Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Егер мүмин болсаңдар, Аллаһқа тауекел етіңдер»(«әл-Мәида» сүресі, 23-аят).
|
|
Тараудың «Бірқ ұ дайшылық Кітабына» сә йкестілігі:
Автор, Аллаһ оны рахымына бө лесін, бұ л тарауда Аллаһ қ а тә уекел ету парыз болып табылатынына нұ сқ ағ ысы келді, ө йткені ол – ең жақ сы ғ ибадаттардың бірі, ә рі таухидттің ең жоғ ары дә режесі.
Аяттан алынатын пайдалар:
1. Аятта жалғ ыз Қ асиетті ә рі Пә к Аллаһ Тағ алағ а ғ ана тә уекел етудің міндетті екеніне, сондай-ақ Аллаһ Тағ аладан ө згеге тә уекел ету кө пқ ұ дайшылық болып табылатынына нұ сқ ау бар, ө йткені тә уекел – бұ л ғ ибадат.
2. Аятта Аллаһ қ а ғ ана тә уекел ету иманның жарамдылығ ының шарты болып табылатынына, ә рі егер тә уекел болмаса, иман да болмайтынына нұ сқ алады.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
Аллаһ Тағ ала былай деді:
إ ِ ن ّ َ م َ ا ا ل ْ م ُ ؤ ْ م ِ ن ُ و ن َ ا ل ّ َ ذ ِ ي ن َ إ ِ ذ َ ا ذ ُ ك ِ ر َ ا ل ل ّ َ ه ُ و َ ج ِ ل َ ت ْ ق ُ ل ُ و ب ُ ه ُ م ْ و َ إ ِ ذ َ ا ت ُ ل ِ ي َ ت ْ ع َ ل َ ي ْ ه ِ م ْ آ ي َ ا ت ُ ه ُ ز َ ا د َ ت ْ ه ُ م ْ إ ِ ي م َ ا ن ً ا و َ ع َ ل َ ى ر َ ب ِ ّ ه ِ م ْ ي َ ت َ و َ ك ّ َ ل ُ و ن َ (٢)
«Сө зсіз, мү миндер – бұ л Аллаһ еске алынғ ан кезде жү ректері қ орқ ыныш сезетіндер, Оның аяттары оқ ылса, имандары артатындар, ә рі Раббыларына тә уекел ететіндер» («ә л-Ә нфал» сү ресі, 2-аят).
Бұ л аятта жалғ ыз Аллаһ Тағ алағ а ғ ана тә уекел ету шынайы мү миндердің сипаттарының бірі екеніне нұ сқ ау бар.
Аяттан алынатын пайдалар:
1. Аятта жалғ ыз Аллаһ Тағ алағ а тә уекел етудің заң ды екеніне, ә рі ол шынайы мү миндердің сипаттарының бірі екеніне нұ сқ ау бар.
2. Аятта иман кө бейетініне жә не азаятынына нұ сқ ау бар. Ол ізгі амалдар істеу арқ ылы кө бейеді, ә рі кү нә істеу себепті кемиді.
3. Аятта Аллаһ Тағ алағ а иман келтіру адамнан Пә к ә рі Қ асиетті болғ ан жалғ ыз Оғ ан ғ ана тә уекел етуін талап ететініне нұ сқ ау бар.
4. Аятта шынайы мү миндердің сипаттарының бірі – бұ л олардың тағ зым-итағ ат танытытатыны ә рі тек жалғ ыз Аллаһ Тағ аладан ғ ана қ орқ атыны екеніне нұ сқ ау бар.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
Алллаһ Тағ ала сондай-ақ былай деді:
ي َ ا أ َ ي ّ ُ ه َ ا ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ح َ س ْ ب ُ ك َ ا ل ل ّ َ ه ُ و َ م َ ن ِ ا ت ّ َ ب َ ع َ ك َ م ِ ن َ ا ل ْ م ُ ؤ ْ م ِ ن ِ ي ن َ (٦ ٤)
«Ә й, пайғ амбар! Сағ ан жә не мү миндерден болғ ан сенің ізбасарларың а Аллаһ жетіп асады» («ә л-Ә нфал», 64-аят).
Ол сондай-ақ былай деді:
و َ م َ ن ْ ي َ ت َ و َ ك ّ َ ل ْ ع َ ل َ ى ا ل ل ّ َ ه ِ ف َ ه ُ و َ ح َ س ْ ب ُ ه ُ
«Кім Аллаһ қ а тә уекел етсе, Ол оғ ан жетіп асады» («ә т-Тә лақ» сү ресі, 3-аят).
