Адбываецца раздзяленне рамяства на га-

радское і сельскае (як і ў ганчарстве). Вы-

рабы дыферэнцыруюцца па якасці і шырыні

асартыменту. Калі сельскія кавалі аж да 19

ст. прадаўжалі карыстацца старажытнай

тэхналогіяй, абмяжоўваючыся вырабам

простых прадметаў бытавога прызначэння,

то гарадскія кавалі, што абслугоўвалі феа-

далаў і цэрквы, забяспечвалі неабходную

ваенную магутнасць горада, павінны былі

пастаянна ўдасканальваць сваё рамяство,

актыўна засвойваць тэхнічныя дасягненні су-

седзяў. Дзякуючы імпартным вырабам,

якія траплялі гандлёвымі шляхамі, яны мелі

магчымасць знаёміцца з новымі ўзорамі і

тэхнічнымі знаходкамі. Развіццю рамяства

садзейнічаў і рынак, на які пачалі працаваць

многія гарадскія кавалі.

Вырабы гарадскіх майстроў часоў Кіеў-

скай Русі ўражваюць разнастайнасцю і

шырынёй асартыменту. Раскопкі ў Мінску,

Віцебску, Полацку, Заслаўі, Ваўкавыску,

Слуцку, Пінску, Тураве, Рагачове і інш. далі

шматлікія знаходкі інструментаў, прыладаў

Народнае мастацтва Беларусі

працы, бытавых прадметаў, рыштунку кон-

ніка і каня3.

Метапаграфінны аналіз вырабаў паказаў,

што гарадскія кавапі зрабілі значны крок на-

перад і ў тэхнапогіі апрацоўкі металу. Яны

шырока выкарыстоўвалі не толькі свабо-

днае гарачае каванне, апе і зварку жапеза

са сталлю, цэментацыю жалеза, тэрмічную

апрацоўку сталі, паянне жалеза са стаплю,

абточванне на тачыльным крузе, абпілоў-

ванне напільнікам, паліраванне вырабаў, на-

ват інкрустацыю (насечку) і пакрыццё каля-

ровымі металамі4. Апошняе дае падставы

гаварыць ужо пра развіццё ў сярэдневяко-

вых гарадах Беларусі мастацкай апрацоўкі

метапаў.

Новы значны крок зрабіла гарадское ка-

вапьскае рамяство ў 15—16 стагоддзях.

Гэта быў перыяд інтэнсіўнага развіцця роз-

ных відаў дэкаратыўна-прыкладнога 'мас-

тацтва. Вылучэнне рамесніцкай вытворчасці

з іншых відаў працоўнай дзейнасці выклі-

кала хуткі рост колькасці рамеснікаў.

Пашыраецца працэс спецыялізацыі рамёст-

ваў, расшчаплення асобных відаў рамес-

Завеса. 19 cm. Івянец Валожынскага раёна.

ніцкай вытворчасці на больш вузкія спе-

цыяльнасці, што вяло да ўдасканапення

майстэрства, узбагачэння прыёмаў вытвор-

часці і павышэння мастацкіх якасцяў выра-

баў. інтэнсіўныя гандлёвыя сувязі з краінамі

Заходняй Еўропы садзейнічалі засваенню

новых відаў тэхналогіі, новых спосабаў і

прыёмаў дэкору5. 3 таго часу мастацкае

кавальства Беларусі развіваецца ў рэчышчы

агульнаеўрапейскіх мастацкіх стылявых

кірункаў.

На развіццё мастацкай вытворчасці і яе

характар дабратворны ўплыў аказалі ства-

рэнне і хуткі рост цэхаў, якія клапаціліся пра

якасць прадукцыі, падрыхтоўку майстроў,

добра арыентаваліся ў навейшых дасягнен-

нях вытворчасці і агульнаеўрапейскіх ма-

стацкіх стылях. Статуты амаль усіх цэхаў

уключапі ўмову, што рамеснік, які не ўва-

ходзіў у цэх (партач), не меў права займац-