Тую на раму. Узор ужо дыктуецца не спа-

істасцю саломы, а залежыць ад дзеяння

нажніцамі, дпя якіх саламяны набор — ма-

тэрыял амаль інертны. Геаметрычная выра-

знасць саступае месца адвольнасці, таму ў

кампазіцыях дываноў пераважаюць рас-

лінныя матывы з нязначнай стылізацыяй, су-

стракаюцца зааморфныя, арнітаморфныя і

інш.

Мяркуючы па ўцалепых узорах дыванкоў

даваеннага часу, майстры аддавалі пера-

вагу саломе натуральнага колеру. Залаціс-

ты ўзор эфектна кантраставаў з чорнай

тканінай, яго элементы, падсыхаючы, злёг-

ку выпучвапіся, ствараючы своеасаблівы

рэльеф накшталт чаканенага. Кампазіцыі

жывыя, шчырыя, непасрэдныя, у іх няма

жорсткай дакладнай лініі. Малюнак падаец-

Ца плоскасна, у найбольш выгадным раку-

рсе, дэталі абагульненыя. У некаторых ра-

Ботах адчуваецца самадзейны пачатак, што

пры адноснай маладосці гэтага віду мастац-

тва нядзіўна, але ў большасці выпадкаў

Адчуваецца высокая мастацкая культура,

якая спалучае ў сабе дасягненні як уласна

аплікацыі, так і іншых відаў народнага ма-

Стацтва.

Заўважаюцца некаторыя адрозненні ў

кампазіцыі дыванкоў з розных рэгіёнаў. На

паўночным захадзе Беларусі пераважалі

сіметрычныя кампазіцыі з актыўным уклю-

чэннем зааморфных матываў: аленяў, ва-

вёрак, птушак. Адчуваецца прыкметны

ўплыў вышываных і мапяваных дываноў, па-

шыраных у гэтым рэгіёне. Пераважаюць

кампазіцыі з ухілам у сюжэтна-тэматычны

бок: зямля з траўкай, дрэва ў цэнтры, два

алені па баках і г.д. Кампазіцыі разрэджа-

ныя, не заўсёды ўпэўненыя, паколькі такія

творы не мелі характару промыспу, заста-

ючыся хатнім заняткам.

Крыху іншы характар аплікацыі на паў-

днёвым усходзе Беларусі. Кампазіцыі тут

звычайна замкнёныя. Дыван мае акаймоў-

ку з разетак, раслінных парасткаў, вінагра-

дных гронак, кветак і інш. У цэнтры — бу-

кет, вянок ці дзве павернутыя адна да

адной фігуркі аленяў, вавёрак, галубоў.

Узоры звычайна паліхромныя. Выразныя,

дакладныя, нібыта гранёныя, стылізаваныя

сілуэты фігур, іх гучны колер, што ззяе на

чорным фоне, кампазіцыйная заверша-

насць, удала знойдзеныя суадносіны масаў

і колеру ствараюць уражанне рэдкага і ка-

штоўнага вырабу. Такія дываны ўносілі ў

інтэр'ер гучны, мажорны акорд, гармані-

руючы з паліхромнай гладзевай вышыўкай,

дэкаратыўнымі тканінамі і інш. Найбольш

умелыя майстрыхі выконвалі заказы цэлага

наваколпя ці сваёй вёскі. Такім чынам, мо-

Жна гаварыць аб прамысловым характары

аплікацыі і выпрацоўцы тыповых прыёмаў

дэкору і характару кампазіцыі.

У сваім натуральным выглядзе гзты про-

мысел і сёння яшчэ жыве ў некаторых вёс-