Ганчарства. местачковага побыту пачатку 20 ст

местачковага побыту пачатку 20 ст. Лёгкі

гратэск, гумарыстычная ці сентыменталь-

ная афарбоўка ў спалучэнні з умелай

стыпіззцыяй нада'юць вырабам ракаўскіх

майстроў характар арыгінальных скульпту-

рных твораў.

Вельмі своеасаблівыя фігуркі людзей.

Коннікі адпюстроўваюць пышнавусых гуса-

раў ці амазонак з букетамі, Цікавыя парныя

кампазіцыі, што адпюстроўваюць паненак з

кавалерамі. Фігуркі «апрануты» ў характэ-

рныя для таго часу касцюмы: паненкі — у

капялюшыках з бантамі, доўгіх сукенках з

папярынамі і вялікімі гузікамі, у руках —

пышны букет ці сабачка. Кавалеры кураць

цыгаркі. У крыху гумарыстычнай форме

майстры змаглі перадаць нават характар

персанажаў: заліхвацкасць гусараў, га-

нарлівасць паненак, пыхпівасць кавапераў.

Яркія плямы белай, зялёнай, чорнай эмалі

(як і на ракаўскім посудзе 30-х гадоў), на-

Несеныя адвольна, без якой-небудзь спро-

бы выдзеліць тыя ці іншыя дэталі, надаюць

вырабам дэкаратыўнасць.

Такая накіраванасць раней ці пазней выя-

Цацка *Коннік1930-я гады. Гліна, эмалі,

глазураванне. Ракаў Валожынскага раёна.

МСБК.

вілася ў творчасці манстроў розных наро-

даў. Блізкая ці падобная трактоўка ана-

лагічных сюжэтаў сустракаецца ці нават пе-

раважае, напрыклад, у рускіх цацках. Так,

досыць пэўныя паралелі можна правесці

паміж ракаўскай і дымкаўскай цацкай, што

тлумачыцца, безумоўна, зусім не творчымі

кантактамі, а аднолькавымі прынцыпамі

падыходу майстроў да адлюстравання па-

добных сюжэтаў.

Сёння цацачны промысел у сваім тра-

дыцыйным выглядзе практычна не існуе.

Аднак адраджэнне цікавасці да традыцый-

ных відаў народнай творчасці выклікае

імпэт у маладых майстроў. Гэта ўжо выяў-

ляе новы, другасны ўзровень развіцця.

Найбольш паказальныя пошукі М.Ржаву-

цкага (1947 г.н.) з в.Неманіца Барысаў-

скага раёна. Яго мініяцюрныя глазураваныя

і распісныя цацкі ўяўляюць сабой абагу-

лены вобраз колішніх вырабаў, ад якіх

узята ўсё лепшае, што мог набыць майстар

ад знаёмства з музейнымі экспанатамі і

публікацыямі. Конікі, пеўнікі, баранчыкі

ўдала стылізаваныя, дакладныя па пла-

Цацка < Пара*. 1930-я гады. Гліна, эмалі,

глазураванне. Ракаў Валожынскага раёна.

МСБК.

Я. М. Сахуга.

Народнае мастацтва Беларусі

стыцы, дасканалыя ў выкананні. Некаторыя

вырабы майстар таніруе ў белы колер,

аздабляе размалёўкай, апе ў неафарбава-

ных сувязь з традыцыямі ўсё ж больш пры-

Кметная. Падобным характарам вызнача-

юцца і цацкі В.Клімчыка (1949 г.н.) з Бары-

Сава.

У такім жа напрамку працуюць і іншыя

маладыя майстры. Іх творчасць не столькі

традыцыйная, колькі «па матывах» трады-

цый. Аднак гэта, відаць, найбольш рэапьны

кірунак дапейшага развіцця дробнай гліня-

най пластыкі.

* * *

Як відаць, беларуская народная кераміка

складвалася і развівалася галоўным чынам