Осы екі аятта жалғ ыз Қ асиетті ә рі Пә к Аллаһ Тағ алағ а ғ ана тә укел етудің міндетті екеніне, сондай-ақ кім жалғ ыз Аллаһ Тағ алағ а тә уекел етсе, Ол оғ ан жеткілікті болатынына нұ сқ ау бар.
Осы аяттардан алынатын пайдалар:
1. Аяттарда Аллаһ қ а тә уекел етудің міндетті екеніне, ө йткені тә уекел ең ұ лы ғ ибадаттардың бірі болып табылатынына нұ сқ ау бар.
2. Аяттарда Аллаһ қ а тә уекел етудің артық шылық тарына жә не оның пайдаларына, сондай-ақ тә уекел ә лдебір зиянды болдырмауғ а немесе қ андай да бір пайдағ а қ ол жеткізуге ұ лы себеп болып табылатынына нұ сқ ау бар.
3. Аятта сый-жаза амалдарғ а сә йкес болатынына нұ сқ ау бар.
------------------------------------ -----------------------------------------------------------
Ибн Аббас, Аллаһ оғ ан жә не оның ә кесіне разы болсын, былай деді: “(Қ ұ ранда былай деп айтылғ ан:)
ح َ س ْ ب ُ ن َ ا ا ل ل ّ َ ه ُ و َ ن ِ ع ْ م َ ا ل ْ و َ ك ِ ي ل ُ (١ ٧ ٣)
“«Бізге Аллаһ жетіп асады, Ол нендей жақ сы Ие», - деді” («Ә ли Имран» сү ресі, 173-аят). Бұ л сө здерді Ибраһ им, оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын, отқ а тасталғ ан кезінде айтқ ан еді. Тура осыны Мухаммад Пайғ амбар да (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) адамдар оларғ а: «Сендерге қ арсы ел жиналды, сондық тан олардан қ орқ ың дар», - дегенде айтқ ан болатын. Алайда (бұ л сө з) олардың иманын арттырды” (ә л-Бухари, 4563).
Бұ л асарда бү кіл істерді Аллаһ Тағ алағ а тапсыруды жә не Оғ ан тә уекел етуді мең зейтін сө здерге нұ сқ алады. Бұ л сө здерді бақ ытсыздық тар мен қ айғ ы-қ асіреттер кезінде айту керек. Ол сондай-ақ бұ л сө здерді дұ шпандардың зиянын немесе айласын тойтару ү шін де айтуғ а болатынына нұ сқ айды.
Асардан алынатын пайдалар:
1. Асарда осы сө здердің артық шылығ ына ә рі оларды қ айғ ы-қ асіреттер тұ сында айту керек екеніне нұ сқ ау бар.
2. Асарда тә уекелдің бұ л дү ние мен Ақ ыретте игілікке қ ол жеткізудегі жә не жамандық ты тойтарудағ ы ұ лы себеп болып табылатынына нұ сқ ау бар.
3. Аятта иман кө бейетініне жә не кемитініне нұ сқ ау бар.
4. Аятта кейде адамғ а ә лдебір нә рсе ұ намайтын болуы, бірақ сол нә рседе оғ ан жақ сылық бар болуы мү мкін екеніне нұ сқ ау бар.
------------------------------------------------------------------------------------------------
ОТЫЗ ТӨ РТІНШІ ТАРАУ:
Аллаһ Тағ аланың: «Сонда олар Аллаһ тың мә кірінен қ орық пады ма? Аллаһ тың мә кірінен зиянғ а ұ шырайтын ел ғ ана қ орық пайды», - деген, сондай-ақ Оның: «Раббының рахметінен адасушылардан басқ а кім кү дер ү зеді?!», - деген сө здері туралы
«Аллаһ Тағ ала былай деді:
أ َ ف َ أ َ م ِ ن ُ و ا م َ ك ْ ر َ ا ل ل ّ َ ه ِ ف َ ل ا ي َ أ ْ م َ ن ُ م َ ك ْ ر َ ا ل ل ّ َ ه ِ إ ِ ل ا ا ل ْ ق َ و ْ م ُ ا ل ْ خ َ ا س ِ ر ُ و ن َ (٩ ٩)
«Сонда олар Аллаһ тың мә кірінен қ орық пады ма? Аллаһ тың мә кірінен зиянғ а ұ шырайтын ел ғ ана қ орық пайды» («ә л-Ә ғ раф» сү ресі, 99-аят).
