Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Мысал 1. Тіктөртбұрыштар, трапеция, Симпсон формулалармен анықталған интегралды есепте .
Тіктө ртбұ рыштар, трапеция, Симпсон формулалармен анық талғ ан интегралды есепте . Шешім: Тiктө ртбұ рыштар ә дiспен интегралді есептейміз. Интеграл анық талғ ан аралық ты қ адамы 0, 1 тең бірнеше аралық қ а бө леміз. Аралық тар ортанү ктелерінде функцияның мә ндерін табамыз.
1 - кесте. Функция мә ндерін табу
.
Ә діс қ ателігін есептейміз:
, ,
Ә діс қ ателігін есепке алғ андағ ы нә тижеміз:
Трапеция формуласымен интегралды табамыз. тү йіндерде функцияның мә ндерін анық таймыз, есептеу нә тижесі 2-кестеде кө рсетілген.
2 - кесте. Функцияның мә ндерін анық тау
Трапециялар формуласы: .
Ә дістің қ ателігін табамыз: Ә діс қ ателігін есепке алғ андағ ы нә тижеміз:
Интегралды Симпсон формуласымен есептейміз, 3-кесте.
3-кесте. Функция мә ндері.
Симпсон формуласымен есептейміз:
.
Ә дістің қ ателігін табамыз:
, , Ә діс қ ателігін есепке алғ андағ ы нә тижеміз: 5.2 Сандық дифференциалдау Кө птеген практикалық есептерде кү рделі аналитикалық тү рде немесе кестелік мә ндермен анық талғ ан функцияның бірінші немесе одан жоғ арғ ы ретті туындыларды табу кажеттілігі пайда болады. Осындай жағ дайдарда сандық дифференциалдау ә дістері қ олданылады. Жуық тап дифференциалдау ә дістерінің бірі - ол интерполяция формулаларын қ олдана отырып туындыны табу. , тү йіндермен анық талғ ан функцияның қ алдық мү шесі бар интерполяциялық полиномын қ ұ райық:
(8)
Тең діктің оң жә не сол жағ ын айнымалы бойынша рет дифференциалдайық жә не деп санайық
. (9)
Кө пмү шеліктің туындысы арқ ылы функция туындысының жуық мә ні табылады .
|