Ш ш ш ш

ШІГіПГіПГіП Г і Л Г і Л Г і Л Г і Л

Народнае мастацтва Беларусі

хоць і ў больш урачыстай і манументальнай

стылістыцы, вырашаліся ліштвы жыпля ру-

скай Поўначы.

Варыянтам франтоннай ліштвы з'яўляюц-

ца вырашэнні з «ламанымі» абрысамі: не-

вяпікае трохвугольнае поле ліштвы мае ба-

кавыя гарызантальныя палічкі. У чыстым

выглядзе такія ліштвы прадстаўлены на

Міншчыне, асабліва ў Мінску і наваколлі.

Дэкор іх досыць лаканічны і абмяжоўваец-

ца прафіляванымі рэечкамі акаймоўкі,

выдаючы несумненны ўплыў гарадскога

дойлідства ў стылі класіцызму. Аднак у

большасці выпадкаў народныя майстры па-

свойму інтэрпрэтавалі гэтую сухаватую

кампазіцыю, ажыўляючы яе накладнымі дэ-

талямі, падзорамі, грабеньчыкамі, такар-

нымі элементамі. Асабліва гэта прыкметна

на Падняпроўі, а таксама на сумежных тэ-

рыторыях Расіі і на Левабярзжнай Украіне.

Вядома, гэтыя два асноўныя віды дэка-

ратыўнага вырашэння ліштваў зусім не

ахопліваюць усёй іх разнастайнасці35.

Шматлікія варыянты і разнавіднасці, якія

можна выдзеліць у кожным з гэтых відаў,

Дэкор жылля. 1950-я гады. Галошава Та-

лачынскага раёна.

Нярэдка займаюць досыць абмежаваныя

арэалы. Часам характар іх дыктуецца гу-

стам аднаго-двух мясцовых майстроў, мо-

Жа быць выпадковы, нетрадыцыйны, аднак

у цэлым захоўваецца даволі прыкметная

розніца паміж лаканічным, пераважна геа-

метрычным дэкорам паўночнага захаду Бе-

ларусі і больш багатым і разнастайным —

паўднёвага ўсходу.

Гэтая ж асаблівасць прыкметная і ў выра-

шэнні іншых канструкцыйна-дэкаратыўных

дэталяў фасаду жылля: закрылін, карнізаў,

падстрэшкаў. Закрыліны, што прыкрыва-

юць тарцы абрашоткі страхі і своеасабліва

акаймоўваюць франтон, а таксама пад-

стрэшкі, што аддзяляюць франтон ад зру-

ба, на паўночным захадзе Беларусі (Паня-

монне, Паазер'е) вырашаны лаканічна, у

выглядзе адной дошкі з прапілаваным ніж-

нім краем. Малюнак досыць просты (паў-

кругі, гарадкі, зубчыкі, адтуліны), аднак

спалучэнне гэтых нескладаных элементаў

Стварае выразны рытм, надае заверша-

насць дэкаратыўнаму вырашэнню фран-

тона. Такі просты канструкцыйны дэкор, ві-

Вароты. 1980-я гады. Дафарэнцыя Мінскага

раёна.

Мастацкая апрацоўка дрэва

даць, з яўляецца універсальным для тэры-

торый з падобнымі прыёмамі будаўніцтва,

ён характэрны для ўсходніх славян, прыбал-

таў, народаў комі і інш.

Асаблівай прыгажосцю вызначаюцца за-

крыліны і падстрэшкі на паўднёвым усходзе

Беларусі. Тут яны часта набіраюцца з вер-