Ішек иерсиниозы кезінде көбіне гастроэнтероколит түрі, аппендицит түрі, септикалық түрі, субклиникалық түрі жие қалыптасады.

Ауруды емдеу, аурудың алдын алу шараларыпсевдотуберкулезге ұ ксас.

ЛИСТЕРИОЗ

Анық тамасы. Листериоз - Listeria monocytoqenes қ оздыратын, зооноздар тобына жататын, жедел жә не созылмалы тү рлерінде ө тетін, полиморфты клиникалық кө ріністерімен сипатталатын жұ қ палы ауру. Ол кө бінесе жү кті ә йелдер мен жаң а туылғ ан нә рестелерді зақ ымғ а ұ шыратып жә не айрық ша жү йке жү йенің, кө мекей безінің, лимфа тү йіндерінің, бауыр мен кө к бауырдың зақ ымдануымен сипатталады.

Тақ ырыптың ө зектілігі. Листериоз ә лемнің барлық елдерінде кездеседі. Ө лім-жітімділігі 5-38% аралығ ында. Ал осы аурудан қ аза тапқ андардың 24, 8% ө лім қ атерін 2 айғ а дейінгі сә билер алса, 34, 9% - 60 жастан жоғ ары қ арттарғ а тә н.

Этиологиясы. Листериоздың қ оздырғ ышы Listeria monocytoqenes – қ ысқ а таяқ шалар немесе кокктар, грам «оң», факультативті анаэроб, жылжымалы бактериялар. Капсула жә не спора тү збейді. Соматикалық О жә не қ ылаяқ ты Н – антигендері бар, 4 серологиялық типтерге жә не a, b, c, e - подтиптерге бө лінеді. Қ азіргі жағ дайда 90% ауру 4b, 1b, 1а серотиптерімен шақ ырылады. Листериялар сыртқ ы ортада тұ рақ ты. Олар топырақ та, бидайда, мұ зда ұ зақ уақ ыт сақ талып, +4-+6°С тоң азытқ ышта кө бееді.

Қ ыздыру мен дезинфекциялаушы препараттардың ә серінен тез жойылады.

Тетрациклин тобындағ ы антибиотиктерге, пенициллинге, рифампицинге, стрептомицинге, эритромицинге сезімтал.

Эпидемиологиясы. Аурудың кө зі жә не резервуары - сү тқ оректілердің кө птеген тү рлері (ірі қ ара мал, қ ой, ешкі, шошқ а, кеміргіштер), қ ұ стар, кенелер, шаян тә різділер.

Инфекцияның негізгі кө зіне қ оршағ ан орта жатады. Листериялар судан, топырақ тан, жемнен, кө кө ністерден, нә жістен бө лінеді. Сол себептен сапроноздар тобына жатады.

Аурудың берілу жолдары:

- алиментарлы – шикі жә не ә бден піспеген сү т, ет тағ амдары арқ ылы,

кеміргіштердің зә рімен залаладанғ ан су, тағ амдар арқ ылы;

- контатктілі-жарақ атты ауру малмен жанасу кезінді, ет бө лшектегенде, малдың терісімен жұ мыс жасағ анда;

- аэрогенді - залалданғ ан шаң арқ ылы;

- трансмиссивті – кенелер арқ ылы (ө те сирек кездеседі);

- вертикалді –анадан іштегі нә рестеге плацента арқ ылы. Залалдану жү ктіліктің ерте кезең інде болса ө здігінен тү сік тастау, нә рестенің ө лі туылуы мү мкін. Жү ктіліктің екінші жартысында залалданса нә рестенің туа пайда болғ ан листериозы дамиды.

- интранаталді – босану жолдарынан ө ткенде;

- жыныстық

Листериозғ а барлық адамдар сезімтал, бірақ ет-сү т комбинаттарында, мал, қ ұ с фермаларында жұ мыс істейтін қ ызметкерлер жиі аурады, жә не иммунды тапшылық жағ дайда жиі кездеседі: жү кті ә йелдер, 1 жасқ а толмағ ан балалар, 60 жастан асқ ан адамдар, жә не кортикостероидтар, иммунодепрессантар қ абылдайтын науқ астар, АИВ\ЖИТС-инфекциямен, қ ант диабетімен ауыратын науқ астар.