Прадметах мастацтва, вырабленых май-

страмі... Другасная форма жыцця ма-

стацкіх традыцый промыспу ў нашыя дні

(сувенірныя вырабы, дэтапі архітэктурнага

дэкору) генетычна звязана не толькі з ка-

вальскім промыслам, але і з усёй скарбон-

кай народнай творчасці, паколькі кавальскі

промысел быў з ёю арганічна звязаны...

Трэба знайсці адпаведныя памеры і формы

дэкаратыўных і утылітарна-дэкаратыўных

прадметаў, якія будуць гарманіраваць з

прадметамі сучаснага інтэр'ера, але пры

гэтым захоўваць дэкаратыўную сістэму ма-

стацтва кавалёў»38. Гэта можа быць і ства-

рэнне бытавых рэчаў мастацкага харак-

тару, і вытворчасць арыгінальных сувені-

раў, і рэстаўрацыйныя работы, і розныя

іншыя віды кавальства.

Разнастайныя могуць быць і формы вы-

карыстання мастацкіх дасягненняў каваль-

ства — ад амаль прамога паўтору колішніх

вырабаў і відаў дэкору да самай адвольнай

іх інтэрпрэтацыі і спалучэння. Пры гэтым

уяўляецца магчымым і правамерным спа-

Лучэнне традыцый як сельскага, народнага,

так і гарадскога, цэхавага рамяства, па-

колькі яны і раней пастаянна ўзаемадзейні-

чалі і перапляталіся паміж сабою.

Гурмм М. Ф. Древнее железо Белорусского По-

Днепровья (1 тысячелетне н. э.). М н., 1982. С.43.

2 Па ўсёй Беларусі, і асабліва на Усходнім Палессі,

як і на суседніх тэрыторыях Украіны, шмат паселішчаў

з назвамі Рудня ці Гута (або вытворнымі ад іх —

Руднікі, Рудня Пясчамая, Гутава, Гута Ляшчынская і

інш.). Даследаванні пацвердзілі невыпадковасць такіх

назваў: у ваколіцах паселішчаў залягаюць, часта амаль

на паверхні, дастатковыя для прамысловай здабычьі

радовішчы руды.

Гурнн М. Ф. Кузнечное ремесло Полоцкой землм

IX—XIII вв. Мм., 1987. С. 26—80; Лысенко П. Ф. Го-

Рода Туровской землн. Мм., 1974. С. 51, 105, 107;

Зверуго Я.Г. Древнмй Волко-

Выск. X — X I V вв. М н., 1975. С. 2 5 — 3 7.

Гурнн М. А. Кузнечное ремесло Полоцкой землк,

IX—XIII вв. С. 83.

5 Сярод нямецкіх каланістаў, запрошаных

Гедымінам дпя пасялення ў Літве, згадваюцца і кавалі

(Леонтовнч Ф. К. Крестьянскмй двор в Лнтовско-рус-

С к о м государстве. Варшава, 1898. Вып.З. С. 30).

Копысскмй З. Ю. Экономмческое развнтне горо-

Дов Белорусснн в XVI — первой половнме XVII в. М н.,

С. 79.

Леонтовмч Ф.М. Крестьянскмй двор в Лнтовско-

Р у с с к о м государстве. Вып. 3. С. 31—33.

8 Калі ў Гродме ў 1650 г. было 130 рамеснікаў, то

да 1680 г. застапося толькі 12, сярод іх — ніводнага

каваля. У Віцебску, буйнейшым р а м е с н і ц к ім цэнтры, у

1665 г. працавала толькі 3 кавалі (Нгнатенко А. Реме-

Сленное пронзводство в городах Белорусснм в X V I I—

XVIII вв. М н., 1963. С. 13—14).

9 Напрыклад, у Мімску яны складалі 32 працэнты

(421 майстар) ад усёй колькасці рамеснікаў, у Пін-

ску — 31 (94), Слуцку — 22 (119), Магілёве — 17

(153), Полацку — 1 6 (30) (Нгнатенко А. Ремесленное

Пронзводство в городах Белоруссмм в XVII—XVIII вв.

С. 15—18).

10 У распараджэнні гродзенскага губернатара аб

арганізацыі дастаўкі жалеза ў г у б е р ню з цэнтральнай

Расіі (1804 г.) гаворыцца: «Хоць тут змаходзяцца ўпа-

сныя жалезныя заводы, але жалеза з іх ужываецца на

адны толькі звычаймыя вырабы. Для лепшых работ

атрымліваюць яго з Масквы і іншых расійскіх гарадоў»

(Белоруссня в эпоху феодалнзма: Сб. документов н