Ол сондай-ақ былай деді:
و َ م َ ن ْ ي َ ق ْ ن َ ط ُ م ِ ن ْ ر َ ح ْ م َ ة ِ ر َ ب ِ ّ ه ِ إ ِ ل ا ا ل ض ّ َ ا ل ّ ُ و ن َ (٥ ٦)
«Раббының рахметінен адасушылардан басқ а кім кү дер ү зеді?!» («ә л-Хижр» сү ресі, 56-аят).
Тараудың «Бірқ ұ дайшылық кітабына» сә йкестілігі:
Автор, Аллаһ оны рахымына бө лесін, бұ л тарау арқ ылы адамның ө зін Қ асиетті ә рі Пә к Аллаһ Тағ аланың мә кірінен қ ауіпсіздікте сезінуі, сондай-ақ Қ асиетті ә рі Пә к Аллаһ тың рахметінен кү дер ү зу сезімі де ең ү лкен кү нә лардың қ атарына жататынын, ә рі осы екі кү нә ның екеуі де таухидтің толық тығ ына қ айшы келетінін тү сіндіргісі келді. Оларда сондай-ақ мү мин адам ә рқ ашан ө з бойында (Аллаһ тың жазасынан) қ орқ уды жә не (Оның рахымына) ү міт етуді біріктіруі қ ажет екеніне нұ сқ ау бар.
Осы аяттардан алынатын пайдалар:
1. Бірінші аятта ө зің ді Аллаһ тың мә кірінен қ ауіпсіздікте сезінуден сақ тандыру ә рі бұ л ү лкен жә не опат етуші кү нә екеніне нұ сқ ау бар.
2. Екінші аятта Аллаһ Тағ аланың рахымынан кү дер ү зу сезімінен сақ тандыру ә рі бұ л ү лкен жә не опат етуші кү нә лардың бірі екеніне нұ сқ ау бар.
3. Бұ л екі аятта мү мин кісі ө з бойында ү немі қ орқ у мен ү мітті біріктіруі қ ажет екеніне нұ сқ ау бар. Ә рі ол Аллаһ тың мә кірінен қ орқ уын тоқ татпауы қ ажет, алайда Оның рахымынан да кү дер ү збеуі керек.
4. Аяттарда қ орқ у мен ү міт ету ғ ибадаттардың тү рлеріне жататынына ә рі оларды тек қ асиетті ә рі Пә к Аллаһ Тағ алағ а ғ ана арнау міндетті екеніне нұ сқ ау бар.
------------------------------------------------------------------------------------------------
Ибн Аббас, Аллаһ ол екеуіне разы болсын, бірде (адамдар) Аллаһ Елшісінен (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) опат етуші кү нә лар туралы сұ рағ андығ ын, ә рі ол оларғ а былай деп жауап бергендігі туралы баяндады: «Бұ л — Аллаһ қ а тең дес қ осу, Аллаһ тың рахымынан (кө мегінен) ү міт ү зу жә не ө зің ді Аллаһ тың мә кірінен қ ауіпсіз сезіну» (ә л-Бә ззар 106, жә не Ибн Аби Хатим ө зінің тә псірінде 5201).
Ибн Мә сғ уд, оғ ан Аллаһ разы болсын, былай деді: «Опат етуші кү нә лардың ең қ орқ ыныштылары — бұ л Аллаһ қ а тең дес қ осу, ө зің ді Аллаһ тың мә кірінен қ ауіпсіз сезіну жә не Аллаһ тың (рахымынан) кө мегінен ү міт ү зу» (Абдур-Раззақ 10/459, Хайсами 104/1).
Бұ л хадисте ө зің ді Аллаһ тың мә кірінен қ ауіпсіз сезіну жә не Аллаһ тың (рахымынан) кө мегінен ү міт ү зу ү лкен жә не опат етуші кү нә ларғ а жататынына нұ сқ ау келген.
Хадистен алынатын пайдалар:
1. Хадисте ө зің ді Аллаһ тың мә кірінен қ ауіпсіз сезіну жә не Аллаһ тың (рахымынан) кө мегінен ү міт ү зу, мұ ны муржилер мен хауариждер істейтініндей, харам ә рі ү лкен кү нә лардың қ атарынан екеніне нұ сқ ау бар.
2. Хадисте ширк опат етуші кү нә лардың ең ү лкені екеніне нұ сқ ау бар.
3. Хадисте пенде міндетті тү рде қ орқ у мен ү міттің арасында болуы керек екеніне нұ сқ ау бар. Егер ол қ орық са, ү міт ү збеуі керек. Ал егер ү міт етсе, ө зін Аллаһ тың мә кірінен қ ауіпсіз сезінбеуі қ ажет.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
ОТЫЗ БЕСІНШІ ТАРАУ: