ІІ. Мақсат қою кезеңі:1.Сабақтың мақсатын, тақырыбын хабарлау. 2.Жаңа сабаққа даярлық.

Кү нге қ олдарың ды созың дар. Кү ннің жомарт сә улелері ананың нә зік алақ анындай аялайды, сипалайды, жылытады.Сиқ ырлы кү н барлық ө кпе мен мұ ң ды ерітіп жібереді. Жү регімізді жылу мен махаббатқ а толтырады.

Барлығ ы: Кү н жарығ ын алақ анғ а саламын,

Жү регіме басып ұ стай қ аламын.

Ізгі ә рі нә зік, жарық, мейірімді,

Болып кетер сонда дереу жан-жағ ым.

-Міне, жү регіміздегі осындай жылумен бү гінгі сабағ ымызда «Білгенімізді қ айталаймыз!» деген мақ сатпен жұ мыс істейміз.

Ү. Қ айталау. 1. Жұ птық жұ мыс. ( ү лестірме карточкасы бойынша).

1. Халық ауыз ә дебиетіне мыналар жатады: 1) ертегілер; 2) батырлар жыры; 3) аң ыз; 4) бесік жыры; 5) жұ мбақ - жаң ылтпаш; 6) айтыс; 7) тө рт тү лік туралы жырлар; 8) мысалдар; 9) мақ ал-мә телдер; 10) шешендік сө здер.

2. Анық таманы аяқ тап жаз: Батырлар жырлары ә дебиетте эпикалық жырлар деп аталады.

«Батырлар жыры - еліміз бен жерімізді сыртқ ы жаудан қ орғ ап қ алғ ан ержү рек батырлар туралы ауызша шығ арылғ ан жыр ү лгісі. Оларды жыршылар ұ рпақ тан ұ рпақ қ а жеткізіп отырғ ан»

3. Қ андай жырларды білесің?

1) «Ер Тарғ ын» жыры; 2) «Қ амбар батыр» жыры; 3) «Қ обыланды батыр» жыры; 4) «Алпамыс батыр» жыры; 5) «Батыр бала Бө ген мен Шұ бар ат».

Мына сө зжұ мбақ батырлар жырының мазмұ нына сә йкес келеді.Екі ә ріп қ алдыра отырып оқ ысаң (сызық та ә ріпке есептеледі), мақ ал шығ ады. Ол қ андай мақ ал? «Жақ сы ат – ер қ анаты».

5. Ертегілердің қ андай тү рлерін білесің?

1) Қ иял-ғ ажайып ертегілер; 2) Шыншыл ертегілер; 3) жан-жануарлар туралы ертегілер

6. Аитыстың тү рлері: 1) қ ыз бен жігіт айтысы; 2) тұ рмыс-салт айтысы; 3) жан-жануарлар айтысы; 4) жұ мбақ айтыс.

7. Мысалды ертегіден қ алай ажырата аласың? Кестеге сү йеніп екеуінің айырмашылығ ын жаз.

8). Мына мақ алдар қ ай мысалғ а сә йкес келетінін тап.

1. Бірлік болмай, тірлік болмас. «Ақ қ у, Шортан һ ә м Шаян»

2. Кү лме босқ а, келер басқ а. «Арыстан мен Тышқ ан»

9). Мына суреттерге қ арап, оларғ а қ атысты мысалдың жә не кейіпкерлерінің атын ата.

1). Ақ қ у, Шортан һ ә м Шаян; 2) Ара мен шыбын; 3). Арыстан мен тышқ ан; 4). Шыбын мен кө белек.

10). Мысалдың бір кейіпкерінің атынан (мысалы, Тышқ ан) шағ ын ә ң гіме жаз.

... мен Тышқ анмын. Бір кү ні ұ йық тап жатқ ан Арыстанғ а кез болдым...

11). «Қ арабатыр», «Ә йел-ана» ертегілерінің халық ертегісінен қ андай айырмашылығ ы бар екендігін айт.

12). « Кө кжиектен арқ ан бойы кү н де кө терілді. Кө ршілер бір-біріне оқ ты кө збен қ арасты » деген ү зінді қ ай шығ армадан алынғ ан?

А ) Ормандағ ы оқ иғ а Б) Ең жақ ын кім адамғ а

Ә) Ақ қ у, Шортан һ ә м Шаян В) Қ арабатыр

13). Қ азына кө терген бала кім?

А) Қ аныш Сә тбаев Б) Ә ліби Жангелдин

Ә) Шоқ ан Уә лиханов

14). «Мені іздеп жү р. Ұ стамақ шы». Ү зінді қ ай шығ армадан алынғ ан? Кімді ұ стамақ шы? Неліктен?

