Леуметтану пӘні бойынша негізгі тҮсініктер

ЛЕУМЕТТАНУ

ОҚ У-Ә ДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

(Барлық мамандық тарғ а арналғ ан)

ОҚ У-Ә ДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАРЫ

Cемей

МАЗМҰ НЫ

1. Глоссарий

2. Дә рістер

3. Семинар сабақ тары

4. Студенттердің ө здік жұ мыстары.

ЛЕУМЕТТАНУ ПӘ НІ БОЙЫНША НЕГІЗГІ ТҮ СІНІКТЕР

(ГЛОССАРИЙ)

Ә леуметтану -қ оғ ам дамуының жалпы жә не ерекше ә леуметтік заң дылық тары туралы ғ ылым

Ә леуметтану зерттеуі -қ оғ амтану зерттеуінің бір тү рі, қ оғ амды тұ тас жү йе ретінде қ арастырады.

Ә леуметтану сауалдамасы -жеке адамдар мен топтарғ а ауызша жә не жазбаша тү рінде сұ рақ тар қ ою жолымен алғ ашқ ы ә леуметтік ақ парат алу тә сілдері

Ә леуметтанудағ ы позитивизм - ХХ ғ асырдағ ы ә леуметтанудың жетекші бағ ыты. Негізін салғ ан-О.Конт.

Ә леуметтену -ұ йымдасқ ан, бақ ыланатын процесс ретінде жеке адамдардың ө мір бойы ә леуметтік тә жірибені жинақ тауы мен тұ лғ аларғ а айналуы.

Ә леуметтендіру агенттері -ә леуметтендіру процесінің барысына бағ ытталғ ан мақ сатпен ық пал жасаушылар.

Қ ұ ндылық тар -жалпы кө пшілік танығ ан мінез-қ ұ лық стандарты, сол мақ саттарғ а жетудегі негізгі жолдар мен қ ұ ралдар туралы сенімдер.

Ә леуметтік қ ұ рылым -ә леуметтік топтың ішкі қ ұ рылысы, топтардың институттардың ө зара ә рекеттерінің реттелген жиынтығ ы.

Мә ртебе -белгілі бір қ ұ қ ық тар жә не міндеттер жиынтығ ымен байланысқ ан қ оғ амдағ ы тұ лғ аның немесе ә леуметтік топтың Жалпы қ алыптық жағ дайы.

Мобильдік -ә леуметтік субьектінің ә леуметтік қ ұ рылымындағ ы орнының ө згеруі.

Мотивация -тұ лғ аның немесе ә леуметтік топтың белсенділігі мен қ ызметінің бағ ытын анық тайтын ниет.

Ә леуметтік стратификация -ө здерінің ә леуметтік мә ртебесімен ө згешеленетін қ оғ амдағ ы тү рлі ә леуметтік жіктелудің нә тижесі.

Ә леуметтік-саяси институттар - біршама жоғ ары ұ йымдасқ ан ә леуметтік жә не саяси жү йелік тү зілім.

Иделды тип- дә уірге сә йкес ұ тымды қ ұ ндылық тар бағ ытының эталоны жә не ә леуметтік ақ иқ атты тану туралы қ ызметі атқ арушы. Негізін салғ ан-М.Вебер.

Қ олданбалы ә леуметтану - ә леуметтану ғ ылымының саласы. ә леуметтік ө мірді оптимизациялау, ұ йымдастыру, дамытудың жолдары, формалары. Т.б.

Салалық ә леуметтану -қ оғ амдық ө мірдің жеке немесе ауқ ымды салаларындағ ы ә леуметтік қ ұ былыстарды, жү йелерді, процесстерді зерттейтін ә леуметтану ғ ылымының салалары.

Социум-ә леуметтану ғ ылымының обьектісі, яғ ни адамзаттық ө зара ә рекеттің жалпы формасы, ә леуметтік ақ иқ ат.

Урбанизация -қ алалардың, қ ала халқ ының ө суінің, қ оғ ам дамуындағ ы ролінің артуы жә не ө мір салтының таралуының ә леуметтік процесі.

Азаматтық қ оғ ам - ә леуметтік-экономикалық, саяси жә не рухани адамгершілік қ атынастары мен мемлекеттің қ ызмет ету қ ажеттігін мойындау негізінде қ ұ ралатын қ оғ ам.

Саяси- ә леуметтік байланыс- адамдардың немесе топтардың тә уелділігін жә не сә йкестігін кө рсететін ә леуметтік ә рекет.

Саяси даму- жаң а қ оғ амдық қ атынастардың, институттардың, нормалардың, қ ұ ндылық тардың қ алыптасқ ан ө згерістері

Саяси- ә леуметтік қ ауымдастық – ортақ ә леуметтік белгілердің болуымен біріккен, бірлескен, адамдар жиынтығ ы.

Саяси нормалар – адамдардың іс-ә рекетін реттейтін ереже.

Саяси прогресс – қ оғ амдық дамудың бағ ыты.

Саяси -ә леуметтік тө ң керіс – қ оғ ам дамуындағ ы сапалық, терең жә не жоғ ары прогрессивтісімен алмастыру тә сілі.

Саяси- ә леуметтік заң дар- қ оғ амның, мемлекеттің т.б. топтардың даму бағ ытын анық тайтын ә леуметтік жә не саяси қ ұ былыстар мен процесстердің арасындағ ы тұ рақ ты ө зара байланыстар.

Саяси- ә леуметтік институттар – біршама жоғ ары ұ йымдасқ ан ә леуметтік саяси тү зілім.

Саяси- ә леуметтік коммуникация – тікелей жә не қ арым-қ атынастар мен ә леуметтік жә не саяси субьектілер арасындағ ы ө зара ә рекет актісі мен процесі.

Саяси- ә леуметтік конвергенция – тү рлі ә леуметтік жә не саяси жү йелердің біртіндеп жақ ындасуы.

Саяси- леуметтік қ озғ алыс – адамдардың ә леуметтік жә не саяси қ олдау мен қ арсылық кө рсетуге бағ ытталғ ан ұ жымдық ә рекетімен байланысқ ан ә леуметтік жә не саяси процестердің формасы.

Саяси- ә леуметтік мү дделер – қ оғ амның, ә леуметтік топтардың, қ ауымдастық тардың, субьектілердің ә леуметтік-саяси ә рекеттерінің себептері, қ айнар кө здері, талаптары, мотивтерінің қ ызметі.

Ә леуметтік-саяси элита- қ оғ амның иерархиялық ә леуметтік қ ұ рылымындағ ы негізгі бұ қ ара кө пшіліктен белгілі бір ерекшеліктерімен айрық шаланып, жетекшілігі, жең ілдіктері бар жә не мемлекеттік билікке салмақ ты ық пал жасайтын немесе оны жү зеге асыратын адамдар тобы, жігі.