Кiмшілiк заңнаманы және экономикалық қызметтi жүзеге асыруды регламенттейтiн мемлекеттiк рұқсат беру жүйесiн жетiлдiру

Ә кiмшілiк қ ұ қ ық бұ зушылық туралы заң наманың нормаларын қ олдану мазмұ ны жағ ынан неғ ұ рлым кө лемдi ә кiмшілiк кедергілердiң бiрi болып табылады. Ә кiмшiлiк қ ұ қ ық бұ зушылық туралы Қ азақ стан Республикасының Кодексiн қ абылдау ә кiмшiлiк заң наманы ырық тандыру фактiсi болғ ан жоқ, керiсiнше, кә сiпкерлiк қ ызметтi жү зеге асырғ ан кезде туындайтын қ оғ амдық -қ ұ қ ық тық қ атынастар жағ дайларының барынша қ атаюына алып келдi жә не сыбайлас жемқ орлық қ ұ қ ық бұ зушылық тардың жаң а нысандарын туындатты, бұ л, сондай-ақ кә сiпкерлерге тә рбиелiк ә сер етудiң тө мендеуiне ә кеп соқ ты.
Соң ғ ы уақ ытта кә сiпкерлiкті бақ ылау-қ адағ алаулық реттеу жү йесiнде ведомстволық жә не ө ң iрлiк дең гейлерде Ә кiмшілiк кодекс нормаларын ө згеше тү сіндiру жә не негізсiз жоғ арылатылғ ан айыппұ л санкцияларын қ олдану жағ дайлары орын алып отыр.
Республикадағ ы кә сiпкерлiктiң дамуына кедергi келтiретiн жә не сыбайлас жемқ орлық дең гейiн жоғ арылататын мұ ндай жағ даяттар " Ә кiмшiлiк қ ұ қ ық бұ зушылық туралы" Қ азақ стан Республикасының Кодексiне ө згерiстер мен толық тырулар енгізу қ ажеттiгін негіздейдi.
Қ ұ қ ық бұ зушылық тар бойынша жауапкершiлiк шарасының тиiмділігі мен объективтiлiгін арттыру ү шiн ә кiмшiлiк басқ аруды жетiлдiру жө ніндегі жұ мыс шең берiнде ә кiмшiлiк заң наманы жә не кә сiпкерлiктi мемлекеттік реттеу жү йесiн қ айта қ арауды жү зеге асыру, бұ зушылық тардың тү рлерiне қ арай айыппұ л мө лшерiн бiрдей мө лшерде бө лу қ ағ идаты бойынша дә л ажырату жә не айқ ындау қ ажет.
2005 жылы " Жеке кә сiпкерлiк туралы" заң жобасын қ абылдау жә не сонымен бiр мезгiлде кә сiпкерлiк мә селелерi жө ніндегі қ олданыстағ ы заң намалық актiлердi жаң а заң ғ а сә йкес келтiру, сондай-ақ Ә кiмшiлiк кодексiнде мынадай ережелердi бекiту жә не кө здеу:
айыппұ лдар мө лшерiн (жаза тү рлерiн) кә сiпкерлiк субъектілерiнiң шағ ын, орта жә не iрi бизнес санатына жататынына, бизнес ауқ ымына, бұ зушылық тардың сипатына жә не оны жасағ ан кездегі жағ даяттарғ а қ арай белгілеу;
ә кiмшілік айыппұ лдар мө лшерiнiң диапазондарын қ ысқ арту;
ә рекеттердi (қ ұ қ ық бұ зушылық тарды) бiрiншi рет жасағ ан адамдар ү шiн ең тө менгі айыппұ л мө лшерiн жә не алғ ашқ ы жазаны ecкepту тү рiнде белгілеу;
мемлекеттiк органдардың шаруашылық субъектілерiн бақ ылау-қ адағ алау қ ызметi жө нiндегi нормативтiк қ ұ қ ық тық базаны мемлекеттік бақ ылаушы органдардың кә сiпкерлiк субъектiлерiн тексерудi тек заң намалық актiлерге сә йкес жү зеге асыруы қ ағ идаты бойынша қ айта қ арау жә не жү йелендiру;
бақ ылау-қ адағ алау органдарының шаруашылық субъектiлерiне тексерiс белгiлеу негіздемелерiнiң толық тiзбесiн жә не превентивтiк жазалау шараларының дә йектiлiгін заң намамен бекiту жоспарланып отыр.
Ә кiмшiлiк қ ұ қ ық бұ зушылық туралы Кoдeкcкe бақ ылау-қ адағ алау жү йесiн, сондай-ақ шағ ын, орта жә не iрi бизнес ү шiн айыппұ лдар салу жә не оның мө лшерiн айқ ындау тә ртібiн қ айта қ арау мен жетiлдiруге қ атысты мә селелер бойынша ө згерiстер мен толық тырулар енгiзу ә кiмшiлiк кедергiлердi жоюғ а, жасалатын бұ зушылық тар санын азайтуғ а жә не сыбайлас жемқ орлық ты қ ысқ артуғ а мү мкiндiк бередi.
Кә сiпкерлiк ү шiн рұ қ сат беру рә сiмдерi жү йесiн жетiлдiру кө лең келi экономиканың мө лшерiн азайтудағ ы маң ызды фактор болып табылады.
Бұ л ретте, рынок субъектiлерi экономикалық қ ызметтi жү зеге асыруы ү шiн мемлекеттiк реттеу тү рлерiн - бiржолғ ы лицензиялар берудi (рұ қ сат алудың оң айлатылғ ан рә сiмi), лицензиялауды, мемлекеттiк монополияны, сертификаттауды, стандарттауды, аккредиттеудi айрық ша бө лiп кө рсеткен жө н.
Мемлекеттік реттеудiң бұ л секторында (рұ қ сат беру жү йесiнде) рұ қ сат беру рә сiмдерiнiң бұ лың ғ ырлығ ы, заң намалық жә не заң ғ а тә уелдi актілердiң кү рделi жә не кейде шатастырылғ ан нормалары байқ алады.