J w w m ;

.тгапмнмммсі тшяятттс

iftWWSWWKW.",

; р Ш М і М

. Ш Й М М Н:

уяютпятюгш*

Я. М. Сахуга.

Народнае мастацтва Беларусі

пад уплывам эканамічных і культурных су-

вязяў з прыбаптыйскімі землямі і паўночна-

заходнімі рэгіёнамі Расіі. Таму ў характары

вырабаў так шмат агульных рысаў з тка-

цтвам і вышыўкай суседніх народаў, аса-

бліва ў браным двухуточным ткацтве.

Больш ажыўленыя, чым у іншых рэгіёнах

Беларусі, эканамічныя сувязі ўжо ў канцы

19 ст. амаль цалкам выцеснілі традыцыйнае

адзенне, затое, у сваю чаргу, актыўна са-

дзейнічалі засваенню новых тэхнік ткацтва

(шматнітовага, розных відаў перабору) і

больш дасканалага абсталявання. У выніку

ўскладнілася кампазіцыя, узбагаціліся арна-

ментапьныя матывы, хоць у цэлым у ткані-

нах Паазер'я пераважае традыцыйная ас-

нова, прыкметнае месца сярод іх займа-

юць самабытныя, тыповыя толькі для гэтага

рэгіёна з'явы.

Сярод тканін дэкаратыўна-абрадавага

прызначэння пераважаюць ручнікі з палі-

хромнымі выбарнымі ўзорамі, што вылу-

чае іх сярод падобных вырабаў імшых рэгіё-

наў. Сустракаюцца тут і браныя ручнікі з

простым і ясным геаметрычным арнамен-

Ручнікі. Пачатак 20 cm. Лён, ткацтва, вя-

занне кручком. Стараселле Рагачоўскага

раёна.

эвалюцыю традыцый, што не мяняе і не па-

рушае агульнага характару вырабаў.

Аднак далейшыя эксперыменты з коле-

рам, характэрныя перш за ўсё для М.Каў-

Туновай (1915—1989), здаюцца досыць

спрэчнымі. Гэтая таленавітая майстрыха,

схільная да пошукаў, зксперыменту, аўтар

шэрагу цікавых, своеасаблівых работ, тым

не менш часам занадта літаральна разу-

мела агульнапрынятую ў мастацкай прамы-

словасці тэндэнцыю да абнаўлення. У цэ-

лым нельга не пагадзіцца, што, уводзячы

сіні, зяпёны колеры, майстрыхі ўмела

спраўляюцца са шматколернасцю38, і ўсё

ж такія ручнікі не вытрымліваюць параўнан-

ня з традыцыйнымі: кампазіцыя драбніцца,

рассыпаецца, каларыт траціць цэласнасць.

Гэты прыклад лішні раз пераконвае ў неаб-

ходнасці вельмі беражлівага, далікатнага

ўмяшапьніцтва ў традыцыі промыслу, чуй-

нага, умелага кіравання працэсамі, якія сён-

ня ў ж о далёка не заўсёды ў стане развівац-

Ца натуральным шляхам.

Вельмі разнастайныя тзкстыльныя вы-

рабы Паазер'я. Характар іх фарміраваўся

Ручнік. 1930-я гады. Лён, ткацтва, вязанне

кручком. Рагачоўскі раён. МСБК.

Ткацтва і вышыўка

там, чырвоны колер якога злёгку разбе-

лены ніткамі асновы. Аднак часцей за ўсё

нешырокі бардзюр бранага геаметрычнага

арнаменту з'яўляецца нібы асноваю для

буйных паліхромных узораў геаметрычна-

га, распіннага, антрапаморфнага характа-