ki, ə gə r Allah onları gü nah etdiklə rinə gö rə cə zalandı rmağ a tə lə smirsə, demə li onlar haqqa etiqad edirlə r və Allahı n Elç isində n (s.ə.s.) onlara verilə cə k cə zanı n tezlə ş dirilmə si tə lə bini irə li sü rmə ­yə cə sarə t etmiş dilə r. Onlar belə demiş dilə r: " Ey Allah! Ə gə r bu Sə ndə n gə lə n Haqdı rsa, onda gö ydə n baş ı mı za daş yağ dı r və ya bizi mə ş ə qqə tli ə zaba dü ç ar et! ” (Ə nfal, 8/32). Axı Fö vqə luca Allah onlara qə də r yaş amı ş ç oxsaylı xalqları cə zalandı rmı ş dı. Niyə onlar ö z nadanlı qları ilə ə ylə nmə kdə n ə l ç ə kmir və onları n talelə ri haqqı nda dü ş ü nmü rlə r?

Hə qiqə tə n də Allah Ö z qulları nı bağ ı ş layı r və onları n Ona ş ə rik qoş maları na və Ona itaə tsizlik gö stə rmə lə rinə baxmayaraq, onlara nemə t bə xş etmə kdə və sə xavə tlilik gö stə rmə kdə davam edir. Onlar Allaha itaə t etmir, O isə onları Ö z qapı ları na ç ağ ı rmaqda davam edir. Onlar cinayə t tö rə dirlə r, O isə onları Ö z mə rhə mə tində n mə hrum etmir. Ə gə r onlar tö vbə etsə lə r, O, mü tlə q onları sevə r, ç ü nki tö vbə karlar və tə mizlə nə nlə r Ona lazı mdı r. Ə gə r onlar tö vbə etmə kdə n imtina edə rlə rsə, onda O, onları qü surlardan və nö qsanlardan tə mizlə mə k ü ç ü n imtahana ç ə kə r. Fö vqə luca buyurur: “Ö zlə rinə zə rə r vurmaqda ifrata varan qulları ma de: " Allahı n mə rhə mə t gö stə rə cə yinə ü midinizi kə smə yin. Hə qiqə tə n, Allah gü nahları tamamilə bağ ı ş layı r, ç ü nki O – Bağ ı ş layandı r, Rə hmlidir”” (Zumə r, 39/53). Lakin insan inadkarcası na gü nah iş lə tmə kdə davam edirsə və qə ti olaraq tö vbə etmə kdə n, bağ ı ş lanma istə mə kdə n və Fö vqə lqü drə tli və Hə rş eyibağ ı ş layan Rə bbə yardı m ü ç ü n mü raciə t etmə kdə n boyun qaç ı rı rsa, onda o, tə kcə qatı cinayə tkarları n layiq gö rü lə cə yi cə zadan ö zü nü gö zlə mə lidir. Bu cə za, hə qiqə tə n, sə rt və ə zablı dı r.

ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ

Kafir olanlar deyirlə r: “Ni­yə ona Rə bbində n bir mö ­cü zə endi­ril­mə yib? ” Sə n ancaq xə bə rdar edə nsə n. Hə r qö v­mü n bir yolgö s­tə rə ni vardı r”.

Kafirlə r Muhə mmə d Peyğ ə mbə rdə n (s.ə.s.) ö z istə diklə ri bir mö cü zə gö stə rmə ­sini tə lə b edirdilə r. Onlar ö z kafirliklə rinə, tə lə b etdiklə ri mö cü zə nin gö stə rilmə mə si ilə bə raə t qazandı rmaq istə yir­dilə r. Lakin axı Muhə mmə d Peyğ ə mbə r (s.ə.s.) ancaq nə sihə t verib, xə bə rdar edə n idi və Kainatda gedə n proseslə rin sə rə ncamç ı sı deyildi. Tə kcə Allah insanlara hansı mö cü zə lə ri nazil etmə yi qə rara alı r. O, Ö z Elç isinin (s.ə.s.) doğ ruç uluğ unu, ağ ı llı insanları n gö rmə yə bilmə diyi aydı n də lillə rlə tə sdiq etmiş dir. Bu də lillə rin sayə sində haqq tapmağ a can atan insanlar doğ ru yola gə lmiş lə r.

Ö z cahilliklə ri və zalı mlı qları ü zü ndə n Allahdan yeni-yeni mö cü zə lə r tə lə b edə n kafirlə rə gə ldikdə isə, onları n tə lə blə ri saxta, nö qsanlı və ə sassı z idi. Onlar, hansı mö cü zə nin nazil edilmə sində n ası lı olmayaraq, onsuz da iman gə tirmə kdə n və haqqa boyun ə ymə kdə n imtina edə cə kdilə r, ç ü nki onlar bu yolun dü zgü nlü yü nə ə min ola bilmə diklə rinə gö rə deyil, ancaq ö z alç aq nə fslə rinə və pozğ un istə klə rinə yol verdiklə rinə gö rə haqq dinə gə lmirdilə r. Onları n mü sə lman olması na maneə tö rə də n baş qa bir ş ey yox idi, ç ü nki hə r bir xalqı n ö z nə sihə t verə ni var kı, o, xalqı nı doğ ru yola gə lmə yə də və t edir. Bunlar – ö z doğ ruç uluğ unu ç oxsaylı sü but və də lillə rlə tə sdiq etmiş elç ilə r və onları n ardı cı lları dı r.

ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ

Hə r bir diş inin bə tnində nə daş ı ­dı ­ğ ı ­nı, bə tnlə rin nə yi ə skildib, nə yi artı ­ra­cağ ı nı (uş a­ğ ı n doqquz aydan tez yaxud gec doğ ulaca­ğ ı nı) Allah bilir. Onun də r­gahı n­da hə r ş eyin mü ə yyə n ö lç ü sü var­dı r”.