Yəqubun oğlanları arxalarınca gələnlərə tərəf) dönüb: “Nə itirmisiniz?” – deyə soruşdular”.

Yusufun qardaş ları ş ü bhə ni ö zlə rində n gö tü rmə k ü ç ü n misir­li­lə rə tə rə f dö ndü lə r. Oğ ru hə miş ç alı ş ar ki, oğ urlu etdiyi ş ə xsdə n mü mkü n qə də r tez uzaqlaş sı n, amma Yusufun qardaş ları ö zlə ri misirlilə rə tə rə f gə ldilə r. Onlar bə raə t qazanmaq və onlara verilə n ittihamı ü stlə rində n gö tü rtmə k istə yirdilə r. Onlar soruş dular: “Siz nə axtarı rsı nı z? Biz sizdə n nə oğ urlamı ş ı q? ”. Onlar qə ti ə min idilə r ki, tamamilə gü nahsı zdı rlar.

ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ

Onlar dedilə r: “Padş ahı n piya­lə ­sini itirmiş ik. Onu gə ti­rə nə bir də və yü ­kü ə rzaq veri­lə cə k”. Carç ı: “Mə n buna za­minə m! ”– dedi”.

İ tmiş piyalə ni axtaran adam dedi: “Biz hö kmdarı n piyalə sini itirmiş ik və ə gə r tapan onu bizə qaytararsa, onda biz onu hö kmə n bir də və yü kü ilə savablandı rarı q. Onun vicdanlı hə rə kə tinə gö rə savab belə olacaq və mə n ö z sö zlə rimə gö rə mə suliyyə t daş ı yı ram”.

ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ

(12.73) “(Yaqubun oğ lanları) dedilə r: “Allaha and olsun! Siz də yə qin bilirsiniz ki, biz bu yerə (Misir torpağ ı na) fitnə -fə sad salmaq ü ç ü n gə lmə miş ik və biz oğ ru da deyilik! ”

Qardaş lar and iç dilə r ki, onlar Misir torpağ ı na zalı mlı q etmə k niyyə tində olmayı blar, ç ü nki ç ü nki oğ ruluq zalı mlı ğ ı n ə n bö yü k tə zahü rü dü r. Onlar ö z bildiklə rinin ə sası nda and iç dilə r. Onlar bilirdilə r ki, qardaş lardan heç biri oğ ru və mü rtə d deyildi, ç ü nki onlar ə vvə llə r onları n dü zlü yü nü və dindarlı ğ ı nı tə sdiq edə n sı naqlardan keç miş dilə r. Bundan baş qa, onları oğ ruluqda gü nah­lan­dı ran adamlar onları n vicdanlı olmaları nı gö zə l bilirdilə r. Qardaş ları n etirazı nı ç ox inandı rı cı adlandı rmaq olardı, axı onlar: “Biz zalı mlı q etmə miş ik və oğ urlamamı ş ı q” desə ydilə r, bu az inandı rı cı olardı.

ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ

(12.74) “Onlar soruş dular: “Ə gə r yalan desə niz, onun (piya­lə ni gö tü rə nin) cə zası nə dir? ”

Qardaş lar:) “Onun cə zası yü kü ndə (oğ urluq ş ey) tapı lan adamı n ö zü dü r (onun kö lə edilmə sidir). Biz zalı mları belə cə zalandı rı rı q! ” – deyə cavab verdilə r.

Misirlilə r soruş dular: “Siz doğ ru demirsinizsə, bir oğ runu necə cə zalandı rmalı yı q? ” Qardaş lar belə cavab verdilə r: “Ə gə r siz itə n ş eyi bizdə n birimizin ə ş yaları arası nda tapsanı z, onda oğ ru piyalə nin sahibinə kö lə liyə verilə cə k. Biz zalı m adamları belə cə zalandı rı rı q”. Onları n dininə mü vafiq olaraq oğ urluq faktı sü buta yetirildikdə, oğ ru ə ş yası nı oğ urlamağ a cə hd etdiyi ş ə xsin kö lə sinə ç evrilirdi.

ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ

O, qardaş ı nı n yü kü ndə n ə v­və l on­ları n yü klə rini axtar­mağ a baş ladı, sonra da piya­lə ni qarda­ş ı nı n yü kü ndə n ç ı ­xartdı. Biz Yusufa belə bir tə dbir ö y­rə tdik. Yoxsa padş a­hı n qanunları na gö ­rə, o, qar­daş ı nı tutub ö z yanı nda sax­laya bilmə zdi. Allahı n istə yi isə istisnadı r. Biz istə diyimiz kə si də rə cə -də rə cə yü k­sə ldirik. Hə r bilik sahibində n də ü stü n bir bilə n vardı r”.

Onları n ə ş yaları nı axtarmağ a bö yü k qardaş ları n kisə lə rində n baş ladı lar ki, heç kim bunun qurulmuş bir iş olduğ una ş ü bhə ­lə nmə sin. İ tmiş piyalə onları n kisə lə rində tapı lmadı qda, Benyaminin ə ş yaları nı yoxlamağ a baş ladı lar ki, piyalə də mə hz onları n arası ndaydı. Yusuf (ə) demə di ki, o (ə) piyalə ni tapdı və ya Benyamin onu oğ urlamı ş dı r, ç ü nki bu hə qiqə tə uyğ un deyildi. Bunun sayə sində Yusuf (ə) ö z qardaş ı nı yanı nda saxlamaq imkanı ə ldə etdi və digə r qardaş lar heç nə də n ş ü bhə lə nmə dilə r. Allah ona (ə) bu fə ndi və hy edib ö yrə tdi, ç ü nki Misir hö kmdarı nı n qanun­ları na gö rə oğ runu baş qa ü sulla cə zalandı rmaq nə zə rdə tutulurdu. Ə gə r o (ə) Benyamini Misir qanunları ə sası nda mü hakimə etsə ydi, kiç ik qardaş ı nı ö z yanı nda saxlaya bilmə zdi. Lakin o (ə), qardaş ­ları n ö zlə rinə hö km ç ı xarmağ ı tə klif etdi ki, niyyə tini hə yata keç irə bilsin.

Hə qiqə tə n, Fö vqə luca Allah xeyir gə tirə n və arzu edilə nə nail olmağ a imkan verə n biliklə rin sayə sində insanları n bə zisini digə rlə rində n ü stü n edir. Fö vqə luca Allah Yusufu (ə) mə hz bu minvalla yü ksə ltmiş di. Lakin hə r bir savadlı alimdə n daha savadlı alim vardı r. Ə n kamil bilik sahibi isə aş karda və qeyvdə olanları bilə n Allahdı r.

ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ ﯰ ﯱ ﯲ ﯳ ﯴ ﯵ ﯶ ﯷ ﯸ

Onlar dedilə r: “Ə gə r o oğ ur­la­yı b­sa, daha ö ncə onun qardaş ı da oğ urluq etmiş di”. Yusuf bunu ö z ü rə yində giz­lə ­dib onlara aç ı b sö ylə mə di və ö z-ö zü nə: “Siz daha pis mö vqedə ­siniz. Allah si­zin hansı niyyə tdə olduğ unuzu ç ox yaxş ı bilir”– dedi”.

Yusufun (ə) qardaş ları baş verə nlə ri gö rdü kdə belə dedilə r: “Ə gə r o, doğ rudan da oğ urlayı bsa, bu heç də tə ə ccü blü deyil, ç ü nki onun qardaş ı da oğ urluq edə rdi. Bizim buna heç bir də xlimiz yoxdur. Qardaş ları mı zı n ikisində n ç ox ş ey gö zlə mə k olar, lakin onlar bizə doğ ma deyillə r”. Onlar ö z sö zlə ri ilə Yusufu (ə) və onun qardaş ı nı alç altmağ a cə hd gö stə rirdilə r, lakin Yusuf (ə) onlara xoş ları na gə lmə yə cə k sö zlə r demə k istə mə di. Ə ksinə, o (ə) qə zə bini cilovladı və ə sil hə qiqə ti onlardan gizlə tdi. O (ə) ö zlü yü ndə isə belə fikirlə ş di: “Siz bizi cinayə tkarlı qda gü nahlandı rı rsı nı z, amma ö zü nü z daha bö yü k pislik edirsiniz. Sizin bizə atdı ğ ı nı z və bizə heç bir aidiyyə ti olmayan bö htanlar və bizə aid etdiyiniz oğ urluq Allaha yaxş ı mə lumdur”.

