Параграф 6. Салық салу жүйесiн жетiлдiру

Салық тық режимдi жетiлдiрудiң негiзгі бағ ыттары мыналар:
амортизациялық саясатты жетiлдiру;
шағ ын бизнес субъектiлерi ү шiн оң айлатылғ ан декларация негізiнде арнайы салық тық режимдi қ олдану аясын кең ейту;
сату жө нiндегi ең тө менгi айналым мө лшерiн ұ лғ айту, одан асып кеткен жағ дайда салық тө леушi қ осылғ ан қ ұ н салығ ы бойынша есепке тұ руғ а мiндеттi.
Елдегi ескiрген негізгi қ орларды жаң артуды ынталандыру қ ажеттігін ескере отырып, 2006 жылдан бастап амортизациялық аударымдарды есептеудiң жә не жө ндеуге арналғ ан шығ ыстарды шегерiмдерге жатқ ызудың жаң а ә дiсiне кө шу ұ сынылып отыр.
Ұ сынылып отырғ ан тә ртiп тiркелген активтердi жiктеудi оң айлатады, соның нә тижесiнде амортизациялық аударымдарды есептеу жә не есепке алу тетiгi жең iлдейдi. Сондай-ақ, амортизацияның шектi нормалары мен жө ндеуге арналғ ан нормалар ұ лғ аяды, бұ л амортизациялық аударымдар мен жө ндеуге арналғ ан шегерiмдердi ұ лғ айтуғ а алып келедi.
Тiркелген активтер амортизациясы тетігiндегі бұ л ө згерiстер оларды жаң ғ ыртуды жеделдетуге мү мкiндiк бередi жә не ө з кезегiнде корпорациялық табыс салығ ы бойынша мiндеттемелердi азайтуғ а ық пал етедi.
Шағ ын бизнес субъектiлерi ү шiн оң айлатылғ ан декларация негiзiнде арнайы салық тық режимдi қ олдану аясын кең ейту мақ сатында:
жеке кә сiпкерлер мен заң ды тұ лғ алар ү шiн мү мкiн болатын жалдамалы жұ мыскерлердiң санын ұ лғ айту;
жеке кә сiпкерлер мен заң ды тұ лғ алар ү шiн шектi кiрiс сомасын ұ лғ айту кө зделедi.
Бұ дан басқ а, сату жө ніндегі ең тө менгi айналым мө лшерiн 12000 есе айлық есептiк кө рсеткiштен 15000 есеге дейiн ұ лғ айту да кө зделедi, одан асып кеткен жағ дайда салық тө леушi қ осылғ ан қ ұ н салығ ы бойынша есепке тұ руғ а мiндетті.
Кө лең келi экономиканы қ ысқ арту процесi мемлекет пен бизнестiң бiрлескен iс-қ имылын талап етедi. Салық тық жү ктеменi азайтуғ а жауап ретiнде " кө лең кеден" едә уiр шығ у ғ ана салық салу дең гейiн азайту жө нiнде келесi қ адамдар жасауғ а мү мкiндiк бередi. Салық тық жү ктеменi бизнестің реакциясынсыз бiржақ ты тә ртiппен азайту бюджет тапшылығ ының ұ лғ аюына ә кеп соғ ады.
Соң ғ ы жылдары Қ азақ станда салық ставкаларын азайтудың мақ сатты саясаты жү ргізiлуде, дегенмен, кө лең келi ө ндiрiсті қ оса алғ анда, салық тарды тө лемегенi ү шiн жауапкершілiк жеткілiктi тү рде қ атаң емес, ең қ атаң шара айыппұ л тө леу болып табылады. Осығ ан байланысты, жақ ын арада кiрiстердi салық салудан жасыруғ а қ арсы шараларды қ атаң дату қ ажет.
Салық тық жү ктеменi азайту, салық тық ә кiмшiлендiрудiң рө лiн кү шейту саясатын жү ргiзумен бiр мезгілде ү кiметтiк емес ұ йымдар жү йесi арқ ылы салық тө леушiлердiң мемлекеттiк шығ ыстарды қ алыптастыруғ а белсендi тү рде қ атысу ү шiн кең iнен тартылуын қ амтамасыз ету қ ажет. Сол арқ ылы, қ оғ амдық ұ йымдар ө здерiнiң мемлекеттiң фискалдық шығ ыстарын қ алыптастыруғ а қ атысуымен, ө здерi тө леп отырғ ан салық тардың ел пайдасына, оның iшiнде инфрақ ұ рылым объектілерi, олардың рентабельдi қ ызметі ү шiн тарифтерді қ олдау арқ ылы ө здерiнiң негізгі қ ызметінiң жұ мыс iстеу жағ дайларын жақ сарту ү шiн қ алай жұ мыс iстеп жатқ анын сезiне алады.