Инновациялық қызметті қаржыландыру көздеріне талдау жасау.

Инновациялық қ ызметті жү зеге асыруда ү лкен маң ызды орынды оның анық тылық жә не ө з уақ ытындағ ы қ аржыландыруы алады. Бұ л қ ызмет ү лкен дә режелі белгісіздік пен тә уекелділіктік сипатта болғ андық тан, оның қ аржылық реттелуіне қ аржылық кө здерінің кө птілігі, инновациялық процестердің тез ауысатын ортасына икемділік пен бейімділік маң ызды.

Қ азақ станда инновациялық қ ызметтің негізгі қ аржыландыру кө здері ─ бюджеттік жә не бюджеттен тыс қ аражаттар болып табылады.

Бюджеттік дегеніміз – республикалық жә не жергілікті бюджет қ оры. Ірі кө лемде ғ ылыми-техникалық мә селелерді шешу, орта жә не шағ ын инновациялық бизнесті қ олдау ү шін қ аржыландыру – бюджеттік қ аражаттан атқ арылады. Бұ лар: қ айтарылатын орталық тандырылғ ан инвестициялық несиелер; мемлекет меншігіне бекітілген инновациялық қ ызметті атқ аратын кә сіпорын акциялары; отандық жә не шетелдік инновациялық қ ызмет субьектілерінің несие-қ аржылық мекемелеріне ұ сынылатын инновациялық несие жө ніндегі мемлекеттік кепіл.

Бюджеттен тыс қ орлар мыналардан тұ рады:

1) инновациялық қ ызметті жү зеге асыратын кә сіпорындар мен ұ йымдардың жеке қ ұ ралдары;

2) инвесторлардың қ ұ ралдары.

1. инновациялық қ ызметті жү зеге асыруғ а бағ ытталғ ан кә сіпорындар мен ұ йымдардың ө зінің қ ұ ралдарының қ ұ рамына табыстан бө лінгендер, амортизациялық аударымдар қ орлары, ө ндірісті дамыту қ орлары жатуы мү мкін.

Амортизациялық аударымдар амортизациялық қ орғ а жинақ талады. Бұ л қ ор инновациялық қ ызметті жү зеге асыруғ а қ ажетті жаң а қ ұ рал-жабдық тарды алудағ ы, жаң а технологияларды енгізуге кеткен шығ ыннның негізгі кө зі болып табылады.

Ө ндірістің даму қ оры кә сіпорын, ұ йым билігінде қ алатын пайдалардан қ ұ ралады. Осы қ ордың қ аражатына кә сіпорынның, ұ йымның инновацияылқ саясатын анық тайтын қ ондырғ ы сатып алуғ а ө ндірісті қ айта қ ұ руды жү зеге асыруғ а, жаң а объектілердің қ ұ рылысын қ аржыландыруғ а болады.

2. Инновациялық қ ызметке инвесторлардың қ аражаты да тартылады. Бұ л мыналар болуы мү мкін: ақ ша тү ріндегі, бағ алық қ ағ аздар тү ріндегі тікелей салымдар, қ ұ рал-жабдық тар, негізгі қ орлардың басқ а тү рлері, несиелік инвестициялар, акциялардағ ы инвестициялар, облигациялар, вексельдер жә не т.б.

Инновацияны жү зеге асыруғ а қ ажетті жалғ а беру сипатындағ ы қ ымбат қ ұ рал-жабдық тарды, энергетикалық қ ондырғ ыларды, компьютерлік жә не телекоммуникациялық техникалар алуғ а немесе қ олдануғ а инвестициялаудың прогрессивті формасына, яғ ни лизингке жү гінеді.

Лизинг ─ машиналар мен қ ұ рал-жабдық тарды ұ зақ мерзімге жалғ а беру, жалғ а берушімен сатып алынғ ан жалғ а алушы ү шін инвестициялық мақ саттағ ы басқ а тауарлар. Лизинг қ аржыландырудың кө зі ретінде бірқ атар ерекшеліктерге ие. Біріншіден, лизинг аванстық тө лемдерді қ ажет етпейді. Екіншіден, лизинг – ескі қ ұ ралды жаң а қ ұ ралмен тез айырбастайды, моральды жазу тә уекелін азайтады. Ү шіншіден, лизинг икемді болып келеді. Себебі, лизингтік келісімде шектейтін баптар аз кездеседі

Қ Р инновациялық қ ызметті қ аржыландырудың кө здері ретінде кә сіпорындардың ө з қ аржысы, республикалық жә не жергілікті бюджет қ аражаттары, инновациялық қ орлар қ аражаты, мемлекеттік гранттар жә не заң ғ а қ айшы емес қ аржыландырудың басқ а да тү рлері жатады. Қ аржыландыру инфрақ ұ рылымы ретінде даму инситуттары, венчурлік қ орлар, кә сіпорындар мен жеке кә сіпкерлер, екінші дең гейлі банктер жә не т.б. жатады.

Венчурлық капитал ә ріптестерінің жеке қ ұ ралдары, зейнетақ ы қ орлары, сақ тандыру ұ йымдары, ірі корпорациялардың еркін қ ұ ралдары есебінен қ ұ рылатын ЖШС-ті анық тайды.Қ ызметтің негізгі қ ағ идасы ү лкен емес жә не бір-бірімен байланыссыз жобаларды қ аржыландыру. Осы себепті мұ ндай қ аржыландыру тә уекелді болып келеді, себебі инвесторлар ссудалық капиталғ а қ атысты барлық тә уекелдерді ө з мойнына алады.