ﯹ ﯺ ﯻ ﯼ ﯽ ﯾ ﯿ ﰀ ﰁ ﰂ ﰃ ﰄ ﰅ ﰆ ﰇ ﰈ ﰉ

Onlar dedilə r: “Ey hö kmdar! Onun atası ç ox yaş lı bir qocadı r. Onun ə və zində bizdə n hə r hansı birimizi tutub saxla. Biz gö rü rü k ki, sə n – xeyirxahlı q edə nlə rdə nsə n”.

Yusufun (ə) qardaş ları onun qarş ı sı nda yaltaqlanmağ a baş la­dı ­lar ki, bə lkə o (ə) onları n qardaş ı nı bağ ı ş ladı. Onlar dedilə r: “Ey hö kmdar! Onun atası – ç ox yaş lı bir qocadı r və oğ lu ilə ayrı lı ğ a dö zmə z. Bizim birimizi onun ə və zinə saxla, axı sə n mö min adama oxş ayı rsan. Biz və ahı l yaş lı atamı za lü tfkarlı ğ ı nı gö stə r”.

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ

O dedi: “Ə ş yamı zı (yü kü ndə) tapdı ğ ı mı z adamı n ə və zinə bir baş qası nı tutub saxlamaqdan Allah bizi uzaq etsin! Biz belə etsə k, onda zalı mlardan oları q”.

Yusuf belə cavab verdi: “Allah bizi ə ş yaları arası nda piyalə mi­zin olmadı ğ ı adamı tutub saxlamaqdan uzaq etsin! Ə gə r biz belə davransaq, ə dalə tsizlik etmiş oları q. Biz, piyalə nin baş qası nı n yü kü iç ində olduğ u halda, gü nahsı z bir adamı cə zalandı ra bilmə rik. Hə qiqə tə n, cə zaya layiq olmayanı cə zalandı rmaq ə dalə tsizlikdir”. Yusuf (ə) dedi ki, o (ə), piyalə nin ə ş yaları arası nda ç ı xan ş ə xsi cə zalandı rı r və demə di ki, o (ə), oğ runu cə zalandı rı r. Bu ü sulla o (ə) yalan danı ş maqdan ç ə kinmə k istə yirdi.

ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ

Ondan ü midlə rini kə s­dikdə mə s­lə ­hə tlə ş mə k ü ç ü n bir kə nara ç ə kildilə r. Onları n bö ­yü yü dedi: “Atanı zı n sizə Allaha and iç dir­mə si, bundan ə vvə l də Yusufa qarş ı haqsı z­lı q etdiyiniz yadı ­nı z­dadı rmı? Atam mə nə izn vermə ­yin­cə və ya mə nə aid Allah hö km ver­mə ­yincə mə n bu yerdə n ayrı l­mayacağ am. O, hö km verə n­lə rin ə n Yaxş ı sı dı r”.

Atanı zı n yanı na qayı dı n və de­yin: “Ey atamı z! Oğ lun oğ urluq etdi. Biz ancaq bildiyi­miz ş eyə ş ahidlik et­dik. Biz qeybi bilə n deyilik”.

Olduğ umuz kə nddə n və bir­likdə gə l­diyimiz karvan­dan soruş. Biz, hə ­qi­qə tə n də, doğ ru danı ­ş ı rı q”.

Qardaş lar, kiç ik qardaş ı ö zlə ri ilə aparmağ a Yusufun (ə) icazə verə cə yində n ü midlə rini kə sdikdə, mə slə hə tlə ş mə k ü ç ü n bir tə rə fə ç ə kildilə r. Onlar elə sö hbə t edirdilə r ki, heç kə s danı ş dı qları nı eş itmə sin. Bö yü k qardaş dedi: “Atamı za verdiyimiz andı xatı rlayı r­sı nı zmı? Siz Yusufu qorumağ a və hə r hansı bir fə lakə t baş vermə yə cə yi halda onunla birlikdə qayı tmağ a and iç miş diniz, amma onu yerinə yetirmə diniz. Sizin yadı nı zdadı rmı ki, biz onda Yusufla necə zalı mcası na rə ftar etdik? Doğ rudanmı biz evə kiç ik qardaş sı z qayı dacağ ı q? Mə n atamı zı n ü zü nə necə baxacağ am? Mə n Misirdə qalacağ am və atam mə nə qayı tmağ a icazə verə nə və yaxud Allah mə ni tə klikdə və ya qardaş ı mla evə qaytarana qə də r bu ö lkə ni tə rk etmə yə cə yə m. Hə qiqə tə n, Allah hə miş ə ə n gö zə l qə rarlar qə bul edə ndir. Siz isə evə qayı tmalı və Beniaminlə birgə qayı da bilmə diyimiz haqqı nda xə bə r vermə lisiniz, ç ü nki onu oğ urluğ a gö rə tutmuş lar. Hə m də onu deyə rsiniz ki, biz Beniamini xilas etmə k ü ç ü n ə limizdə n gə lə ni etdik. Biz bilmə diyimiz bir ş eyə ş ə hadə t verə bilmə rik. Biz tə kcə onu gö rdü k ki, misirlilə r piyalə ni Benyaminin ç uvalı ndan ç ı xartdı lar. Biz qeybi bilmirik, ə gə r bizə mə lum olsaydı ki, bunun sonu belə olacaq, biz heç vaxt onu ö zü mü zlə sə fə rə aparmazdı q və and iç mə z və və d vermə zdik. Biz fikirlə ş mə miş dik ki, baş ı mı za belə bir ə hvalat gə lə cə k. Ə gə r atamı z sizin sö zlə rinizə inanmasa, onda qoy bizim baş ı mı za gə lə n hə r ş eyə ş ahid olan karvanç ı lardan soruş sun. Ç alı ş ı n atanı zı inandı rası nı z ki, siz yalan demirsiniz, hə qiqə ti tə hrif etmirsiniz və ancaq baş ı nı za gə lə nlə ri nə ql edirsiniz”.

ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ

O dedi: “Yaqub dedi: “Xeyr, si­zin nə fsiniz sizi bu iş ə sö vq etdi. Mə nə isə mö hkə m sə bir gə ­rə kdir. Ola bilsin ki, Allah on­ları n ha­mı sı nı mə nə qaytarsı n. Hə qiqə tə n də, O, Bilə ndir, Mü drikdir”.

Onlar ataları nı n yanı na qayı tdı qda baş verə n hadisə haqqı nda ona (ə) danı ş dı lar və onu (ə) daha bö yü k bir kə də r bü rü dü. O (ə) bu mü sibə tdə n o də rə cə də kə də rlə ndi ki, baş vermiş hadisə də, o (ə) bunu birinci də fə etdiyi kimi, ö z oğ ulları nı gü nahlandı rdı. O (ə) dedi: “Siz bu ə hvalatı ö zü nü z uydurmusunuz, lakin mə n bir daha sə bir edirə m və taleyimdə n gileylə nmə yə cə yə k və mə xluqlara ş ikayə tlə nmə yə cə yə m”. Onun (ə) də rdi hü dudsuzluğ u qə də r bö yü k idi, lakin Allahı n kö mə yinə ü midini itirmə di və dedi: “Ola bilsin ki, Allah Yusufu da, Beniamini də və onları n Misirdə qalan bö yü k qardaş ı nı da mə nə qaytarsı n. Hə qiqə tə n, Allah mə nim və ziyyə timi və hə m də rahatlı ğ a, Allahı n mə rhə mə tinə olan ehtiyacı mı gö zə l bilir. O, hə r hadisə nin mü ddə tini tə yin etmiş dir və bu mü ddə t Onun İ lahi Mü drikliyinə tamamilə uyğ undur”.

ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ

O, onlardan ü zü nü ç evirə rə k dedi: “Heyf Yusuf­dan! ” Qə m-qü ssə də n gö zlə rinə ağ gə ldi. O, də rdini iç ində saxlayı rdı ”.

