Студопедия

Главная страница Случайная страница

КАТЕГОРИИ:

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Азақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында.






Соғ ыстың тікелей салдары ретінде1941-1942 жылдары ө неркә сіпте, сол сыякы ауыл шаруашылығ ында істейтін ә йелдердің саны курт артты. Сондай-ақ кала жә ке село халқ ынын аракатынасы да ө згерді.Соғ ЫС жағ дайына сай жұ мыс істей отырып, металлургтер 1941 жылы шілдеде айлык тапсырмаларын асыра орындады, мұ найшылар отын шығ ару жә не бұ рғ ылау жө нінде косымша бригадалар кұ рды. Майданғ а сапалы ұ рыс техникасы. Окдә рі мен азык-тү лік қ ана емес. сонымен бірге киім-кшек. жабдық та кажет еді. 1941 ж. екінші жартысында Казакстанның тігіншілері ә скерлерге 329 мың гимнастика, 322, 5 мың жазғ ы шалбар 170 мың жұ п пима жә не т.б. ө нім шығ арды.

Темір жол кө лігінің рө лі мен маң ызы арта тү сті. 1941-1942 жылдары бір млн-ғ а жуык адам, аса зор кө лемдегі ө керкә сіп жабдық тары тасылды, Егіншілік пен мал ферма-ларынын кызметкерлері кажу-шаршау дегенді білмей ең бек етті. 1941 жылы республика негізінен колхоздар есебінен мем. 100, 2 мың пұ т астық тапсырды- Казақ стан елдін аса ірі мал шаруашылык Базасы еді. 1941 ж мал базсы онын алдындағ ы жылғ а карағ анда 20, 9 пайызғ а ө скен. Бұ л табыстар майданғ а кажетті ө німдер мен шикізатты жө нелтудің келемін ұ лғ айтуғ а
мү мкіндік жасады. Мем. 114, 6 мың тоннадан астам ет (тірілек салыагаыек), 283, 7 мың
тонна сү т, 14, 8 мың тонна жү н, 2, 8 млн данадан астам тү рлі тусті мал терісі тапсырылды.
Мал шаруашылығ ы ө німдерін жә не ө неркә сіпке кажетті шиізат ө ндіру жө нінде Қ азакстан тылдағ ы аудандардың арасында жетекші орын алды.Каратау тау-кек химия комбинаты-ның кұ рылысы айрық ша бакылау мен жү зеге асырылып жатты. 1943 жылғ ы мамырда Карағ андыда жақ ын жерде металлургия зауытының кұ рылысы басталды Оның қ орғ аныс ө неркә сібі ү шін зор маң ызы болды, зауыт Атасу кен орын тобының негізінде кұ рылды.

Онын қ ұ рылысын тездету ү шін республика ү кіметі қ арашада 3 мың адам жіберілді.Жең іл жә не тамак ө неркә сібі де ө нім шығ арудың еселеп арттыра тү скен. Жұ мыс істеп тұ рғ ан куаттарды ұ лғ айтумен қ атар жаң адан кө птеген токыма жә не тамак кә сіпорындары салынды. 1940 ж. Кө біне жартылай қ олө нері ү лгісіндегі 26 кә сіпорынның орнына 1943ж. 43 Ірі фабрика іске қ осылды.Карағ анды кө мірімен Сібірдін, оралдын, Поволжъенің басқ а да аудандардын ө неркә сіп топтары жабдық талды. Жұ мыс істеп тұ рғ ан лавалар саны 1941 ж. 63-тен 1945 жылы І58-ге дейін кө бейді, жылдын жалпы куаты 6 млн тоннадай 19 жаң а шахта мен 3 кө мір разрезі салынып, пайдалануғ а берІлді.

Жаң а мұ най кә сіпшіліктер: Қ ошқ ар, Комсомольск, Тентексор, Жолдыбай еселеп арттырды. Соғ ыс жылдары Ембіді 430 жаң а скважина іске қ осылды. Соғ ыстың соң ғ ы ү ш жылдарында Қ аз. 247, 2 мың тонна жоғ ары сапалы мұ най берді. Респ. Энергетикалық қ уатты арта тү сті олар 1941 ж. Қ аң тарынан 1945 ж. Қ аң тарына дейін 54, 4 пайызғ а ұ лғ айды.. электор қ уатын ө ндірудің жалпы одақ тық кө леміндегі респ. Ү лесі 1, 31 пайыздан 2, 67 пайызғ а дейін кө терілі. Ө керкә сіптің жоғ ары каркынмен дамуынын нә тижесінде соғ ыс жылдарында республикада халық шаруашылығ ындағ ы ө неркә сіптің жалпы ө німінің ү лес салмағ ы 1940 ж. 60 пайыздан 1945 ж. 66 пайызғ а дейінө сті, ал жұ мысшылардың саны 1, 5 еседен астам кө бейді. Егіншілермен малшылардың ең бегі ұ лаң ғ айыр 1942 ж.84, 3 млн пұ т астық дайындалып дә нді дақ ылдардың тү сімі орта есеппен ә р гектардан 7, 9 ц айналды, кө птеген озот егіншілер оданда мол ө нім ө ндірді Ақ тө бе обл. Ойыл ауданында озот тары ө сіруші Ш.Берсиев тарының қ уаншылық қ а тө зімді жоғ ары ө німді жергілікті ауа райының жағ дайына икемді сорттын ө сіріп шығ арды. Ол 1942 ж. ә р гкетардан 175 ц ал 1943 ж 202 ц ө нім жинады. Қ ызылордалық кү ріш ө сірушілер Ы.Жақ аев пен Ким Ман Сам кү ріштен мол ө нім алды. Ыбырай Жақ аев 1943 ә р гектарының ө німін 192 ц жеткізді. Колхоздармен совхоздар МТС-тер азат етілген аудандарғ а бағ а жетпес кө мек кө рсетіп отырды. Гитлершіл жауыздар 1710 қ ала мен поселкіні 70 мың нан астам село мен деревняларды ө ртеп қ иратып кеткен 25 млн адам баспанасыз қ алды.майдан армиясының ең жақ ын тылын тез арада қ алпына келтірудің орасан зор ә скери шаруашылық маң ыз болды. 1942 ж. 26 наурызда қ азақ стан мә скеу обл. Азат етілген аудандары ең бекшілерінің алғ ашқ ы делегациясын қ абылдады. Оларғ а 1237 қ ой, 142 сиыр, 184 шошқ а35 жылқ ы 9 тонна астық тұ қ ымы жә не басқ алары берілді. Фашистік бскыншылардың азат етілген аудандарғ а 1942 жылдың I маусымынан 1943 жылдың маусымына дейінгі бір жылдын ішінде 3879 тракторшы, 593 тракторшылар бригадирі, 106 механник, 221 комбайыншы, 69 МТС директоры, 115 агроном жіберілді.Майдангерлер отбасына мемлекет тарапынан қ амкорлық жасалыкып отырды. Тек кана соғ ыс басталғ аннаң кенінгі 11 ай ішінде респуб.290, 9 мың, ал 1943 жылдын 1 қ аң тарына карай.178 мың майдангерлер отбасыларына мем. Кө мек ақ ы берілді. Соғ ыс жылдарында 93, 1 мың бала балалар ү йіне қ абылданып жетім қ алғ ан 6400-ден астам жасө спірім ең бекке тартылды.

 


Поделиться с друзьями:

mylektsii.su - Мои Лекции - 2015-2024 год. (0.006 сек.)Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав Пожаловаться на материал