Сә уірбек Бақ бергеновтың «Қ ұ рманғ азы» шығ армасынан ү зінді.

15). Мына мақ ал қ ай шығ армағ а сә йкес келеді?

Ең бегің қ атты болса,

Татқ аның тә тті болады. (Алғ ашқ ы кө мек. )

А) Бала Тұ рар (Ш. Мұ ртаза)

Б). Дегелең дегі жарыс (А.Алтай)

Ә). Ө ткен кү н (М.Жұ мабаев)

В). Алғ ашқ ы кө мек (Б.Тұ рсынбаев)

16). «Ә й, тоқ таң даршы, мен сендерге кешегіден де қ ызық ертегі айтамын» деген сө з қ ай шығ армада кездеседі?

А). Қ азына кө терген бала (Ә. Жапаров)

Б). Жусан иісі (С.Мұ ратбеков)

Ә). Қ ажымұ қ ан (Қ. Ә бдіқ адыров)

В). Қ ұ рманғ азы (С.Бақ бергенов)

17). « Аспан ө ртеніп, топырақ жанды. Шың -қ ұ здан тас қ ұ лап, тау тө сінен арқ ар ауды ». Бұ л оқ иғ а қ ай шығ армада баяндалады? (Дегелең дегі жарылыс. Асқ ар Алтай.)

Ү І.Тү сінгендерін тексеру: Мазмұ ндама жазу.

1.Кіріспе: жазбаша жұ мыс алдында нақ ты талап қ ою: мә тіннің мазмұ нын толық жазу; кейіпкелерді анық тау; қ ай жақ та жазу керектігін нақ тылау;

2. Мұ ғ алімнің мә тінді дауыстап оқ уы; Оның негізгі бө лімдерін кідіріс жасап оқ уы; Мазмұ ны бойынша сұ рақ қ ою арқ ылы оқ ушылардың тү сінгенін анық тау; содан кейін мә тінді қ айталап оқ у. Жоспар қ ұ ру. Міндетті тү рде жазуғ а тиісті тірек сө здер мен сө з тіркестерін тақ тағ а жазып қ ою; тү сініксіз сө здерді тақ тағ а жазып қ ою.(міндетті тү рде істелетін жұ мыстар).

Мейрамгү л

Мейрамгү л ө зімшіл болды. Ө зге балаларды ұ натпайтын. Мақ таншақ еді. Ешбір затын басқ аларғ а бермейтін. Сондық тан олармен ойнамайтын.

Бір кү ні апасы оны балабақ шағ а апарды. Ондағ ы балалар бірге ойнайды. Ойыншық тар жеткілікті еді. Мейрамгү лдің ойыншық тарымен балалар ойнағ ысы келді, бірақ ол ешкімге бермеді. Балалар болса ө з ойыншық тарымен ойнай берді. Балалар да Мейрамгү лді ө з ойындарына қ оспады. Ол жалғ ыз жү рді. Біраздан соң терезе алдына келіп отырды.

Кешке ү йге келген соң, мамасына балабақ шаны жамандады.

Келесі кү ні де жалғ ыз жү рді. Басқ а балалар бір-бірімен ойнап мә з. Ал, Мейрамгү л кө ң ілсіз. Балабақ шада бала кө п. Бірақ Мейрамгү лде серік жоқ. Еркелігін де, қ иқ арлығ ын да ешкім елемеді. Тіпті ол ө з ойыншық тарын жек кө ре бастады. Ол ойыншығ ын жерге алып ұ рды. Ө йткені балалармен бірге ойнау жалғ ыз отырғ аннан ә лдеқ айда қ ызық та кө ң ілді еді.

(Д. Қ асенов)

Тіректі сө здер мен сө з тіркестері: ө зімшіл болды; ө з ойыншық тарымен ойнай берді: ойындарына қ оспады; Еркелігін де, қ иқ арлығ ын да ешкім; ә лдеқ айда қ ызық та кө ң ілді еді.

Мазмұ ндау жоспары: Мейрамгү л қ андай еді? Бақ шадағ ы балалар Мейрамгү лмен неліктен бірге ойнамады? Оғ ан неге кө ң ілсіз болды? Мейрамгү л мінезі туралы ө з пікірің ді жаз.

ІҮ. Сабақ ты қ орыту: Бү гінгі сабақ та не істедік? Не жайлы жаздық? Мейрамгү л сияқ ты бала біздің арамызда бар ма? Бұ л мә тінен ө зің е қ андай ә сер алдың?

Ү. Ү йге тапсырма: ө ткенді қ айталау.