Qə m və narahatlı q iç ində olan Yaqub (ə) oğ ulları ndan acı xə bə ri eş itdikdə n sonra onlardan uzaqlaş ı b tə nhalı ğ a ç ə kildi. Qə lbində o qə də r qə m-qü ssə var idi ki, o (ə) gö zü nə ağ gə lə nə qə də r ağ lamı ş dı. Bunun nə ticə sində o (ə) gö rmə qabiliyyə tini itirdi, amma ü rə yində ağ ı r itginin hə yacanı nı keç irmə kdə davam edirdi. Sonra o (ə) Yusuf ü ç ü n ağ lamağ a baş ladı. Ç ox illə rdə n bə ri iç ində gizlə tdiyi hisslə rinin cilovunu buraxdı. Ş ü bhə siz ki, ona (ə) dü ç ar olmuş yeni bə dbə xtç ilik ə vvə lkində n – Yusufu itirmə kdə n az ağ ı r olsa da, onun kö hnə xatirə lə rini yenidə n canlandı rdı.

ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ ﯰ ﯱ ﯲ ﯳ ﯴ ﯵ ﯶ ﯷ

Onlar dedilə r: “Allaha and olsun ki, sə n deyə sə n ə ldə n dü ş ə nə və ya ö lə nə qə də r Yusufu yaddan ç ı xarmaya­caqsan”.

Oğ ulları ataları nı n rə ftarı ndan heyrə tə gə lmiş dilə r və belə dedilə r: “Allaha and iç irik ki, sə n heç vaxt Yusufu xatı rlamaqdan ə l ç ə kmə yə cə ksə n. Bu ancaq sə n ö lə ndə n və tamamilə qü vvə də n dü ş ü b hə rə kə tsiz olandan və danı ş a bilmə yə ndə n sonra sona ç atacaqdı r. Nə qə də r ki, sə n onu xatı rlamağ a qadirsə n, bunu edə cə ksə n”.

ﯸ ﯹ ﯺ ﯻ ﯼ ﯽ ﯾ ﯿ ﰀ ﰁ ﰂ ﰃ ﰄ ﰅ ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ

O dedi: “Mə n ş ikayə t və kə də rimlə tə kcə Allaha mü raciə t edirə m və sizin bilmə diyinizi Allahdan ö yrə nirə m”.

Ey mə nim oğ ulları m! Gedin Yusufu və onun qardaş ı nı axtarı b tapı n və Allahı n mə rhə mə tinə ü midinizi itirmə yin, ç ü nki Allahı n mə rhə mə tində n ancaq kafir olanlar ə l ç ə kirlə r”.

Yaqub (ə) dedi: “Mə nim sö ylə diyim ş ikayə tlə ri və qə lbimdə yaş ayan də rd-qə mi tə kcə Allaha yö nə ldirə m. Mə n sizə və ya baş qa mə xluqlara ş ikayə t etmirə m və buna gö rə nə istə yirsiniz, danı ş ı n. Allah sizə mə lum olmayan ş eylə ri mə nə bildirir. Mə n qə ti bilirə m ki, Allah Yusufu mə nə qaytaracaq, gö zlə rimə sevinc bə xş edə cə k və mə nə onlarla ü nsiyyə tdə n xoş hal olmağ a imkan verə cə kdir. Siz isə yola dü ş ü b Yusufun və Beniaminin taleyi haqqı nda mü mkü n qə də r ç ox ş ey ö yrə nmə lisiniz. Allahı n mə rhə mə tinə ü midinizi itirmə yin, ç ü nki ü mid qula fə al və sə ylə hə rə kə t etmə yə kö mə k gö stə rir. Ə gə r siz ü midsizliyə qapı lsanı z ə llə riniz iş də n soyuyar və lə ng hə rə kə t edə rsiniz. Allahı n qulunun ü mid bə slə yə cə yi ə n yaxş ı ş ey Fö vqə luca Allahı n mə rhə mə tinə sı ğ ı nmaqdı r. Hə qiqə tə n, bu mə rhə mə tdə n ə llə rini ü zə nlə r yalnı z kafirlə rdir ki, onlar ö z allahsı zlı qları ü zü ndə n Allahı n mə rhə mə tini mü mkü nsü z qeyri-adi bir ş ey sayı rlar və o, ə slində də onlardan sonsuzluğ a qə də r uzaqdı r. Buna gö rə kafirlə rə və allahsı zlara yaxı nlaş mayı n”. Bu sö zlə rdə n aydı n olur ki, Allahı n mə rhə mə tinə ü mid bə slə mə k insanı n imanı nı n qü vvə sində n ası lı dı r.

ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ

Onlar Yusufun yanı na gir­dikdə dedilə r: “Ey hö km­dar! Biz və ailə miz fə ­lakə tə uğ ­ramı ş ı q. Bir az mal gə tir­mi­ş ik. Bizə bunları n ə və zində ö lç ü nü tam elə və bizə sə də qə ver. Ş ü bhə siz ki, Allah sə də qə ve­rə n­lə ri mü kafatlan­dı ­rar”.

Qardaş lar Yusufun (ə) yanı na daxil olduqda ö zlə rini itaə tkarlı qla apardı lar və dedilə r: “Ey hö kmdar! Biz və ailə lə rimiz ç ə tin bir və ziyyə tə dü ş mü ş ü k. Malı mı z o qə də r azdı r ki, onu rə dd etmə k olar. Lakin biz sə ndə n xahiş edirik ki, mü badilə ü ç ü n gə tirdiyimiz malı n də yə rinin cü zi olması na baxmayaraq bizə tam hə cmdə taxı l verə sə n. Bizə iltifat gö stə r və bizə ala bilə cə yimizdə n artı q gö tü rmə yə icazə ver. Hə qiqə tə n, xeyirxah insanlar hə m bu dü nyada və hə m də ö lü mdə n sonra mü tlə q savab alı rlar”. İ ş bu yerə ç atdı qda, Yusufun qardaş ları na rə hmi gə ldi, onları n qardaş ı olduğ unu aç ı b bildirdi və tö rə tdiklə ri ə mə llə rə gö rə onları mə zə mmə t etdi.

ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ

(12.89) “O dedi: “Siz baş a dü ş dü nü zmü ki, cahil olduğ unuz zaman Yusuf və onun qardaş ı ilə necə rə ftar etmiş diniz? ”

Qardaş ları n Yusufa (ə) qarş ı zalı m mü nasibə ti tamamilə aydı n idi. Onun (ə) qardaş ı na qarş ı onları n zalı m mü nasibə ti bu sö zlə r ola bilə rdi: “Ə gə r o oğ urlayı bsa, daha ö ncə onun qardaş ı da oğ urluq etmiş di” (Yusuf, 12/77). Ola da bilsin ki, qardaş ları n Benyaminə olan ə dalə tsiz mü nasibə ti, onları n onu atası ndan ayı rmağ a sə bə b olmuş ə mə llə rinin tə zahü rü idi. Bu barə də ə n yaxş ı sı nı bilə n Allahdı r. Qeyd etmə k lazı mdı r ki, Yusuf sanki ö z qardaş ları nı n ə mə linə cahilliklə rinə gö rə bə raə t qazandı rmağ a cə hd gö stə rmiş dir. Ola da bilsin ki, o (ə) qardaş ları nı ancaq cahil insanları n tö rə tdiyi ə mə lə gö rə qı namı ş dı r və onlar belə hə rə kə ti ö zlə rinə yaraş dı rmamalı idilə r.

ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ

Onlar dedilə r: “Doğ rudanmı sə n Yusufsan? ” O dedi: “Mə n – Yusufam, bu isə qardaş ı mdı r. Allah bizə mə rhə mə t gö stə rmiş dir. Hə qiqə tə n, Allah tə qvalı və sə birli olub yaxş ı lı q edə nlə rin savabı nı itirmir”.

Qardaş lar baş a dü ş mü ş dü lə r ki, onlarla danı ş an Yusufdur və soruş dular: “Doğ rudanmı sə n – Yusufsan? ” O (ə) belə dedi: “Mə n – Yusufam, bu isə qardaş ı mdı r. Allah bizə iman və tə qva bə xş etmiş dir. Gö stə rdiyimiz sə birə və tə qvalı lı ğ a gö rə Allah bizə yer ü zü ndə hakimiyyə t ə ta etmiş dir. Hə qiqə tə n, ə gə r insan gü nah iş lə tmə kdə n ö zü nü qoruyursa, ç ə tinliklə rə mə tanə tlə ü stü n gə lirsə və Rə bbinin hö kmlə rini sə brlə yerinə yetirirsə, o, xeyirxah insandı r. Axı Allah xeyirxah qulları nı n mü kafatı nı itirmir.

ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